آيا بازي رن و كراسنودار را مي‌خواهيم؟
سوالي كه فوتبال بايد از خودش بپرسد
بهرام سرگوسرايي
درست در شبي كه رن و كراسنودار در يكي از بازي‌هاي ليگ قهرمانان اروپا برگزار شد، مسابقه‌اي كه به اعتقاد هواداران فوتبال حتي در سطح ليگ اروپا هم نيست، اخباري از نزديك شدن تيم‌هاي بزرگ اروپا به تورنمنتي به نام ليگ برتر اروپا انتشار يافت. چند روز پيش و در جريان پرونده «چشم‌انداز بزرگ» ليگ جزيره به صورت ضمني در مورد تورنمنتي كه با ايده خانواده آنيلي مالك باشگاه يوونتوس قرار است آغاز شود، حرف زديم. حالا خبر رسيده دو تيم منچستر يونايتد و ليورپول به عنوان بزرگ‌ترين تيم‌هاي انگليس موافقي قطعي خودشان را با حضور در ليگ برتر اروپا ابراز كرده‌اند. دقيقا همان دو تيمي كه پشت ايده چشم‌انداز بزرگ در انگليس قرار داشتند. پروژه‌اي كه قصدش تسلط بيشتر ۶ تيم متمول ليگ برتر بر فوتبال باشگاهي انگلستان و البته كمك مالي به تيم‌هاي ضعيف‌تر بود.
شكي در اين نيست كه در تمام دنيا علاقه‌مندان به فوتبال نه تنها بازي رن و كراسنودار را نگاه نكردند بلكه نتيجه‌اش هم چندان براي آنها اهميت نداشته است. شايد در اين حد كه روي رده‌بندي گروه تاثير بگذارد. گروهي كه چلسي و سويا هم در آن حضور دارند. از آن طرف قطعا هواداران رن و كراسنودار شب بي‌نظيري را از تماشاي حضور تيم محبوب‌شان در مهم‌ترين تورنمنت فوتبالي باشگاهي دنيا سپري كرده‌اند. دو تيم فصل گذشته زحمت كشيدند و توانستند براساس قوانين سهميه حضور در يوسي‌ال امسال را به دست آورند و حالا هم خود دو باشگاه و هم هواداران حق دارند از فرصتي كه نصيب‌شان شده، استفاده ببرند. منفعت مالي به دست آورند و اسم‌شان را مطرح كنند. در اين شرايط است كه تيم‌هاي بزرگ از خودشان مي‌پرسند براي هيچ‌كس غير از هواداران دو تيم اهميتي ندارد چه اتفاقي براي رن و كراسنودار مي‌افتد و تمام اعتبار آنها به خاطر حضور ما در ليگ قهرمانان است پس چرا آنها بايد به اندازه ما سود ببرند؟
تغييرات زيادي در فرمت فوتبال باشگاهي و ملي در حال انجام است. از ايده ۴۸ تيمي شدن جام جهاني تا افزايش تيم‌هاي حاضر در ليگ قهرمانان اروپا كه ممكن است از 3 يا 4 سال آينده عملي شود. ايده ليگ برتر اروپا را هم داريم. قبلا هم افزايش تيم‌هاي حاضر در جام ملت‌هاي اروپا را تجربه كرديم. در اين ميان كشمكش‌هاي زيادي هم وجود دارد. همه مي‌دانند كه اين افزايش تيم‌ها براي متوليان تورنمنت‌ها مسيري براي كسب درآمد بيشتر است. افزايش تيم‌ها يعني بيننده بيشتر و بيننده بيشتر يعني پول بيشتر. سوال مهمي كه در اين شرايط به ذهن مي‌آيد اين است كه تورنمنت‌ها ذاتا جذاب هستند يا به واسطه حضور تيم‌هاي بزرگ مهم مي‌شوند؟ پاسخ اين سوال مي‌تواند ما را به نقطه‌اي برساند كه بفهميم چرا بايد بازي رن و كراسنودار در برنامه مسابقات ليگ قهرمانان اروپا وجود داشته باشد؟ اگر يك روز در يوسي‌ال خبري از رئال، بارسا، يوونتوس، اينتر،يونايتد، ليورپول و سايرين نباشد ديگر كسي پيگير اين مسابقات خواهد بود؟ يا اين برند و فرم يوسي‌ال است كه در نهايت چشم‌ها را به خود خيره مي‌كند؟
سوال سختي است و پاسخ هر كدام از سوال‌ها بخشي از حقيقت را در خودش دارد. هم تيم‌هاي بزرگ مهم هستند هم فرمتي كه چندين سال سابقه داشته و جا افتاده است.
