مليحه خورده‌پا| «بيكاري» و «اشتغالزايي» دو واژه‌اي است كه مي‌تواند معرف شرايط اقتصادي و اجتماعي مساعد يا نامساعد باشد. نمي‌توان به آمارهاي افزايشي نرخ بيكاري نگاهي گذرا داشت زيرا اين مولفه اقتصادي مي‌تواند به ناهنجاري‌هاي اجتماعي دامن بزند و منجر به آسيب‌هاي اجتماعي در هر جامعه‌اي بشود.
بنابراين تعامل گسترده كشورها براي حل معضل اقتصادي- اجتماعي«بيكاري» يك ضرورت محسوب مي‌شود. زيرا اين امر از يك سو مانع بروز ناهنجاري‌هاي اجتماعي و اقتصادي در كشورهايي كه با پديده بيكاري مواجه هستند مي‌شود و از سوي ديگر امكان رشد اقتصادي را در كشورهايي كه با مشكل كمبود جمعيت يا پيري جمعيت روبه‌رو هستند برطرف مي‌كند.
امروزه كشورهاي كمتر توسعه يافته يا درحال توسعه با پديده بيكاري دست و پنجه نرم مي‌كنند و كشورهاي توسعه‌يافته يا جنگ‌زده تجربه كمبود نيروي انساني ماهر و متخصص را به دليل پيري يا كاهش جمعيت تجربه مي‌كنند بنابراين تعامل كشورها براي تبادل نيروي انساني ماهر مي‌تواند منجر به كاهش پديده بيكاري در كشورهاي درحال توسعه شود و كشورهاي جنگ زده روند بازسازي را با سرعت بيشتري طي كنند؛ كشورهاي توسعه يافته نيز مي‌توانند با تامين نيروي انساني ماهر از ساير كشورها همچنان چرخ واحدهاي صنعتي خود را در حال گردش نگه دارند؛ شايد اين نوع نگاه موجب شده تا طي سال‌هاي اخير انعقاد تفاهمنامه ميان كشورها براي اعزام نيروي انساني با سرعت بيشتري انجام شود و همچنين كشورهاي غيرمتعهد را در ژنو دورهم جمع كند تا با رايزني و تبادل ديدگاه بتوانند فرآيند تبادل نيروي انساني ميان كشورها را تسريع كنند.
مهارت آموزي امري اجتناب‌ناپذير در دنياي كار
بيست‌وهشتمين كنفرانس بين‌المللي كار كه از روز دوشنبه 27 خرداد در ژنو آغاز به كار كرده محلي براي رايزني وزراي كار كشورهاي عضو اين كنفرانس شده است تا بتوانند با تبادل نظر و ارزيابي صحيح از شرايط بازار كار امكان استفاده بهينه از نيروي انساني در فضاي كار را خلق كرده و تا حدودي به مشكلات حوزه كار و بيكاري رسيدگي كنند.
وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي ايران كه يكي از حاضران در بيست‌وهشتمين جلسه كنفرانس بين‌المللي كار است در مجمع عمومي اين كنفرانس با بيان اينكه جهان كار تغييرات و تحولات شگرفي را تجربه مي‌كند و لازم است همه ما بينش عميقي نسبت به اثرات اين دگرگوني‌ها به دست آوريم، اظهارمي كند: امروز جهان با چالش‌هاي مهمي همچون مهاجرت و... مواجه است اين چالش‌ها از طريق تشريك مساعي جمعي و توسل به چندجانبه‌گرايي قابل حل و فصل هستند.محمد شريعتمداري با بيان اينكه اجتماع امروز ما در يك موقعيتي حساس و با توجه به چالش‌هاي فراواني كه پيش روي جامعه بين‌المللي قرار دارد، شكل گرفته است، مي‌افزايد: سازمان بين‌المللي كار در اين مقطع، مسووليت سنگيني بر عهده دارد كه بايد به خوبي آن را ايفا كند.
عضو كابينه دولت دوازدهم ادامه مي‌دهد: با گذشت صد سال از عمر سازمان بين‌المللي كار و انتشار گزارش كميسيون جهاني آينده كار، هم‌اكنون مقطع مناسبي است تا اين موضوع و چشم‌انداز آن مورد بررسي و كنكاش دولت‌ها و شركاي اجتماعي قرار گيرد.
وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي با اشاره به اينكه جهان كار تغييرات و تحولات شگرفي را تجربه مي‌كند؛ مي‌گويد: از اين رو لازم است كه همه ما بينش عميقي نسبت به اثرات اين دگرگوني‌ها به دست آوريم تا قادر باشيم براي آينده‌اي روشن‌تر و بهتر براي جهان كار با يكديگر همكاري كنيم و صلح، عدالت اجتماعي و كار شايسته را براي همه مردم جهان به ارمغان آوريم.او تصريح مي‌كند: به دليل تغييرات سريع و شگرف در عرصه كار، نظام‌هاي تحصيلي، آموزشي نياز به باز مهندسي و تحول دارند تا بتوانند پاسخگوي نيازهاي مهارتي آينده باشند. در اين ارتباط، آغاز نهضت مهارت‌افزايي در جهان امروز يك ضرورت اجتناب ناپذير است.
