نفيسي؛ شيداي فرهنگ ايراني
علي دهباشي
سعيد نفيسي متعلق به نسلي از استادان و دانشوران ما بود كه در چند زمينه كارهايش در كمال و درجه اول قرار گرفته است. بيش از
70 عنوان كتاب به نام او ثبت شده كه تصور اين حجم كار در آن عمر نهچندان بلند بسيار حيرتانگيز است، اما وقتي خاطرات خانم پريمرز نفيسي همسر او را ميخوانيم، پي ميبريم چگونه جان شيفته سعيد نفيسي شيدا و والاي زبان فارسي و فرهنگ ايراني بوده است. در اينجا اشاره من به تصحيح ديوانهاي شعراي بزرگ ايران و متون كلاسيك ادبيات فارسي است كه توسط او انجام شد و برخي از آنها براي نخستينبار منتشر شدند.
نكته ديگر در زندگي سعيد نفيسي توجه او به حوزه تمدني زبان فارسي بود. او از نخستين استاداني است كه به زبان فارسي در حوزههاي افغانستان و تاجيكستان توجه خاصي مبذول داشت، بارها به آن مناطق سفر كرد و با دانشمندان و استادان اين مناطق مراوده داشت. خاطرات دانشمندان تاجيك و افغان و روس حكايت از عمق روابط سعيد نفيسي با اين دانشمندان دارد، بهطوري كه نسلي از تاجيكان از خاطرات ديدار با سعيد نفيسي ياد ميكردند.
همينجا بايد بگويم پژوهش بزرگ او درباره رودكي و شعرش نخستين كتابي است كه درباره اين شاعر بزرگ نامدار ايران منتشر شده و امروز پس از گذشت 80 سال از نگارش آن اثر، همچنان يكي از منابع محل مراجعه محققان و پژوهشگران درباره رودكي است.
سعيد نفيسي به ادبيات معاصر ايران نيز توجه خاصي داشت. او به اين حوزه ايران علاقهمند بود و گزيدههايي كه از ادب معاصر ايران فراهم آورد، نشانه توجه او است. علاوه بر آن بايد از ترجمههاي سعيد نفيسي هم ياد كنيم؛ ترجمههايي كه او از زبان فرانسه و از آثار بالزاك انجام داد، همچنين او اوديسه و ايلياد هومر دو كتاب كلاسيك مهم ادبيات جهان را ترجمه كرد. يادش گرامي و اميدواريم يك روز مجموع آثار او تجديد چاپ شود.