حضرت فاطمه زهرا (س) از نگاه امام خميني(ره)
علي‌اصغر شعردوست
فيض نخست و خاتمه نور جمال فاطمه/ چشم دل از نظاره در مبدأو منتهي كند
دامن كبرياي او دسترس خيال ني / پايه قدر او بسي پايه به زير پا كند
مفتقرا متاب رو از در او به هيچ سو / زانكه مس وجود را، فضه او طلا كند
هر بامداد كه دل كائنات از همسرايي نيايش سحرخيزان و كرشمه دميدن سپيده به خود مي‌لرزيد، پيامبر اكرم (ص) بر سر راه خود به مسجد و پيش از نيايش صبحگاهي مقابل در خانه مرواريد آفرينش، حضرت فاطمه (س) مي‌ايستاد و پس از درود بر اهل خانه، اين آيه از سوره احزاب را تكرار مي‌كرد تا آدمي ناشنيده باقي نماند: «بدرستي كه خدا اراده فرموده است كه هر ناپاكي را از شما خاندان نبوت دور گرداند و شما را پاك و منزه نمايد» و خاتم پيامبران اين گونه ساكنان زمين را آگاه فرمود كه آيه تطهير مخصوص حضرت فاطمه(س) و ساكنان خانه اوست. بانوي بزرگ آفرينش به اين خاطر محبوب دل‌هاست كه پدري چون پيامبر اكرم (ص) دارد و همسري چون حضرت امير (ع) و فرزنداني چون امام حسن و امام حسين. درست كه فاطمه (س) شجره طيبه است و حاصل عمر پيامبر و مقصد و مقصود و ميوه دل پدر، اما اگر حضرت زهرا (س) را فقط به اين خاطر دوست بداريم، به خطا رفته‌ايم و اين خطانگري تنها مي‌تواند برخاسته از عواطف قلبي نسبت به خاندان آل رسول باشد. حضرت فاطمه (س) به اين خاطر محبوب دل‌هاي زمينيان و آسمانيان است كه خود علتي است از علت‌هاي آفرينش. پاكي با وجود زهراي اطهر تكميل شد و توبه «آدم» با ذكر نام او - فتلقي آدم من ربه كلمات فتاب عليه - مورد اجابت درگاه حق قرار گرفت و درخشندگي بهشت از نور اوست. صديقه كبري امانتدار اسرار الهي بود. والاتر از همه اينكه او خود صاحب ولايت كبري است. نامگذاري روز ولادت حضرتش به نام روز زن در جمهوري اسلامي ايران تاكيدي بر همين جنبه از حيات معنوي آن بزرگوار است كه با گذشت ايام كم‌فروغ نشده است و جامعه ما روز‌به روز به اين الگوي زندگي نيازمندتر مي‌شود. تأسي به سيره حضرت زهراي مرضيه (س) به معناي قرار گرفتن در فضاي اجتماعي فعال است. چيزي كه امام خميني (ره) فرزند زبده و صالح خدا نيز سخت به آن معتقد بود. امام خميني(ره) در پيامي كه در بهار سال 61 نوشتند، از مادر پـاكي‌هاي جهان به عنوان عنصـر تابناكي ياد كردند كه زيربناي فضيـــلت‌هاي انساني و ارزش‌هاي والاي خليفـه‌الله در جهان است. حضرت فاطمه (س) در نگاه امام خميني (ره) از معجزات تاريخ و افتخارات عالم وجود است. امام خميني(ره) در همان پيام مرقوم مي‌فرمايند: «زني كه در حجره‌اي كوچك و خانه‌اي محقر، انسان‌هايي تربيت كرد كه نورشان از بسيط خاك تا آن سوي افلاك و از عالم ملك تا آن‌سوي ملكوت اعلي مي‌درخشد.