«تحولات جهان» چالش‌ها و فرصت‌هايي را براي «جهان كار» به همراه خواهد آورد كه نيازمند اتخاذ سياست‌ها و انجام اقدامات نوآورانه براي تنظيم يك دستور كار انسان‌محور است بنا براين لازم است شرايطي فراهم شود تا همگان از فرصت‌ها و مواهب آينده كار منتفع شوند. وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي از تغييرات اقليمي، فرسايش محيط زيست، نابرابري‌ها، مهاجرت، يكجانبه‌گرايي، تروريسم و افراطي‌گري به عنوان چالش‌هاي جهاني نام برده و مي‌گويد: اين چالش‌ها صرفا از طريق تشريك مساعي جمعي و توسل به چندجانبه‌گرايي قابل حل و فصل هستند.وزير تعاون، كار ورفاه اجتماعي پيشنهاد مي‌دهد تا حل چالش‌هاي يادشده با تقويت چندجانبه‌گرايي و اتكا به رهيافت‌هاي جمعي براي نيل به آينده‌اي روشن‌تر در دستور كار سازمان بين‌المللي كار قرار گيرد.
عليه تحريم‌ها
شريعتمداري در كنفرانس بين‌المللي كار از تحريم‌هاي ظالمانه‌اي كه عليه ايران اعمال شده سخن به ميان آورده و مي‌گويد: متاسفانه تحريم‌هاي يكجانبه و غيرقانوني، بدون هيچ توجيهي بر اقتصاد كشور من تحميل شده است، تحريم‌هايي كه مردم عادي، به خصوص كارگران، و معيشت آنها و همچنين فعاليت اقتصادي كارفرمايان را هدف قرار داده است. اما اينجانب به نمايندگي از جمهوري اسلامي ايران با افتخار اعلام مي‌كنم كه اين تحريم‌ها نه‌تنها عزم و اراده براي گسترش رفاه اجتماعي، ارتقاي كار شايسته و توسعه پايدار را تضعيف نكرده است بلكه ملت و دولت جمهوري اسلامي ايران با انرژي و توان مضاعفي بر همه بدخواهي‌ها غلبه خواهند كرد.او تصريح مي‌كند: تحريم‌هاي يكجانبه و غيرقانوني در تضاد با اهداف متعالي سازمان بين‌المللي كار است كه تحقق عدالت اجتماعي و كار شايسته براي همگان را دنبال مي‌كند. بنابر اين اتخاذ رويكرد منسجم در اين خصوص ضروري است.عضو كابينه دولت دوازدهم خاطرنشان مي‌كند: از سازمان بين‌المللي كار در‌خواست مي‌كنم قويا از تمامي كشورهاي عضو بخواهد از تحميل اقدامات يكجانبه و غيرقانوني كه مانع توسعه پايدار كشورها مي‌شود و آثار سويي بر دنياي كار، برابري و عدالت دارد خودداري كنند.
اهميت همكاري با ايران براي بلغارستان
وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي ايران از چالش‌هاي جهاني سخن به ميان آورده و باور دارد كه بحران‌هاي اقتصادي جهان كار با مهارتآموزي و تعامل في‌مابين كشورها برطرف خواهد شد.
«بيسر پتكوف» وزير كار بلغارستان نيز كه در حاشيه كنفرانس صد و بيست و هشتمين اجلاس بين‌المللي كار در ژنو با «محمد شريعتمداري» ديدار داشته است براين عقيده است كه تعاملات بين كشورها به خصوص ايران و بلغارستان افزايش پيدا كند.وزير كار بلغارستان با بيان اينكه كشورش براي همكاري با ايران اهميت بسيار زيادي قايل است، ادامه مي‌دهد: ايران و بلغارستان با تبادل نيروي كار مي‌توانند ميزان همكاري‌هاي في‌مابين را افزايش دهند.پتكوف كه قصد سفر به ايران را دارد، پيشنهاد كرد قبل از ديدار از جمهوري اسلامي ايران، كارشناسان دو كشور طي نشستي با يكديگر زمينه‌هاي همكاري‌هاي مشترك دو كشور را درخصوص مسائل كار و امور اجتماعي بررسي و تدوين كنند تا موارد همكاري در ديدار وي از تهران نهايي و به عنوان سند رسمي ميان دو وزارتخانه امضا شود. وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي ايران نيز ضمن استقبال از اين پيشنهاد از آمادگي وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي براي ميزباني از هيات كارشناسي بلغارستان درآينده نزديك اعلام آمادگي كرد.
تاكيد بر مهارتآموزي به نيروي انساني در سوريه
وزير كار و امور اجتماعي سوريه كه كشورش سال‌هاي متمادي درگير جنگ با داعش بوده است در ديدار با همتاي ايراني خود در حاشيه اجلاس بين‌المللي كار خواستار مهارت آموزي و آموزش‌هاي فني حرفه‌اي به نيروي انساني سوري از سوي وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي ايران است. «ريما قادري» تاكيد مي‌كند كه يادداشت تفاهم‌هاي امضا شده ميان وزارتخانه كار و رفاه اجتماعي ايران و سوريه سريع‌تر اجرايي شود. وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي ايران هم با اشاره به ظرفيت‌هاي ايران در خصوص آموزش‌هاي فني و حرفه‌اي، سياست‌هاي بازار كار و احياي اشتغال روستايي، آمادگي وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي را براي انتقال تجربيات اعلام و ابراز اميد‌واري كرد در سفر آتي وزير كار و امور اجتماعي سوريه به جمهوري اسلامي ايران اجراي اسناد امضا شده ميان دو وزارتخانه فراهم شود.شايد شرايط اقتصادي ايران به دليل تاثير تحريم‌ها چندان سهل و ساده نباشد و همين امر بازار كار را به دليل كاهش ظرفيت‌هاي توليد دچار مشكلاتي كرده باشد اما لازم است تا با استفاده از نياز بازاركار كشورهاي جنگ‌زده و توسعه يافته كه نيازمند نيروي انساني ماهر هستند وارد بازي برد- برد شده و تهديد نيروي بيكار براي كشور را به يك فرصت تبديل كرد.