عمر كوتاه يك طرح

خبر كوتاه بود؛ «استيضاح حسن روحاني در مجلس كليد خورد» همين يك جمله خبري كافي بود تا همه حواشي جلسه علني روز گذشته ساختمان هرمي ميدان بهارستان را تحت‌الشعاع قرار بدهد؛ ماجرايي كه سرمنشا‌ش به قم و نماينده آن رسيد؛ البته منظور از نماينده قم، علي لاريجاني يا حتي اميرآبادي نيست بلكه منظور مجتبي ذوالنوري است. همان نماينده‌اي كه زماني برجام را در صحن به آتش كشيد و زماني هم در جايگاه هيات رييسه تحصن كرد تا سوال از رييس‌جمهور اعلام وصول شود؛ او حالا دست به كار شده تا اين‌بار طرح عدم كفايت حسن روحاني را به پيش ببرد. اما گويا از كاري كه شروع كرده است خيلي مطمئن نيست، چراكه برخلاف موضوع طرح سوال از رييس‌جمهور يا مخالفتش با مواضع دولت كه به ميان خبرنگاران مي‌آمد تا تمام قد از تصميماتش دفاع كند، اين‌بار فقط به يك جمله «طرح استيضاح رييس‌جمهور در ۱۴ بند آماده شده است و تاكنون ۱۰ نماينده طرح استيضاح رييس‌جمهور را امضا كرده‌اند» اكتفا كرد.

البته اين اولين‌بار نيست، طرح استيضاح حسن روحاني از سوي مخالفانش بر سر زبان‌ها مي‌افتد. همين چند ماه پيش بود كه خبر جمع‌آوري امضا براي استيضاح رييس‌جمهور از ميان پچ‌پچ‌هاي نمايندگان به گوش رسيد. موضوعي كه هر چند به نظر مي‌رسيد برخي نمايندگان فراكسيون ولايي (اصولگرايان) صحنه‌گردان اين استيضاح باشند اما در نهايت جلال محمودزاده متولي آن معرفي شد. همان طرحي كه به گفته محمودزاده 11 امضا براي آن جمع شد اما تا رسيدن به حدود 90 امضا آن قدر راه طولاني بود كه متقاضيان ترجيح دادند موضوع را منتفي كنند. حالا براي دومين‌بار در يك سال طرح استيضاح حسن روحاني مطرح مي‌شود، البته اين‌بار امضا‌كنندگان حتي همان 11 نفر هم نيستند و تعدادشان به 10 نفر كاهش پيدا كرده است. آن طور كه از زمزمه‌هاي نمايندگان به گوش مي‌رسيد، عدل هاشمي‌پور، حسينعلي حاجي‌دليگاني، حسن نوروزي، محمدعلي پورمختار، هدايت‌الله خادمي، اعزازي، جبار كوچكي‌ن‍ژاد، كريمي‌قدوسي و هاجر چناراني اين طرح را امضا كرده‌اند.

پشت پرده استيضاح

به نظر نمي‌رسيد، طرح استيضاح روحاني به يك‌باره از دل جلسه روز گذشته بيرون بيايد، بلكه بايد سر اين نخ را در روزهاي گذشته جست‌وجو كرد. آن‌طور كه برخي نمايندگان در حاشيه جلسه علني ديروز مي‌گفتند اين ماجرا بي‌ارتباط با ناكامي منتقدان دولت در رد كليات بودجه نيست. داستان از اين قرار است كه روز شنبه دو طيف منتقد بودجه بودند. عده‌اي انتقادات كارشناسانه داشتند و از آنجا كه اين بودجه را رافع مشكلات نمي‌دانستند خواستار اصلاح آن بودند اما در كنار اين طيف برخي نمايندگان هم بودند كه اختلاف‌نظر‌هاي سياسي را پررنگ‌تر از مسايل كارشناسي مي‌دانستند.و اين طيف كه اتفاقا چند ماه پيش وقتي هنوز صحبتي از بودجه مطرح نشده بود به‌دنبال كنار زدن دولت بودند، اين‌بار در كنار انتقاداتشان به بودجه و شايد هم به همين بهانه تلاش كردند تا از اين كانال آنچه را كه مي‌خواهند رقم بزنند.

