برجام و تغيير نگرش به كشور

زماني كه برجام امضا شد، تغييراتي در طرز تفكر كشور‌ها نسبت به ايران شكل گرفت.شركت‌هاي نفتي كشور‌هاي مختلف به جز امريكا، علاقه‌مندي خود را براي كار كردن و سرمايه‌گذاري در حوزه نفت و گاز در ايران اعلام كردند . بعد از امضاي اين قرار داد كنفرانسي در اين باره برگزار شد كه تمامي شركت‌هاي علاقه‌مند براي بازگشت به ايران در اين كنفرانس حضور داشتند . اين شركت‌ها به صورت جدي پيگير قرار‌داد‌هاي جديد تحت عنوان IPC در حوزه نفت و گاز بودند. در واقع قرار‌داد IPC به دنبال راه‌هايي براي شروع مجدد كار شركت‌ها در ايران بعد از تحريم‌ها بود .

از اين جهت برجام كمك بزرگي به تغيير عقيده اين شركت‌ها براي آمدن به ايران، فعاليت و سرمايه‌گذاري مجدد در ايران كرد .

اما باگذشت زمان، تمايل و رغبت اين شركت‌ها براي سرمايه‌گذاري و كار در ايران كمتر مي‌شد. كاهش رغبت اين شركت‌ها براي ادامه كار در ايران دو دليل اصلي داشت . دليل اول اين بود كه به دليل مشخص نبودن جزييات قرار داد IPC، مذاكره شركت‌ها براي آغاز يا ادامه فعاليت در ايران، به سرانجام نرسيده بود. از طرف ديگر شركت‌هاي امريكايي كه پيش‌تر نيز به صورت غير مستقيم علاقه خود را به حضور در ايران اعلام كردند به دلايلي، از حضور در ايران منع شدند. با وجود تمايلات خارجي براي حضور در ايران، قرار بر تغييراتي در مفاد IPC بود‌ اما با تعلل در اين امر و بعد هم پيروزي ترامپ در انتخابات رياست‌جمهوري امريكا عملا حضور شركت‌ها در صنعت نفت و گاز ايران در هاله‌اي از ابهام فرو رفت. از سويي ديگر با روي كار آمدن ترامپ تهديدها عليه شركت‌هاي نفتي حاضر در كشور بيشتر شد كه اين امر باعث شد با وجود قرارداد توتال و سي ان پي سي، توتال از ايران برود. در واقع شك و ترديدي كه ترامپ در دل شركت‌ها علاقه‌مند به حضور در ايران انداخت، باعث شد كه آنها قرار‌داد‌هاي نيم بند خود با ايران را به حال خود رها كردند .

در زمينه صادرات و توليد ،همچنين درآمدهاي نفت نيز بايد به اين نكته اشاره كرد كه درآمدهاي ايران از فروش نفت و ميعانات گازي و پتروشيمي افزايش يافت چرا كه شركت‌هاي خارجي بعد از برجام شروع به خريد و واردات نفت و فرآورده‌هاي آن از ايران كردند به نحوي كه صادرات نفت به 2.5 ميليون بشكه نفت در روز رسيد. اما بعد از روي كار آمدن ترامپ و خروج يكجانبه‌اش از برجام، فروش و صادرات نفت ايران به تدريج كاهش يافت. مهم‌ترين تاثير برجام، تغيير زاويه ديد كشورها نسبت به ايران بود.