مذاكرات آهسته و پيوسته در سايه اختلاف‌ها و پرانتزها

گروه ديپلماسي| محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان به همراه معاونان خود از نيويورك به تهران بازگشت. اقامت 9 روزه مذاكره‌كنندگان هسته‌اي ايران در ايالات متحده با بازگشت معاونان و باقي ماندن تيم كارشناسي تا پايان وقت اداري روز پنجشنبه به وقت امريكا به پايان رسيد. حضور در نيويورك به دليل شركت در كنفرانس بازنگري معاهده منع تكثير تسليحات هسته‌اي بود و محمد‌جواد ظريف به عنوان رييس جنبش عدم تعهد در مقام نخستين سخنران در افتتاحيه اين كنفرانس يك‌ماهه سخنراني كرد. هرچند سه روز نخست حضور ظريف در نيويورك با برنامه ديدارهاي دوجانبه و گفت‌وگوهاي مفصل رسانه‌اي همراه بود اما در چند روز آخر عملا محمد‌جواد ظريف وقت خود را صرف هدايت مذاكرات هسته‌اي با 1+5 كرد. پس از مذاكرات لوزان و به دست آمدن تفاهمي بر سر راهكارهاي مشترك تيم مذاكره‌كننده ايران و شش كشور مقابل آن تنها يك رسالت دارند و آنهم نگارش متن پيش‌نويس توافق جامع هسته‌اي است. پروسه‌اي كه به گفته سيدعباس عراقچي، عضو ارشد تيم مذاكره‌كننده كشورمان در روزهاي نخست مذاكرات هسته‌اي در نيويورك جرقه آن براي نخستين‌بار زده شد. هدف از اين دور مذاكرات مهيا كردن متن اوليه پيش‌نويس توافق جامع بود كه تا لحظه تنظيم اين خبر در خصوص ميزبان پيشرفت دو طرف در اين زمينه اطلاعات خاصي داده نشده است.

