در 140 كيلومتري پايتخت يك داستان مدام تكرار مي‌شود، داستان تجمع‌ها، راهپيمايي‌ها يا انتشار بيانيه‌هايي با مضمون افترا، توهين يا تهديد كه همواره از زير تيغ قانون به راحتي عبور مي‌كنند و هيچ‌وقت مشخص نمي‌شود كه آغاز و انجام آن به‌طور مشخص و دقيقا در كدام بيت و حوزه و گعده ريشه دارد. بنابراين همان‌طور كه مشخص نشد چه كساني رييس‌جمهوري مستقر را در فيضيه قم تهديد به قتل كردند و درگذشت آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني تعبير به قتل احتمالا اين‌بار هم مشخص نخواهد شد چه كساني روساي 3 قوه را «منافق» خوانده‌اند. اما اين‌بار داستان از كجا شروع شد؟
قلب ماهيت يك تجمع
طلاب، فضلا و اساتيد حوزه علميه قم در حمايت از بيانيه گام دوم انقلاب كه از سوي مقام معظم رهبري منتشر شد روز يكشنبه در مدرسه فيضيه تجمع كردند. پيش از آغاز اين تجمع كه به نوعي تجديد ميثاق با آرمان‌هاي 40 سال دوم انقلاب اسلامي محسوب مي‌شد صوت بيانيه «گام دوم انقلاب اسلامي» رهبرمعظم انقلاب به‌طور مفصل پخش شد تا درنهايت ساعت 10 صبح ديروز مراسم رسما آغاز شد. «نهضت حوزه قم؛ شروع گام دوم»، «دستور سيدعلي امام است؛ نوبت گام دوم قيام است»، «آتش انقلاب است مشعل حوزه برپاست»، «براي بار دوم حوزه قم به‌پا خاست» و... از جمله شعار‌هايي بود كه توسط شركت‌كنندگان در اين تجمع سر داده شد. در اين تجمع كه در فيضيه قم برگزار شد، چهره‌هايي چون سيداحمد خاتمي، آيت‌الله شيخ محمد يزدي، سيدرضا تقوي، آيت‌الله محمدتقي مصباح‌يزدي و جمعي ديگر از روحانيون قم حاضر بودند و آيت‌الله سيداحمد خاتمي نيز سخنراني كرد. سيداحمد خاتمي در اين تجمع كه با عنوان «جهاد بزرگ براي ساختن ايران اسلامي بزرگ» برگزار شد، گفت كه دشمنان آرزوي انزواي حوزه‌هاي علميه را به گور خواهند برد چراكه حوزه انقلابي است و حوزه از آرمان‌هاي انقلاب جدا نخواهد شد.
او همچنين تاكيد كرد كه بيانيه گام دوم انقلاب نقشه راه است و بايد عملياتي شود و سپس دستاوردهاي انقلاب اسلامي در عرصه‌هاي مختلف را بيان كرد. او همچنين خطاب به دشمنان انقلاب گفت كه مردم با وجود سختي‌هاي مختلف هميشه به جمهوري اسلامي وفادار بوده‌اند. اما آنچه در ميان سخنراني خاتمي بيش از محورهاي ديگر سخنراني خودنمايي مي‌كرد، صحبت از تصويب لوايح چهارگانه بود. آيت‌الله خاتمي با بيان اينكه با تصويب اين لوايح پاي دشمن به كشور باز مي‌شود، تاكيد كرد كه «حوزه اجازه نمي‌دهد با لوايح استكباري پاي دشمنان به كشور باز شود.
ما زنده به آنيم كه آرام نگيريم
پس از اين سخنراني بيانيه‌اي در فيضيه ميان طلاب و روحانيون پخش شد كه امضاي هيچ كسي يا گروهي پاي آن نبود اما متن بيانيه نشان مي‌داد كه اين جريان سران قوا را نشانه گرفته است. بيانيه با «بسم‌الله القاصم الجبارين و مبير الظالمين» آغاز شده كه يادآور روزهاي آغازين انقلاب اسلامي «به نام خدايي كه درهم شكننده سركشان و نابودكننده ستمكاران است.» در اين بيانيه كه به مناسبت سالروز صدور منشور روحانيت به قلم «امام خميني» منتشر شده نسبت به تصويب پالرمو هشدار داده است. نويسندگان اين بيانيه پرسيده‌اند كه «آيا حوزه‌هاي علميه پس از صدور منشور روحانيت امام تاكنون در برابر روحاني‌نماها، متحجرين و غرب‌گرايان امريكا‌زده متحدانه و همدلانه ايستاده‌اند؟» اما انتقادات آنها تنها در شمايلي كلي باقي نمانده و آنها سراغ مصاديق نيز رفته‌اند. اين گروه بي‌نام و نشان در ابتدا به علي لاريجاني، رييس مجلس حمله كرده و در اين بيانيه نوشته‌اند كه «آن روز كه بدنه حوزه علميه و اكثريت طلاب و افاضل يك صدا و يكپارچه فرياد مي‌زدند كه امثال علي لاريجاني ذره‌اي صلاحيت و لياقت تكيه زدن بر پست‌هاي كليدي جمهوري اسلامي را ندارند، چرا معدود افراد موجه حوزوي با توجه به مرجعيت‌زادگي وي ناصرا و مويدان او بودند.»