با اين حال غول‌هاي فوتبال اروپا اصالت را به خودشان مي‌دهند و مديران يوفا رقابت را ارجح مي‌دانند. كنفدراسيون فوتبال اروپا به عنوان يكي از مخالفين طرح ليگ برتر اروپا معتقد است هميشه بايد فضاي رقابتي وجود داشته باشد و اگر تيمي ادعا دارد هميشه بزرگ است بايد آن را در مستطيل سبز به اثبات برساند. مثال ميلان ايتاليا در اين زمينه بهترين است. دومين تيم پرافتخار اروپا كه سال‌هاست نتوانسته سهميه ليگ قهرمانان را به دست آورد آن هم در تقابل با تيم‌هايي نظير ناپولي و لاتزيو و رم و آتالانتا. غول‌هاي بزرگ اروپا به بازارآفريني ميلان اشاره مي‌كنند و افتخاراتي كه روسونري به دست آورده. مديران يوفا مي‌گويند اگر ميلان هنوز تيم بزرگي است، سهميه بگيرد و در ليگ قهرمانان حاضر شود! بعد مي‌رسيم به اينجا كه آيا بهتر نبود به جاي رن يا كراسنودار در افتتاحيه ليگ قهرمانان فصل جاري ميلان حضور پيدا مي‌كرد يا تاتنهام و آرسنال؟
اين سوالي است كه فوتبال بايد از خودش بپرسد. مساله واقعا مهمي است. تجربه بشري ثابت كرده انعطاف نداشتن در مقابل وقايع پيش‌آمده ممكن است كار را به جايي برساند كه رشته امور از دست خارج شود. اتفاقاتي كه در آينده رخ مي‌دهند ممكن است بي‌نهايت عجيب و غيرقابل پيش‌بيني باشند. نمونه‌اش همين ويروس كرونا. اگر آن طوركه خبر رسيده از ابتداي سال آينده ليگ برتر اروپا به عنوان تورنمنتي موازي با ليگ قهرمانان اروپا شروع به كار كند چه اتفاقي رخ خواهد داد؟ اگر تيم‌هاي متمول اروپا با نهادهاي يوفا وارد درگيري حقوقي شوند چه؟ اگر همين تيم‌ها به خاطر جايزه بي‌نهايت چشمگير مسابقات نه تنها قيد حضور در يوسي‌ال كه قيد حضور در ليگ‌هاي داخلي خودشان را هم بزنند چه؟ فوتبال به چه شكلي درخواهد آمد؟ هواداران هم بايد از خودشان بپرسند كه آيا حاضرند تمام طول سال شاهد بازي تيم‌هاي بزرگ با هم باشند يا علاقه دارند منتظر شگفتي‌هاي فوتبال بمانند؟
ليگ قهرمانان اروپا در فصل جاري سه‌شنبه شب آغاز شد و كارش را تا پايان ادامه خواهد داد. همه در مورد بازگشت جذابيت محض فوتبال به زندگي هواداران حرف مي‌زنند اما هيچ‌كس منكر وضعيت شكننده موجود نيست. امروز همه مي‌دانند يك تصميم يا يك اتفاق مي‌تواند مثل دومينو تمام آنچه ما از رقابت‌هاي باشگاهي بين‌المللي در ذهن داريم را به هم بريزد. كرونا وضعيتي به وجود آورده كه همه تيم‌ها به خصوص تيم‌هاي متمول را به فكر انداخته تا براي روزهاي مبادا آماده باشند. آنها اصلا دوست ندارند روزي به سرنوشت تيم‌هاي بزرگ دهه‌هاي ۴۰ تا ۸۰ اروپا دچار شوند. تيم‌هاي بزرگ و پرطرفدار و پرافتخاري كه امروز در اوج گمنامي به فوتبال خود ادامه مي‌دهند و تنها با خاطرات خوش گذشته زندگي مي‌كنند. راستي بازي رن و كراسنودار يك يك شد!