مروري بر عملكرد رييس
سازمان بورس
با وجود شايعه بركناري شاپور محمدي از بازار سرمايه، او تا سال 1400 به عنوان رييس سازمان بورس و اوراق بهادار ابقا شد. شاپور محمدي تاكنون حدود دو سال و نيم است سكانداري نهاد ناظر بازار سرمايه را بر عهده داشته است. روز گذشته جلسه شوراي عالي بورس به رياست فرهاد دژپسند، وزير امور اقتصادي و دارايي تشكيل و طي آن شاپور محمدي براي يك دوره ۳۰ ماه ديگر به عنوان سكاندار بازار سرمايه برگزيده شد.
در اين مدت بازار سرمايه شاهد تغيير و تحولات زيادي در حوزههاي مختلف بوده و عملكرد شاپور محمدي با نقاط منفي و مثبت زيادي همراه بوده است. اعتراضات گسترده و دامنهدار سهامداران به وضعيت شركت كنتورسازي يا بسته بودن طولاني مدت برخي از نمادها كه منجر به بلاك شدن سرمايه سهامداران شد را ميتوان مهمترين محورهاي انتقاد به شاپور محمدي تلقي كرد. اما در اين دوران اصلاحات ساختار رو به جلويي در سازماندهي سازمان بورس در بازار سرمايه شكل گرفت كه از جمله آن ميتوان به عضويت عادي سازمان بورس در سازمان بينالمللي كميسيونهاي اوراق بهادار، اصلاح دستورالعمل توقف و بازگشايي نمادها، كنترل ريسك اعتباري شركتهاي كارگزاري، تاسيس صندوق تثبيت بازار سرمايه و اقداماتي براي توسعه معاملات الگوريتمي در بازار سرمايه ايران اشاره كرد.
اصلاح دستورالعمل توقف و بازگشايي نمادها
طي سالهاي گذشته توقف طولانيمدت نمادها در بورس و فرابورس ايران به يك مشكل بزرگ براي فعالان بازار سرمايه بدل شده بود اما با حضور شاپور محمدي در رياست سازمان بورس اقداماتي در راستاي اصلاح دستورالعمل توقف و بازگشايي نمادها صورت گرفت و با اين اقدام تعداد نمادهاي متوقف از حدود ۶۵ نماد به حدود ۱۵ نماد و تاخير گزارشگري شركتها تا 3 روز كاهش يافت. در دستورالعملهاي اصلاحي، توقف به جلوگيري از انجام معامله ورقه بهادار به مدت كمتر از 5 روز كاري اطلاق ميشود. به منظور افزايش سطح نقدشوندگي، كاهش هزينههاي ريسك عملياتي سهامداران و سرمايهگذاران و افزايش اعتماد فعالان بازار در دستورالعملهاي اصلاحي زمان توقف نمادها با در نظر گرفتن رويههاي عملياتي بازار كاهش يافته است. همچنين حداكثر زمان مشخصي براي هر توقف پيشبيني شده است تا سرمايهگذاران براي برنامههاي سرمايهگذاري از تاريخ بازگشايي نماد آگاهي داشته باشند. در صورتي كه ناشر اطلاعات با اهميت منتشر كند، نماد معاملاتي به منظور انتشار متقارن اطلاعات بين سرمايهگذاران به طور خودكار ۶۰ تا ۹۰ دقيقه متوقف ميشود و بعد از آن نماد بازگشايي ميشود.
ارتقاي عضويت بازار سرمايه ايران در آيسكو
چندي پيش سازمان بورس و اوراق بهادار توانست، عضو عادي سازمان بينالمللي كميسيونهاي اوراق بهادار(آيسكو) شود كه ارتقاي عضويت در اين نهاد بينالمللي را ميتوان نمايانگر رشد بازار سرمايه ايران در سطح بينالملل دانست و براي دستيابي به اين جايگاه، تمامي قوانين و استانداردهاي موجود در بازار سرمايه ايران با استانداردهاي موجود در آيسكو منطبق شد. آيسكو تقريبا ۹۵ درصد بازارهاي سرمايه دنيا را در برميگيرد.
كنترل ريسك اعتباري شركتهاي كارگزاري
در سال جاري هياتمديره سازمان بورس همزمان با اوجگيري قيمت سهام در بورس و رشد چشمگير حجم معاملات اعتباري سهام به منظور كنترل ريسك شركتهاي كارگزاري كه براي خريد اوراق بهادار به مشتريان خود اعتبار ميدهند و تنظيم سازوكار اجرايي مربوطه، دستورالعمل كنترل ريسك اعتباري كارگزارها را تصويب كرده است.
توسعه معاملات الگوريتمي در بازار سرمايه
همچنين در دوره اخير در سازمان بورس مجوزهاي لازم براي فراهم شدن بستر معاملات الگوريتمي در بورس صادر و پيشنيازهاي لازم نيز در اين زمينه مهيا شده است. در اين راستا بهرهگيري از معاملات الگوريتمي منجر به انجام بهتر و دقيقتر استراتژيهاي معاملاتي سرمايهگذاران ميشود. سازمان بورس در اين روزها نيز قرار است در راستاي فرهنگسازي اقدام به برگزاري مسابقاتي درباره معاملات الگوريتمي كند.
كاهش ماليات فروش سهام
طي ماههاي گذشته ماليات بر نقل و انتقال سهام و حق تقدم از ۰.۵ درصد به يكدهم درصد كاهش پيدا كرد علاوه بر اين ماليات افزايش سرمايه شركتهاي بورسي به صفر رسيد. يكي از اهداف اين اقدامات اين بود كه معاملات الگوريتم در بازار سهام ايران رواج پيدا كند چراكه اين معاملات باعث ميشود، زمان توجه به شايعات كاهش يابد و معاملات تحت تاثير شايعات قرار نگيرد.