آنها البته تنها به لاريجاني اكتفا نكرده و «امثال حسن روحاني‌ها» را خائن خوانده‌اند كه باعث شده‌اند «نظام مقدس جمهوري اسلامي به ناكارآمدي متهم شود» و در خلال اين نامه به رييس جديد مجمع نيز در مورد تصويب پالرمو هشدار داده‌اند. چنان‌كه فريد مدرسي، خبرنگار حوزه نيز در توييتر خود در اين مورد نوشت: «هدف تنها حسن روحاني نيست بلكه صادق لاريجاني هم هست و پلاكارد استخر فرح اتفاقي نبوده و حامي دارد و مي‌خواهند نفوذ را با تظاهر به انقلابي‌گري پيش ببرند ...» آنها در پايان نيز به سبك خود انذار داده‌اند حالا كه «نفاق و خيانت اين مروجان اسلام امريكايي و غرب‌گرايان وطن‌فروش براي همگان واضح و مبرهن شده» وقت آن رسيده كه حوزه علميه قيام كند و در همين راستا پيشنهاد داده‌اند كه در اولين گام «همه طلاب و فضلا و مردم انقلابي قم در كارواني كفن‌پوش، مسير حرم تا حرم (حرم حضرت معصومه(س) تا حرم امام خميني(ره)) را طي كنند» تا اجازه ندهند به رهبري نيز ظالمانه و مكارانه جام زهر نوشانده شود.
گرچه اين اتفاق در اغلب رسانه‌ها بازتاب پيدا كرد اما محمدحسين نبوي، معاون تبليغ حوزه علميه قم در گفت‌وگو با اعتمادآنلاين ضمن اعلام بي‌اطلاعي از برگزاري راهپيمايي كفن‌پوشان از قم تا تهران در حوزه علميه قم گفته «مگر هر چيزي كه در حوزه علميه اتفاق مي‌افتد به من ربط دارد؟ حوزه علميه يك حوزه آزاد است و بخش‌هاي مختلفي دارد.» البته مرتضي حيدري، معاونت سياسي-اجتماعي فرمانداري قم نيز گفته «هيچ تشكل حوزوي براي راهپيمايي درخواست مجوز نكرده و مجوزي هم صادر نشده است.»
در يك سال گذشته اجتماعات در قم همواره با حواشي زيادي همراه بوده و اين اولين‌بار نيست كه اين گروه به ظاهر قدرتمند چنين پروژه‌هايي را طراحي مي‌كنند. ششم دي بعد از نماز جمعه نيز تجمعي در اعتراض به تصويب «اف‌اي‌تي‌اف» با سخنراني مجتبي ذوالنوري برگزار شد. پيش از آن در مرداد ماه سخنراني رحيم‌پور ازغدي و ماجراي شعار «استخر فرح در انتظارت» حاشيه‌ساز شد. 19 خرداد عده‌‌اي مقابل دفتر علي لاريجاني در قم عليه لوايح چهارگانه تجمع كردند و 19 ارديبهشت نيز در اعتراض به خروج امريكا از برجام برنامه‌اي اين‌چنين ترتيب دادند.
نگرانند كه لاريجاني كانديداي
رياست‌جمهوري شود
محسن غرويان از اساتيد حوزه در قم در مورد تجمعات اخير قم و انتشار اين بياينه به «اعتماد» گفت: «تجمعات حوزوي با ماهيت حوزوي معمولا بايد از سوي مراجع باشد. در واقع مقامات حوزوي بايد تاييد كنند. مراجع هم قبلا مخالفت‌شان با اين‌گونه تجمعات را اعلام كرده و بعضا از اين‌گونه تجمعات سياسي و جرياني اظهار بي‌اطلاعي مي‌كنند.» او با اشاره به اينكه بيانيه مذكور بدون اسم و رسم و نام و نشان بوده، تاكيد كرد: «معمولا مراجع هر بياينه‌اي بدهند با مهر و امضاي خودشان است و از سوي دفترشان منتشر شده يا در سايت آنها اعلام مي‌شود. مراجع و روحانيون برجسته بيانيه‌اي بدون امضا منتشر نمي‌كنند.» غرويان در مورد حمله به علي لاريجاني در اين بيانيه توضيح داد: «اين مخالفت‌ها با لاريجاني از سال‌ها قبل بخصوص در ايام انتخابات مجلس بوده و هست و طيفي در قم با لاريجاني رييس مجلس مخالف هستند. آنها تلاش‌هاي زيادي كردند كه ايشان را از نمايندگي مجلس بيندازند ولي نتوانستند. همان طيف همچنان به مخالفت‌ها ادامه مي‌دهند، همان كساني كه در حرم حضرت معصومه(س) با مهر و كفش به لاريجاني حمله كردند و همچنين در زمان آيت‌الله هاشمي سخنراني او را در حرم حضرت معصومه(س) به‌هم زدند.»
او افزود: «آنها تصور مي‌كنند كه در آينده علي لاريجاني كانديداي رياست‌جمهوري مي‌شود و از اين بابت نگران هستند و اين مخالف‌خواني‌ها به اين دليل است و از سوي طيف تندرويي هدايت مي‌شود كه تحمل افكار كساني چون روحاني و لاريجاني را ندارند.»
غرويان همچنين در پايان تاكيد كرد: «اين گروه در اقليت هستند و از تجمعاتي مثل تجمع براي حمايت از بيانيه گام دوم سوءاستفاده مي‌كنند تا شعارهاي تند سر دهند. آنها طرفداران زيادي ندارند اما تلاش دارند با اين شعارهاي تند اعلام حضور كنند گرچه بسياري از علما و مراجع از جمله آيت‌الله مكارم شيرازي نيز بارها اعلام كرده‌اند با اين تندروي‌ها مخالف هستند.»