پرانتزهايي كه هنوز حذف نشده‌اند

ايران و 1+5 تا پايان ماه ژوئن براي رسيدن به برنامه جامع اقدام مشترك فرصت دارند. گفته مي‌شود كه تنظيم متن نهايي به حداقل دو ماه بازه زماني نياز دارد و بر همين اساس هفت كشور حاضر در مذاكرات هسته‌اي بايد هرچه سريع‌تر به پيش‌نويس متن دست يابند. به گفته سيدعباس عراقچي روند نگارش متن برجام آهسته اما پيوسته است. شكل و شمايل مذاكرات پنج تا 9 ساعته در نيويورك هم گوياي همين ادعاي عراقچي در خصوص روند تدوين برجام بود. پرانتزهاي در متن كه همواره درخصوص آنها در 18 ماه گذشته بسيار شنيده‌ايم به گفته عراقچي همچنان هم در متن پيش‌نويس رخ مي‌نمايند و البته تعداد آنها هم زياد است. پرانتزهايي كه مي‌توانند سرعت‌گير رسيدن به توافق نهايي باشند. سيدعباس عراقچي كه در 18 ماه گذشته، آب و هواي حاكم بر روند مذاكرات را از زبان وي شنيده‌ايم، در آخرين گفت‌وگوي خود تا لحظه تنظيم اين خبر با واحد مركزي خبر گفت: هنگامي كه نگارش متن توافق به پايان برسد، تاريخي براي اجراي آن تعيين مي‌شود. در آن روز همه تحريم‌هاي اقتصادي و مالي عليه ايران بايد لغو شود. عضو ارشد تيم مذاكره‌كننده كشورمان براي چندمين‌بار در چندماه گذشته تاكيد كرد كه يكي از خواسته‌هاي اصلي ما « لغو فوري همه تحريم‌هاي مالي و اقتصادي » هنگام اجرايي شدن توافق است. وي در اين خصوص گفت: وقتي كه نگارش توافق پايان يابد، روزي را براي اجرايي شدن آن تعيين مي‌كنيم. آن روز حتما بايد همه تحريم‌ها عليه ايران لغو شود. مذاكرات كنوني هم بر‌همين‌اساس در جريان است. توافقات كلي شده و در حال بحث بر سر جزييات و نگارش آن هستيم. جان كري، وزير امور خارجه امريكا كه در مدت زمان اقامت تيم مذاكره‌كننده در نيويورك يك بار در اقامتگاه سفير ايران در سازمان ملل با همتاي ايراني خود ديدار كرده بود، اخيرا در گفت‌وگو با يك رسانه صهيونيستي ادعا كرده بود كه بازرسي‌ها از تاسيسات هسته‌اي ايران ابدي خواهد بود. عراقچي در پاسخ به پرسشي در اين خصوص گفت: فكر نمي‌كنم اين مساله چندان چيز عجيب و غريبي باشد. اين يكي از اصول اوليه ان.‌پي.‌تي است. كشورهايي كه به ان.‌پي.‌تي ملحق و بر‌اساس آن از انرژي صلح‌آميز هسته‌اي برخوردار مي‌شوند، فعاليت‌هاي هسته‌اي صلح‌آميز خود را دنبال مي‌كنند و در مقابل بازرسي‌هاي آژانس و اعتمادسازي به آژانس را مي‌پذيرند. اينكه نظارت‌هايي وجود داشته باشد كه از صلح‌آميز بودن برنامه‌ها اطمينان حاصل شود، يكي از اصول اوليه ان.‌پي.‌تي است. ما هم سال‌هاست كه به ان. پي. تي پيوسته‌ايم و بر اساس آن، يك موافقتنامه پادمان بين ايران و آژانس امضا شده كه دايمي است پس بازرسي‌ها چيز عجيب و غريبي نيست. معاون وزير امور خارجه كشورمان در ادامه افزود: در مذاكرات نيز بحث نظارت‌ها يكي از بحث‌هاي جدي ما است. آنچه جمهوري اسلامي ايران در اين مذاكرات به طرف مقابل عرضه مي‌كند، اعتمادسازي است. ما هيچ امتياز خاصي نمي‌دهيم و در مقابل، آنها غني‌سازي، آب سنگين و ادامه برنامه‌هاي ما، همكاري‌ها و رفع تحريم‌ها را مي‌پذيرند. ما در مقابل اعتمادسازي را قدري بيشتر مي‌كنيم. عضو ارشد تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي كشورمان درباره لزوم تصويب پروتكل الحاقي در مجلس شوراي اسلامي گفت: يكي از موضوع‌هاي مذاكره، پروتكل‌ الحاقي است كه اگر مجلس شوراي اسلامي بپذيرد، اجرايي خواهد شد. اين هم چيز عجيب و غريبي نيست چون بيش از 100 كشور دنيا پروتكل الحاقي را اجرا مي‌كنند. يكي از اصول اوليه ان.‌پي.‌تي اين است كه كشورها برنامه هسته‌اي صلح‌آميز خود را خواهند داشت و در مقابل، با يكسري نظارت‌ها و بازرسي‌ها توسط آژانس موافقت مي‌كنند تا اعتماد وجود داشته باشد. عراقچي با ابراز اميدواري به اينكه دو‌طرف بتوانند در فرصت مناسب كار را به سرانجام برسانند، افزود: البته هنوز در خصوص بعضي از موارد همچون ادبيات نگارش متن و برخي مسائل اختلاف‌نظر وجود دارد و همچنان بعضي بخش‌ها در پرانتز است كه تعدادشان هم زياد است.

دليلي براي پيش‌بيني تمديد  مذاكرات  وجود ندارد

سرگئي لاوروف، وزير امور خارجه روسيه روز سه‌شنبه در كنفرانس مطبوعاتي مشترك با سباستيان كورتس، وزير امورخارجه اتريش گفت: مذاكرات هسته‌اي ميان ايران و گروه 1+5 در مسير درست پيش مي‌رود و دو طرف به حل مسائل موجود از راه مذاكره ادامه مي‌دهند. هيچ دليلي ندارد كه پيش‌بيني كنيم مذاكرات هسته‌اي پس از سي‌ام ماه ژوئن، تاريخ توافق شده از سوي ايران و گروه 1+5 تمديد شود. البته اگر لازم باشد در مذاكرات كيفيت توافق‌ها و نه تاريخ زماني تعيين شده را در اولويت قرار مي‌دهيم. لاوروف گفت: در حال حاضر مذاكرات ميان ايران و گروه 1+5 به طور فشرده جريان دارد و كاملا مشخص است كه در مسير درست پيش مي‌رود. متن توافق جامع در مورد برنامه هسته‌اي ايران با موارد معين فني و حقوقي پر مي‌شود.

برش

  مذاكرات ايران و 1+5 در نيويورك در سطح كارشناسي تا روز پنجشنبه ادامه پيدا خواهد كرد
  دور آتي مذاكرات در سطح معاونان با رياست سيد عباس عراقچي از جانب ايران و هلگا اشميت به عنوان نماينده 1+5 سه‌شنبه آتي در وين برگزار خواهد شد
  اين دوره از  مذاكرات ميان ايران و 1+5 در سطح معاونان در نيويورك
صرفا با حضور هلگا اشميت ، معاون مسوول سياست خارجه اتحاديه اروپا بود
 محمد جواد ظربف و جان كري
تنها يكبار در جريان اين دوراز مذاكرات
با هم ملاقات داشتند