قاسم ميرزايي‌نيكو، نماينده مردم دماوند و فيروزكوه در اين رابطه به «اعتماد» مي‌گويد: روز شنبه در كنار تعدادي از نمايندگان كه بحث‌هاي كارشناسي را در مورد بودجه مطرح مي‌كردند عده‌اي هم براساس انگيزه‌هاي سياسي تلاش كردند تا كليات بودجه 98 راي لازم را كسب نكند و رد شود اما اين اتفاق رخ نداد. حالا چون در رسيدن به اين نيت ناكام‌ مانده‌اند، طرح عدم كفايت رييس‌جمهور را كليد زدند. او مي‌گويد: عده‌اي در هر زماني تلاش مي‌كنند، كشور را با يك بحراني مواجه ‌كنند، اين درحالي است كه همه مي‌دانند اداره كشور تنها بر عهده قوه مجريه و دولت نيست و دولت تنها بخشي از امور را در دست دارد يعني براي ايجاد تغييرات حدودا يك‌سوم اختيارات در دست دولت است؛ درحالي كه علاوه بر قوه مجريه ما داراي دو قوه مقننه و قضاييه هم هستيم و آنها نيز نقش بسزايي در اداره كشور دارند؛ مضاف بر اينكه نبايد از نقش مجمع تشخيص مصلحت نظام و شوراي نگهبان هم غافل بود و حتي اگر بگوييم نقش و اختيارات آنها به اندازه يك قوه است، بيراه نگفته‌ايم. بنابراين همه آنچه امروز شاهد هستيم نتيجه عملكرد دولت نيست و البته همه اختيارات و قدرت هم در دست آقاي روحاني نيست كه با استيضاح و سوال از او بگوييم، مي‌توانيم بر مشكلات فائق بياييم.

فراكسيون اصولگرايي حامي استيضاح؟

تا حالا هر چه طرح از سوال گرفته تا استيضاح رييس‌جمهور مطرح شده سر منشا آن به نمايندگان طيف راست مجلس رسيده است و حالا وقتي با ميدان‌داري ذوالنوري و جبار كوچكي‌نژاد از اعضاي اين فراكسيون يك‌بار ديگر طرح عدم كفايت رييس‌جمهور كليد مي‌خورد، اين سوال مطرح مي‌شود كه آيا اين يك تصميم فراكسيوني بوده؟ موضوعي كه تنها چند دقيقه بعد از رسانه‌اي شدن طرح استيضاح حسن روحاني از سوي فراكسيون نمايندگان ولايي يا همان اصولگرايان به آن واكنش نشان داده مي‌شود. سيد حسن نقوي‌حسيني سخنگوي اين فراكسيون در جمع خبرنگاران با اشاره به موضوع جمع‌آوري امضا براي طرح عدم كفايت و استيضاح رييس‌جمهور در مجلس مي‌گويد: «زمزمه‌هايي در صحن علني شنيده مي‌شود كه برخي موضوع استيضاح رييس‌جمهور را مطرح كرده‌اند.» او ادامه مي‌دهد: «بنده به عنوان سخنگوي فراكسيون نمايندگان ولايي اعلام مي‌كنم كه اين اقدام به هيچ عنوان جنبه فراكسيوني ندارد و به صورت شخصي انجام مي‌شود.» وقتي از نقوي‌حسيني درباره طرح چنين موضوعي در فراكسيون نمايندگان ولايي سوال شد او در پاسخ گفت: «تاكنون بحث و گفت‌وگويي‌ درباره استيضاح رييس‌جمهور در فراكسيون نمايندگان ولايي مطرح نشده است.»

