پنج روايت درباره شاه مردان؛ علي
محسن غرويان
روايت اول: امام علي (ع) در تاريخ اسلام به عنوان حاكمي مردمي، مشهور و معروفند. ايشان با اينكه منصب بالاي حاكميتي داشتند ولي به خانه‌هاي مردم مي‌رفتند و به ايتام سر مي‌زدند. امام علي (ع) به خانه‌هاي پيرمردان و پيرزناني كه سرپرست نداشتند، مي‌رفتند و براي آنها نان مي‌پختند، براي بچه‌ها شير مي‌بردند و ارتباط مردمي بسيار بالايي داشتند. ايشان در اين ارتباط‌ها تشريفات و خدم و حشم را نداشتند بلكه در ميان مردم بودند كه درس بزرگي براي زمانه ماست.
روايت دوم: امام علي (ع) در مسائل مربوط به عدالت و بيت‌المال هيچ مسامحه‌اي نداشتند؛ حتي روابط خانوادگي مانع اجراي عدالت نمي‌شد و از بيت‌المال براي منافع شخصي استفاده نمي‌كردند. در حكومت ايشان رانت‌خواري ممنوع بود و حتي زماني كه عقيل، برادرشان تقاضايي خارج از عدالت كرد، امام علي با او به شدت برخورد كردند. اين هم درس ديگري از ايشان براي حاكميت زمان ماست كه بايد جلوي رانت‌خواري و فساد گرفته شود.
روايت سوم: اين روايت درباره علم و دانش امام علي (ع) است. ايشان از نظر معرفتي در سطح بالايي از علم و دانش زمان خود بودند. در ادامه مي‌توان به نامه 53 نهج‌البلاغه اشاره كرد كه خطاب به مالك اشتر نوشته‌اند. در اين نامه ايشان ريزترين مسائل حاكميتي و سياسي را آنجا مطرح كردند كه منشور حكومت و نشان‌دهنده دانش مديريت و سياست امام علي (ع) در زمان خودشان بوده است.
روايت چهارم: تساهل و تسامح حضرت در مسائل و مشكلات اجتماعي و سياسي است. ايشان سختگير نبودند؛ به اين معنا كه دين را بسيار خشك و خالي از جنبه‌هاي مثبت عرضه نمي‌كردند. در نهج‌البلاغه و كلمات ايشان جنبه‌هاي نشاط‌آفرين دين بسيار برجسته است. برخلاف ديدگاه كساني كه دينداري را بسيار خشك و به دور از نشاط و شادابي مطرح مي‌كنند. امام علي (ع) اهل طبيعت بودند؛ درختكاري، باغداري و كشاورزي مي‌كردند و با طبيعت و محيط زيست ارتباط مثبت و زيبايي داشتند؛ اينها براي ما درس بزرگي است.
روايت پنجم: امام علي (ع) به خاطر عدالت شهيد شدند. ويژگي كه نشان مي‌دهد ايشان از نظر روحي، اخلاص و صفا در حد بالايي بودند. ايشان شفافيت در عملكرد داشتند.
اينها مجموعه صفات و خصايل نيكي است كه از آن حضرت براي ما به يادگار مانده است. اميدواريم در اين شب‌هاي احيا و در شب‌هاي قدر با مطالعه سيره آن حضرت درس‌هاي لازم را بگيريم.