سازوكار بازپسگيري پول نفت از واسطهها
مدير امور بينالملل شركت ملي نفت با تاكيد بر اينكه در صورت لغو واقعي تحريمها پس گرفتن سهم ايران از بازار نفت آسان نخواهد بود و لااقل يك فصل طول ميكشد وضعيت صادرات نفت ايران بعد از تحريمها و همچنين بازپس گرفتن پول نفت ايران از واسطهها را تشريح كرد. سيد محسن قمصري در گفتوگو با فارس، در پاسخ به پرسشي درباره برنامه ايران براي پس گرفتن سهم بازار نفت پس از لغو تحريمها گفت: براي اين كار به اعمال روشهاي بازاريابي تكيه ميكنيم و در مذاكراتي كه با مشتريان آغاز خواهيم كرد، بايد ببينيم چگونه ميتوانيم اين كار را انجام دهيم. وي ادامه داد: روشهاي بازاريابي وجود دارد كه ميتوانيم براي پس گرفتن سهم بازار نفت از آنها استفاده كنيم، اما پس گرفتن سهم بازار نفت همانگونه كه پيشبيني كرده بوديم كار سادهاي نيست، به دليل اينكه عادت پالايشگران تا حدودي تغيير كرده است و بازگرداندن آنها به رويههاي قبل به مذاكراتي نياز دارد. مدير امور بينالملل شركت ملي نفت افزود: پارهاي از شركتها و پالايشگران براي خريد نفت از ايران آمادگي خود را اعلام كردهاند و باقي ماجرا به بحث رقابت و ماركتينگ و بازاريابي بستگي دارد و اميدواريم ما هم در تلاشي كه خواهيم داشت موفق شويم اين سهم را بازگردانيم. وي تصريح كرد: بازار نفت خام بازار چندان گستردهاي نيست و بازار محدودي محسوب ميشود، تعداد مصرفكنندگاني كه ميتوانند نفت خامي مشابه نفت خام ايران را مصرف كنند نيز چندان در دنيا زياد و گسترده نيستند و كشورهايي كه ميتوانند نفت ما را مصرف كنند محدود هستند. قمصري اظهار داشت: ما در مرحله اول با همين مشتريان سنتي بايد وارد مذاكره شويم، البته بازارهاي جديد نيز دور از دسترس نيستند چنانكه مطالعاتي درباره بازاريابي جديد براي نفت ايران داشتهايم، اما با توجه به جديتر شدن قضاياي مربوط به تحريمها اين مساله را به صورت جديتر پيگيري ميكنيم.
وي اظهار داشت: اروپاييها خريداران سنتي نفت ايران بودهاند و قاعدتا نفت ما در بازارهاي آنها قابل مصرف است، اما اگر تحريمها واقعا به صورت جدي برداشته شود و امكان خريد را به آنها بدهند تصور ميكنم آنها متمايل به خريد نفت ايران باشند چنانكه از طرف اروپاييها هم براي خريد نفت ايران تمايلاتي ابراز شده است. مدير امور بينالملل شركت ملي نفت در پاسخ به پرسشي درباره تغيير استراتژي فروش نفت ايران براي پس گرفتن بازارها و احتمال تخفيف در قيمت نفت ايران در اين راستا گفت: ما قطعا هر شيوهاي كه بتواند سهم ايران از بازار نفت را برگرداند مورد استفاده قرار خواهيم داد، البته الان نميتوانم به شيوه خاصي اشاره كنم، اما قطعا شيوهاي كه بتواند منافع كشور را تامين كند در پيش خواهيم گرفت. وي تصريح كرد: بعيد است بتوانيم سهم ايران از بازار نفت را در مدت كوتاهي پس بگيريم و بيشتر اميدوار به ميانمدت هستيم كه قطعاً بيش از يك فصل خواهد بود. قمصري در پاسخ به پرسشي درباره سرنوشت پول بلوكه شده نفت ايران نزد واسطهها پس از لغو تحريم گفت: اگر تحريمها به طور واقعي برداشته شود، پولي كه پيش شركت اماراتي بابت فروش نفت داريم به راحتي قابل وصول خواهد بود و مشكلي نخواهيم داشت، اما پولي كه مربوط به فروش نفت به دلالها در دوره قبل بوده ديگر از اختيار شركت ملي نفت خارج شده است و دادستاني و مراجع قضايي به آن رسيدگي ميكنند. وي تصريح كرد: فعلا نبايد زياد در اين باره تعجيل كرد و بايد صبر كنيم و ببينيم برداشتن تحريمها تا چه حد جدي است. لازم به ذكر است امريكا در تحريمهاي تشديد شده پس از سال 88 به بهانه مساله هستهاي به طور يكجانبه محدوديت در فروش نفت ايران را به تصويب رساند و براي مشتريان نفت ايران سهميههايي تعيين كرد كه تخطي از آنها جرايم شديدي براي خريداران در پي داشت. اعمال اين محدوديتها صادرات نفت ايران را از حدود 3/2 ميليون بشكه در روز به نزديك يك ميليون بشكه در روز كاهش داد. در عين حال تحريمهاي يكجانبه امريكا و اتحاديه اروپا عليه مبادلات مالي ايران باعث شد ايران براي پس گرفتن پول نفت فروخته شده خود از مشتريان نيز دچار مشكل جدي شود و بخش زيادي از پول ايران در حساب مشتريان يا حتي واسطههاي ايراني و خارجي فروش نفت و ميعانات گازي ايران بلوكه شود.