يك نمايشگاه كه به ٣٠ استان مي رود
حرم به روايت معماري؛ از اكستريم كلوزآپ تا اكستريم لانگشات
شميم قرباني
1- اقتصاد هنر دهها و صدها خدمت به جامعه هنري ايران كرده است اما از رهگذر گران شدن آثار هنري، حمل و انتقال نمايشگاهها از تهران به جايجاي ايران را با دشواري بسيار روبهرو كرده است. پيش از اين كم نبودند رويدادهاي هنري كه به جهت اقبال در پايتخت، زمينه نمايش آن در برخي استانها هم فراهم ميشد اما در سالهاي اخير از اين دست اتفاقات كمتر ديده ميشود. به خصوص در عرصه نقاشي كه در نبود سيستم بيمه، انتقال آثار گرانقيمت
دل شير ميخواهد.
از اين منظر، مديوم عكس هنوز براي تسري رويداد هنري بر پهنه جغرافيايي همچنان منطقپذير است و شايد از همينرو است كه دبيرخانه شوراي فرهنگ عمومي كشور عكسهاي محمد خوشرو از بارگاه حضرت علي (ع) را مسافر استانهاي كشور كرده است. خوشبختانه با رشد تكنولوژي چاپ و ارايه عكس روي متريالهاي تازه اين مسافرت جادهاي مقدور
شده است.
2- تاثير نهاد مذهب بر جامعه ايراني روشنتر از آفتاب است اما به نظر ميرسد گاهي هنر در انعكاس آنچه مخاطب ميپسندد، كثرت لازمه را ندارد؛ رويدادهايي از اين دست يك امكان فوقالعاده براي حضور هنر در متن جامعه است، نفوذ در بخشي از جامعه كه شايد كمتر به ديدار آثار هنري ميروند، به اين اميد كه به جهت خاطره خوش اين ديدار و جلب اعتماد از ديگر دستاوردهاي هنري هنرمندان هم ديدن كنند از همين رو است كه عكس با توجه به مستند و باورپذير بودنش بهترين
كاركرد را دارد.
3- عكسهاي محمد خوشرو از نجف و بارگاه امير مومنان، عكس هاي خاصي است به هيچوجه ثبت يكسري وقايع در حرم نيست، اتفاقا زوار و هر انسان ديگري تقريبا در همه عكسهاي او غايب هستند. زاويه لنز او به آرايههاي هنري از كاشيها گرفته تا سردرها و طاقهاست و اين كنكاش موضوع محور را با دستان خالي و بدون استفاده از تجهيزات پيشرفته نور و... انجام داده است كه هر آگاهي به مسائل امنيتي اماكن متبركه در عراق به خصوص در فواصل سالهاي ٨٨ تا ٩٤ (زمان ثبت اين مجموعه) بر اين امر واقف است.
توجه خاصه عكاس به معماري اين حرم است و سعي دارد نوري بتاباند بر آنچه هنرمندان طي قرنها در اين بارگاه به امانت گذاشتهاند؛ شاهكارهايي از سنتهاي ديرينه سال هنر اسلامي كه از سر عشق و ارادت، بر اجراي دقيق آنها جان نهادهاند اما گويا اين همه هدف نيست، به گفته هنرمند اين آثار ميكوشد تا به مخاطب هوشمند امروز بازنگري در سبك زندگي با الهام از معماري اماكن متبركه را يادآوري كند؛ كنشي معنوي در زمينه هنر كه شايد به بازيابي آرامش گمشده انسان
معاصر بينجامد.
4- با حضور محمدجواد ظريف، وزير خارجه و البته وزير ارشاد نمايشگاه عكسهاي كمتر ديده شده حرم علوي، آثار محمد خوشرو از ٢٢ خرداد در فرهنگسراي نياوران كار خود را آغاز كرد، ١٥ تير در موسسه صبا ادامه يافت و حال قرار است هر پنج روز يك بار عازم سفرهاي استاني شود؛ اتفاقي كه البته چندي است آغاز شده: اين نمايشگاه هفته پيش در البرز بود و اكنون در قزوين در نگارستان قرآن نبويه به تماشاست؛ زنجان و سپس همدان در دو هفته پيش رو ميزبان اين آثارند و از شهريورماه به ترتيب در چهار استان كرمانشاه، كردستان، آذربايجان غربي و آذربايجان شرقي، مهرماه در اردبيل، گيلان، مازندران و سمنان، آبانماه در گلستان، خراسان شمالي، خراسان رضوي و خراسان جنوبي، آذرماه در سيستان و بلوچستان، جنوب كرمان، كرمان و يزد، دي ماه در فارس، هرمزگان، بوشهر و خوزستان، بهمنماه در ايلام، لرستان، مركزي و قم و اسفندماه در سه استان اصفهان، چهارمحال و بختياري و كهگيلويه و بويراحمد پيش روي مردم
قرار ميگيرد.
5- نكته به جاي مانده درباره اين آثار پيوند دادن قدرت خيال در خلق عكس از يك واقعيت بيروني است. خوشرو را پيش از اينها يك عكاس انتزاعي ميشناسند كه مجموعه آثارش بعد از نمايش در گالريهاي اعتماد و ماه مهر در كتابي با عنوان «خيال» منتشر هم شده است همين زاويه نگاه خلاقانه در انتزاع است كه توانسته سه كتاب او درباره حرمهاي مطهر: «بر آستان رضا (ع)، سجده صاحبنظران و نسيم سحر» را متفاوت و تماشايي كند؛ چونان يك روايت سينمايي از اكستريم كلوزآپ تا
اكستريم لانگشات.