آن طور كه معلوم است، اين طرح استيضاح آن قدر از واقعيت به دور است كه حتي همفكران متوليان اين طرح هم حاضر نيستند از آن حمايت كنند. به‌طوري كه برخي نمايندگان مانند نصرالله پژمانفر از اعضاي شوراي مركزي جبهه پايداري از پاسخ دادن به سوالات درباره اين طرح طفره مي‌رود و با بيان اينكه خبر ندارم خود را از سوال خبرنگاران خلاص مي‌كند و مهدي زاهدي نماينده اصولگراي كرمان و وزير علوم دولت احمدي‌نژاد هم ابراز بي‌اطلاعي مي‌كند و درباره چند و چون اين طرح حاضر به گفت‌وگو نمي‌شود.

اما از سوي ديگر محسن كوهكن كه چند ماه پيش بعد از خروج امريكا از برجام پشت تريبون مجلس پس از ايراد يك نطق پرچم امريكا را به آتش كشيد با اين طرح مخالفت مي‌كند. او به «اعتماد» مي‌گويد: «با اينكه من منتقد دولت هستم اما اين طرح را اصلا به صلاح و مصلحت كشور نمي‌دانم.» صحبت‌هاي كوهكن به همين‌ جا ختم نمي‌شود و اعلام مي‌كند كه اگر اين طرح را براي او بياورند آن را امضا نخواهد كرد. وقتي از كوهكن درباره علت طرح اين استيضاح و انگيزه استيضاح‌كنندگان سوال كرديم، در پاسخ مي‌گويد: من در ذهن آنها نيستم و به علم ذهن‌خواني هم آشنايي ندارم كه بگويم چرا چنين موضوعي را مطرح كرده‌اند. او ادامه مي‌دهد: «من افرادي كه به دنبال طرح اين موضوع بودند را آدم‌هاي صادقي مي‌دانم كه دغدغه كشور و ملت را دارند اما به نظرم چنين طرحي آن هم در اين شرايط نمي‌تواند به مصلحت كشور باشد.»

پايان زودهنگام

از آغاز جمع‌آوري امضا براي طرح استيضاح حسن روحاني ساعتي نگذشته بود كه غير‌واقعي‌ بودنش موجب شد تا استيضاح‌كنندگان عقب‌نشيني كنند و بلافاصله موضوع توقف امضا را اعلام كنند. جبار كوچكي‌نژاد كه از امضا‌كنندگان اين طرح بود به «اعتماد» گفت: «امضاكنندگان طرح عدم كفايت رييس‌جمهور بحثي را مطرح كردند بر اين مبنا كه فعلا جمع‌آوري امضا را متوقف كنند.» او ادامه داد: «من پيشنهاد دادم تا دوباره موضوع بررسي شود تا به يك نتيجه واحدي برسيم.» او با بيان اينكه اين طرح اصلا فراكسيوني نبود و فراكسيون نمايندگان ولايي اصلا جلسه‌اي در اين رابطه نداشت، گفت: «يك موضوعي از روز شنبه مطرح شد كه به دليل وضعيت اقتصادي و بحث گراني‌ها چنين طرحي را به پيش ببريم اما حالا بحث بر سر اين است كه اصلا چنين موضوعي درست است يا بايد روش ديگري را در پيش بگيريم.» كوچكي‌ن‍ژاد در پاسخ به اين سوال كه منظورتان از روش ديگر چيست، گفت: «ما روش‌هاي ديگري هم داريم مانند سوال از رييس‌جمهور كه مي‌توانيم از اين طريق وارد عمل شويم. ما بايد ببينيم مي‌توانيم از اهرم‌هاي ديگر هم استفاده كنيم.»

او درباره اينكه پيش از اين هم يك‌بار ديگر طرح عدم كفايت كليد خورده بود و رهبري در اين رابطه تذكر داده بودند نيز گفت: «اين براي اولين‌بار است كه طرح استيضاح مطرح مي‌شود و دفعه پيش بحث سوال از رييس‌جمهور مطرح شد و ايشان فقط پيگيري آن در دادگاه را منع كردند.» او گفت: «با وجود اينكه نگراني‌هاي زيادي درباره عملكرد دولت و شرايط امروز كشور وجود دارد، اما معتقديم يك‌بار ديگر اين طرح را به سمت سوال پيش ببريم.»