شبكه موذي
سيد علي ميرفتاح
حتي اگر بحث دفاع از انقلاب و مقابله با امريكا و حفظ نظام هم مطرح نبود، شبكه تلويزيوني منوتو بد و مخرب و خطرناك بود بايد از آن حذر مي‌كرديم و فرزندان‌مان را اجازه نمي‌داديم كه به تماشاي شوخي و جدي‌اش بنشينند. متاسفانه كم‌كاري بلكه بدكاري شديد و غليظ تلويزيون خودمان عرصه را براي تاخت و تاز شبكه‌هاي مبتذل باز گذاشته و خيلي از خانواده‌ها با بي‌مبالاتي تمام از آنها استقبال مي‌كنند و اوقات فراغت خود را پاي رقص و آواز آنها مي‌گذرانند. مع‌ذلك صد رحمت به رقص و آواز. باور كنيد آن‌قدري كه تماشاي منوتو براي عقل و روان بد است تماشاي فيلم‌هاي پورن بد نيست. به كسي مجوز نمي‌دهم كه به جاي منوتو، پورن ببيند. حرفم از جنس چيزي است كه بزرگان گفته‌اند «الغيبت اشد من الزنا.» منظور بزرگان اين نبوده كه به جاي غيبت زنا كنيد بلكه با استفاده از اين مقايسه خواسته‌اند بدي و پلشتي غيبت را تذكر دهند. من هم در مقام مقايسه خواسته‌ام به مخاطبانم عرض كنم كه آثار تخريبي منوتو بدتر از فيلم‌هاي مستهجن است. آن فيلم‌ها بخشي از غرايز و تمناهاي نفساني را هدف مي‌گيرند و خيلي زود از ياد مي‌روند اما اين شبكه با دروغ‌هاي خوشرنگ و لعابش ذهن و ضمير مردم را گاهي هم فكر و قوه عاقله آنها را بمباران مي‌كند. «گندم‌نماي جو فروش» اگرچه تعبير خوبي است اما درباره اين شبكه حق مطلب را ادا نمي‌كند. گندم و جو اختلاف مرتبه دارند اما از يك جنسند و به يك خانواده متعلقند و اگر كسي به جاي نان گندم نان جو بخورد جز اينكه مغبون شود بلايي سرش نمي‌آيد. اما منوتو گندم نشان مي‌دهد و به جايش پشكل مي‌فروشد. حتي بدتر از آنكه محض رعايت ادب نام نمي‌برم، يك بخشي از اين پشكل‌فروشي به گذشته برمي‌گردد. آنها از خاندان سلطنت تصوير مظلوميني را نشان مي‌دهند كه گويي ملت حالا حالاها بدهكارشان است. اين آرايش دروغين گذشته را متاسفانه در ديگر شبكه‌هاي ماهواره‌اي هم مي‌بينيم. از سرريز دروغ‌هاي ماهواره‌اي فضاي مجازي هم نصيب فراوان برده. تكرار دروغ، باعث بداهتش مي‌شود و كم‌كم بزرگ و كوچك حافظه تاريخي را يك‌سو مي‌نهند و تلويحا مي‌پذيرند كه در فرهنگ‌دوستي و هنرپروري شهبانوفرح ترديد نكنند و خطاهاي محرز او را به رو نياورند. من حتي انقلابي‌هاي قديمي را ديده‌ام كه رفته رفته نگاه خود را نسبت به فرح تلطيف كرده‌اند و خدمات هنري او را بديهي گرفته‌اند. تصويري كه جوان كتاب‌نخوانده و تاريخ‌نشناس و بي‌خبر از دنيا به‌واسطه منوتو از قبل از انقلاب دارد تصوير كشوري است پيشرفته و مدرن و پر از نقاشي و باله و تئاتر و موسيقي فاخر. بابت همين تصوير كج و كوله و مغلوط، صدا و سيماي خودمان را هزاربار ملامت كنيم كم است، زيرا به خاطر شعارزدگي و بي‌هنري و تنگ‌نظري نتوانسته تصويري درست و باورپذير از وابستگي شاه و از فساد دربار و از فقر مردم و از حيف و ميل بيت‌المال و از ادا و اصول خاندان سلطنت و فرنگي‌مآبي‌شان ارايه دهد. حالا كه حرفش شد، آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها هم شايسته شماتتند و بايد كه از بابت كرده‌هاي اشتباه و نكرده‌هاي درست شرمنده باشند. بچه‌هاي امروز بندگان خدا نه حلبي‌آباد را ديده‌اند نه كپرنشين‌ها را. حتي ترس از ساواك و خشونت استبداد را به شوخي مي‌گيرند و وهم مي‌پندارند. درست است كه شهبانوفرح براي اقليتي از فرنگ برگشته تدارك باله مي‌ديد و آثار پيسارو و گوگن و سزان را براي موزه هنرهاي معاصر مي‌خريد اما كاش در اين ميان كسي هم بگويد هنر غالب زمان شاه يك خوشگل و هزار مشكل بود و صداي موسيقي خالتور گوش فلك را كر كرده بود و... هنر؟ فرهنگ؟ حتي اگر با جمهوري اسلامي بد باشيم و به تمام اين چهل سال نقد وارد كنيم
باز هم نمي‌توانيم منكر اين حقيقت محرز شويم كه انقلاب نه فقط موسيقي را كه هنر را نجات داد و از اين حيث براي ايران آبرو خريد و به هنرمندان اعتبار بخشيد. حرف بي‌سند و مدرك نمي‌زنم، خوشبختانه هم آثار قبل از انقلاب موجود است هم آثار بعدش. من البته به بعدش انتقاد جدي دارم و هنوز هم فكر مي‌كنم دوز ابتذال سينما و موسيقي و تئاتر ما بالاست، مع‌ذلك چيزي كه الان داريم با قبل قابل مقايسه نيست.
نگذاريد نوستالژي فريب‌تان دهد و ديو را حور كند و فيلم‌هاي سياه و سفيد را در چشم‌تان بيارايد. آدميزاد به‌طور فطري دنبال بهشت سپري شده‌اي مي‌گردد كه تقديسش كند. بعضي‌ها اين بهشت را در دوره قاجار مي‌يابند، بعضي‌ها هم به عقب‌تر مي‌روند. خبث طينت منوتو اين بهشت را به دهه چهل و پنجاه برده و تصويري غيرواقعي از زندگي مردم نشان داده. اگر كسي آن‌قدر ساده باشد كه فكر كند، مي‌تواند از طريق عكس‌هاي مجلات و فيلم‌هاي تلويزيون تصوير واقعي گذشته را بازسازي كند، بگذار تا بيفتد و ببيند سزاي خويش، اما در پس اين عكس‌هاي سكسي و شهر آراسته و مردمان خوش‌لباس، حجم كثيري از فقر و بدبختي و ناتواني و استبداد و خودباختگي و وابستگي و مريضي پنهان است كه هيچ‌وقت منوتو نشان نمي‌دهد. كسي نيست بپرسد كه اگر همه‌چيز اين‌قدر خوب و گل و بلبل بود، پس مردم ديوانه بودند كه به خيابان بريزند و با تمام وجود مرگ بر شاه بگويند؟ حرفم تمام نشده. فردا با ايضاح بيشتري از موذي‌گري منوتو خواهم نوشت.