وضعيت ذخاير خون كشور
در بحران كرونا از زبان
مدير عامل سازمان انتقال خون
كاهش ذخاير خوني از پيش از شيوع كرونا سازمان انتقال خود را به دادن فراخوان‌هايي براي اهداي خون واداشته بود. شيوع آنفلوآنزاي ان.1اچ.1 در پاييز 98 و پس از آن بروز موج‌هاي سرما دلايلي بود كه اهداي خون را كاهش داد. حالا پيمان عشقي، مديرعامل سازمان انتقال خون ضمن تشريح روند جمع‌آوري پلاسماي بهبوديافتگان كرونا همچنين وضعيت ذخاير خوني كشور بر لزوم مديريت مصرف خون در بيمارستان‌ها تاكيد كرد. او در ارتباط ويديوكنفرانسي با خبرنگاران درباره برخي اظهارات مبني بر بروز بيشتر كرونا در برخي گروه‌هاي خوني گفت: تمام بيماران كرونا مانند ساير بيماران سطح كشور از تمام گروه‌هاي خوني هستند. مقالات و اطلاعاتي كه در اين باره منتشر شده، آنقدر اعتبار علمي ندارد كه بخواهيم درباره آن اطلاع‌رساني ويژه‌اي انجام دهيم. همان توزيع گروه‌هاي خوني سطح جامعه در بيماران كرونايي هم وجود دارد. در عين حال بخش خصوصي در يك كارآزمايي باليني و پروژه تحقيقاتي كه با همكاري سازمان انتقال خون، دانشگاه بقيه‌الله و ساير دانشگاه‌هاي علوم پزشكي كشور داشت، اظهار آمادگي كرد و ما هم استقبال كرديم كه همكاري و كمك بخش خصوصي در كارآزمايي‌هاي باليني اقدامي معمول است اما در فعاليت‌هاي ساختاري، سازماني و حاكميتي بخش خصوصي دخالتي ندارد. براساس گزارشي كه ايسنا منتشر كرده است عشقي درباره جمع‌آوري پلاسماي بهبوديافتگان كرونا گفت: در يك كارآزمايي باليني مانند بسياري از كارآزمايي‌هاي ديگر بخش خصوصي هم اعلام كرده كه در جمع‌آوري كلي پلاسما كمك كند اما در پروژه ملي جمع‌آوري پلاسماي بهبوديافتگان كرونا، فقط سازمان انتقال خون ايران درگير است و ما پلاسماي بيماران بهبوديافته را جمع مي‌كنيم. اين وظيفه سازماني ماست و اساسنامه سازمان انتقال خون اين وظيفه را در اختيار سازمان انتقال خون قرار داده كه خون و فرآورده‌هاي خوني مورد نياز مراكز درماني را به عنوان تنها متولي رسمي و قانوني اين كار تامين كند. او افزود: در حال حاضر با توجه به اينكه پيش‌بيني مي‌كنيم كه پلاسماي بيماران بهبوديافته نقش درماني مهمي در نجات اين بيماران داشته باشد از الان شروع به جمع‌آوري اين پلاسما در ۱۴ مركز كرده‌ايم و بخش خصوصي در اين زمينه نقشي ندارد. بحث‌هايي كه ممكن است در زمينه توليد دارو از پلاسما در آينده انجام شود، بخش خصوصي ممكن است انجام دهند و به عنوان مشتري براي توليد دارو بخواهند اقداماتي انجام دهند. عشقي در پاسخ به شاخص‌هاي اهداي خون با توجه به بحران كرونا گفت: كمبود در حوزه شاخص‌هاي اهداي خون مانند دنيا در كشور ما نيز ايجاد شد. اما در ايران وضعيت‌مان به شرايط بحران نرسيد. در حال حاضر هم ذخاير خوني كشور در حد قابل قبولي است اما اين ذخاير خوني با توجه به فرا رسيدن ماه مبارك رمضان و بازگشت فعاليت‌هاي روتين بيمارستان‌ها و اعمال جراحي، كافي نبوده و به ادامه همكاري و اقبال ملت ايران براي نجات جان هموطنان‌مان نياز داريم.