صلوات و سلام خداوند متعال بر اين حجره محقري كه جلوه گاه نور عظمت الهي و پرورشگاه زبدگان اولاد آدم است. »
ارادت و شيفتگي امام خميني (ره) نسبت به حضرت زهرا (س) آنچنان بود كه هرگاه سخن از آن حضرت به ميان مي‌آمد، آثار احترام فوق‌العاده در رفتار امام خميني ظاهر مي‌شد و اين احترام برخاسته از فضيلت‌هاي بزرگ حضرت فاطمه (س) بود. نقل كلامي از ايشان درباره نزول حضرت جبرئيل بر حضرت فاطمه (س) پس از رحلت پيامبر اكرم(ص) را، بالاترين فضيلت براي آن حضرت ذكر مي‌كند و اين از شيفتگي و خلوص ارادت امام نسبت به‌ام ابيهاست. اما پيش از آن بهتر است اشاره به روايتي شود كه اين روايت در پيوند با كلام امام طرح مي‌گردد. روايت چنين است: پيامبر اكرم(ص) با حضرت فاطمه(س) به آهستگي سخن مي‌گفتند. عايشه همسر حضرت، اين صحنه را مي‌ديد اما گفت‌وگوي ميان آنان را نمي‌شنيد. در ميان سخنان پيامبر، به ناگهان حضرت فاطمه (س) گريست. لحظاتي بعد اين گريه به خنده تبديل شد. عايشه حيرت كرد كه اين خنده ناگهاني در ميان گريه از چيست؟ سبب پرسيد. اما فاطمه (س) آنكس نبود كه افشاي راز در حيات پدر كند. وقتي رسول‌الله از محنتگاه زمين به آرامشگاه آسمان رفت، فاطمه(س) اين راز بر عايشه فاش كرد كه پدرم چون از فرا رسيدن مرگ خود گفت، من گريستم اما چون فرمود تو اول كسي از اهل بيت باشي كه به من ملحق شوي، من بخنديدم.
نقل كلام امام خميني نيز مربوط مي‌شود به پس از رحلت پيامبر اكرم (ص). ايشان در اسفند سال 64 در ابتداي كلام اعلام مي‌كنند كه: «من راجع به حضرت صديقه سلام‌الله عليها خودم را قاصر مي‌دانم ذكري بكنم. فقط اكتفا مي‌كنم به يك روايت كه در كافي شريفه است...»
و بعد از نقل از امام صادق (ص) مي‌فرمايند: «فاطمه سلام‌الله عليها بعد از پدرش 75 روز زنده بودند. حزن و شدت بر ايشان غلبه داشت. جبرئيل امين مي‌آمد خدمت ايشان و به ايشان تعزيت عرض مي‌كرد و مسائلي از آينده نقل مي‌كرد. ظاهر روايت اين است كه در اين 75 روز مراوده‌اي (رفت و آمد) بوده است. يعني رفت و آمد جبرئيل زياد بوده است و گمان ندارم كه غير از طبقه اول انبياي عظام درباره كسي اين گونه وارد شده باشد كه در ظرف 75 روز، جبرئيل امين رفت و آمد داشته است. حتي درباره ائمه هم من نديده‌ام كه وارد شده باشد اين گونه كه جبرئيل بر آنها نازل شده باشد. فقط براي حضرت زهرا سلام‌الله عليهاست؛ در هر صورت من اين شرافت و فضيلت را از همه فضايلي كه براي حضرت زهرا (س) ذكر كرده‌اند- با اينكه آنها هم فضايل بزرگي است- بالاتر مي‌دانم. اين از فضايلي است كه از مختصات حضرت صديقه سلام‌الله عليهاست».
در حقيقت حضرت امام (ره) با سخنان خود به ما گوشزد مي‌كند كه از كنار مناسبت‌هاي مرتبط با حضرتش به سادگي و بدون تامل نگذريم.
و چه تفاوتي دارد مناسبت حضرت زهرا(س) تولد باشد يا شهادت؟ براي اول بانوي عرش‌نشين كه ولادتش بشارت آفرينش است و شهادتش موجب رنجش فرشتگان آسمان و انسان‌هاي زمين، مهم اين است كه انسان‌ها با فراگيري فضيلتمندي‌هاي حضرت فاطمه (س) در مسير شرافتمندانه حيات قرار گيرند.