داعش در پالميرا
دكستر فيلكينز/
داعش در هياهوي جنگ سوريه و عراق، به غارت امكان شگفتانگيز باستاني ميپردازد: نيروهاي داعش معابد باستاني آشوريان از دوره نمرود و خروساباد را شكستهاند. در كتابخانه موصل نسخههاي خطي كهن را به آتش كشيدهاند. در موزه موصل، آنها مجسمه خدايان را به خاك و شن تبديل كردهاند و آرامگاه يونس را ويران ساختهاند. حتي تيم خرابكاري داعش از اين اقدامات خود فيلمهايي منتشر كردهاند
و اكنون اين سوال وجود دارد كه آنها با تسلط بر پالميرا، چه خواهند كرد؟
من تابستان سال 2003 در پالميرا بودم. تنها چند ماه از آغاز جنگ عراق ميگذشت. وضعيت در داخل عراق به سرعت در حال وخيمتر شدن بود. اما در دمشق، دولت بشار اسد برقرار بود و هنوز هيچ كسي درباره اينكه او هدف بعدي امريكاست، نگراني نداشت. هرچند شايعهاي در حلب، ميان مقامات دولتي شكل گرفته بود كه امريكا به اينجا خواهد آمد. من در يكي از بهترين هتلها در دمشق اقامت داشتم، جايي كه هر شب از مقامات ارشد حزب بعث، در حالي كه لباسهاي مسلح به تن داشتند، براي وقتگذراني به آنجا ميآمدند. يكبار من از يكي از آن مقامات ارشد، بثينه شعبان پرسيدم آيا اين رژيم سست شده است، او به من گفت: «ما هميشه به نقش پيشاهنگ حزب بعث اعتقاد داريم.» يك روز، من به مرز عراق حركت ميكردم كه ديدم نيروهاي سوريه چه با روي خوش به دهها تن از نيروهايي كه خود را براي مبارزه با امريكا آماده ميكنند، اجازه ورود و خروج ميدهند.
در سال 2003 هيچ نشانهاي از حمله قريبالوقوع آنها به سوريه وجود نداشت. پالميرا حتي بيشتر از آن آرام بود. من در يك بعدازظهر از ماه جولاي به آنجا رفتم. اگر شما تابستانهاي خاورميانه را تجربه نكرده باشيد، برايتان سخت خواهد بود كه درك كنيد آنجا چقدر داغ بود. آسمان بيسايه و سفيد بود و هيچ بادي نميوزيد. شهر باستاني بيدرخت و خالي بود، تا چشم كار ميكرد مقبرهها بودند.
يادم هست وقتي وارد شهر شدم دهانم باز مانده بود. پالميرا آنقدر وسيع و خيرهكننده بود كه كسي قادر به درك هنر يا تاريخ يا معماري آن نخواهد بود. بلوك به بلوك معابد بودند، ستونها، ديوارها، دروازههاي طاقدار و صحنهاي نمايش در امتداد چشم گسترده شده بودند. خيلي گيجكننده بود. پالميرا از قبل از ميلاد مسيح به عنوان يك شهر واحه شهرت يافته است. به عنوان جايي براي توقف كاروانها در هنگام عبور از صحرا. معماري شهر اساسا به دوران باستاني روم و يونان و تحت تاثير فرهنگ متمايز خاور نزديك برميگردد. نقطه اوج آن معبد بل است كه نام آن برگرفته از يك خداي سامي است با ديواري به بلنداي 600 فوت و يك رديف با شكوه از ستونهاي داخلي است. يادم هست در تمام آن مدت به اين ميانديشيدم كه همه معماري باستاني روم و و تمام ايتاليا، در اين شهر صحرايي سوريه ظاهر شده است. حالا براي پالميرا چه اتفاق ميافتد؟ درباره تسلط داعش بر اين شهر بايد بسيار ترسيد. آنها به احتمال زياد اقدام به غارت و فروش اين آثار ميكنند. دلايلي براي اميدواري وجود دارد كه برخي آثار باستاني زنده خواهند ماند. مقامات سوريه ميگويند كه اين ميراث براي ملت و براي انسانيت است. منبع: نيويوركر