او در پاسخ به سوالي در زمينه وضعيت تامين خون از طريق بانك خون گفت: طي بحران كرونا در تمام دنيا درخواست خون كاهش يافت اما اهداي خون بيشتر كاهش يافت. فقط در دو هفته نوروز ميزان درخواست خون در كشور نسبت به نوروز سال قبل حدود ۴ تا ۵ درصد كاهش يافت؛ در حالي كه اهداي خون‌مان ۲۰ درصد كاهش يافت. اما اين در برخي كشورهاي پيشرفته دنيا فاجعه بود؛ به طوري كه اهداي خون‌شان ۷۵ درصد كاهش پيدا كرده بود.
او افزود: شعار سازمان انتقال خون اين بود كه هر كس از خانه‌اش بيرون مي‌آيد، اهداي خون را فراموش نكند. بايد توجه كرد كه بعد از خانه‌ها، پايگاه‌هاي انتقال خون بايد امن‌ترين جا باشند. زيرا تمام امكانات بهداشتي، جداسازي فيزيكي، وسايل حفاظت شخصي در اختيار كاركنان‌مان و اهداكنندگان قرار مي‌دهيم. حتي ما براي اينكه دستورالعمل‌ها را اجرا كنيم از اهداكنندگان مستمر شناخته‌شده‌مان در سراسر كشور به عنوان ناظر در پايگاه‌ها استفاده كرديم تا مشكلات را به ما اطلاع دهند و اهداكننده ناظر را طراحي و تمام گزارشات اين اقدامات را به سازمان انتقال خون ارسال كرديم و قرار است، تجربيات‌مان را در اختيارشان قرار دهيم. همچنين سازمان بهداشت جهاني از ما خواست كه دستورالعمل كشوري‌مان را در سايت سازمان بهداشت جهاني بگذارند كه استقبال كرديم.
عشقي همچنين در توصيه‌هاي خود در مورد اهداي خون افزود: در عين حال از بهبوديافتگان كرونا درخواست مي‌كنم كه در ۱۴ مركزي كه اعلام شده، مراجعه كنند و پلاسماي خون‌شان را به بيماراني كه به آن نياز دارند، اهدا كنند.
كاهش ۳۷ درصدي اهداي خون در اسفند ماه ۹۸
او درباره كاهش اهداي خون نيز گفت: اسفند سال ۱۳۹۸ نسبت به اسفند ۱۳۹۷ حدود ۳۵ درصد اهداي خون در ايران كاهش يافت اما بايد توجه كرد كه در برخي كشورهاي بسيار معتبر و مدعي در دنيا، اهداي خون در اين مدت ۷۵ درصد كاهش پيدا كرد. در هفته سوم اسفند ماه ذخاير خوني كشور به چهار روز رسيد. بايد توجه كرد كه بر اساس شاخص‌ها 3 تا 5 روز شاخص كمبود است و زير 3 روز به معني بحران است اما فعاليت‌هايي كه از قبل آغاز كرده بوديم، جواب داد و شاخص‌ها رو به افزايش رفت. در حال حاضر ذخيره خون كشور 6 روز است. 5 تا 7 روز قابل قبول است. بالاي 7 روز هم مازاد است بنابراين در حال حاضر وضعيت خوبي داريم.
اعلام هزينه دقيق پلاسما درماني؛ به زودي
او درباره هزينه تمام شده پلاسمادرماني بدون سوبسيد گفت: يكي از موضوعاتي كه بسيار در فضاي مجازي پخش شد كه پلاسمادرماني روش درماني پر هزينه و سختي است اما من يك تيم اقتصاد درمان براي اين موضوع گذاشتم تا تمام فرآيندهاي آن را محاسبه كنند تا مشخص شود كه هزينه تهيه، نگهداري و فرآيندهاي مربوط به پلاسمادرماني چقدر است.