تا شما نماينده هستيد هيچ چيز درست نميشود!
داريوش مصطفوي، مردي كه دو بار فوتبال را احيا كرد
گروه ورزش
داريوش مصطفوي يك بار زماني كه تيم ملي ايران را بعد از 20 سال دوري به جام جهاني رساند و يك بار وقتي كه مقابل دخالت مستقيم نهادهاي سياسي و امنيتي ايستاد، فوتبال را احيا كرد.
به گزارش روزنامه اعتماد، بعد از انقلاب فدراسيون فوتبال هم مثل همه نهادهاي ديگر دستخوش تغييرات بزرگي شد. شور انقلابي و تصورات عجيب برخي افراد كه حرف از «فوتبال اسلامي» و «ورزش امپرياليستي» ميزدند، باعث شد اين رشته رو به رشد به يكباره دچار سكته شود. مسابقات باشگاهي تعطيل شد، بازيكنان پراكنده شدند و روياي صعودهاي متوالي به جام جهاني رنگ باخت. در اين شرايط بود كه تيمسار نوآموز فوتبال را در دست گرفت و داريوش مصطفوي را كه به تازگي از امريكا برگشته بود به عنوان دبيركل منصوب كرد، اما اوضاع درست پيش نميرفت. مرحوم مصطفوي در يكي از مصاحبههاي مفصلش با سالنامه اعتماداز سختیهای کارکردن در آن دوران به تفصیل سخن گفته بود.
مصطفوي مدتي از فوتبال فاصله گرفت تا در نهايت سال 73 به عنوان رييس فدراسيون بازگشت. بازگشت او مصادف شد با مسابقات انتخابي جام جهاني 1998. مصطفوي در شرايطي فوتبال را تحويل گرفت كه با يك ويرانه مواجه بود. ويرانهاي به جا مانده از حضور ده رييس فدراسيون طي ده سال! مديراني كه بعضي از آنها عمر مديريتيشان بعد از چند ماه به پايان ميرسيد.
مصطفوي در اين وضعيت و در شرايط پساجنگ موفق شد به هر طريقي كه بود فوتبال ايران را بعد از چهار دوره غيبت در جام جهاني، به بزرگترين فستيوال فوتبال در جهان برساند. صعودي كه هم به لحاظ ورزشي هم به لحاظ اجتماعي و سياسي يكي از بزرگترين رخدادهاي تاريخ بعد از انقلاب به حساب ميآيد. از آن تاريخ به بعد خيابانهاي ايران هنوز جشني به بزرگي و پرشوري جشن صعود به فرانسه 98 را به خودش نديده است.
صعود به جام جهاني 1998 اهميت تاريخي بزرگي دارد. اين صعود دفتر فوتبال ايران را ورق زد و وارد فصلي تازه كرد. عدم صعود به جام جهاني براي كشوري كه تلاش ميكند توسعه در فوتبال را پيش ببرد مانند يك سد محكم عمل ميكند؛ حداقل يك نسل از فوتباليستهاي يك كشور ميسوزند، كما اينكه فوتباليستهاي دهه 60 ايران با وجود آن همه استعداد به خاطر عدم صعود ايران به جام جهاني سوختند و بسياري فرصتهاي مالي و زيرساختي از بين ميرود. اگر ايران در جام جهاني 1998 به فرانسه نميرسيد بسياري از بزرگاني كه امروز به عنوان اسطوره شناخته ميشوند نامي در حد معمول پيدا ميكردند. خداداد عزيزي، كريم باقري، محمد خاكپور، احمدرضا عابدزاده و سايريني كه به واسطه حضور در تيم ملي ايران و صعود به جام جهاني 1998 وارد تالار مشاهير تاريخ فوتبال ايران شدند. همه آنها اين صعود را مديون مردي هستند كه با كمترين بودجه و امكانات آن هم در شرايطي كه كشور دوران پساجنگ را ميگذراند، ايران را به جام جهاني برد و البته به پاداش اين خدمت بزرگ از كار بركنار شد!
داريوش مصطفوي نه حضور در مراسم قرعهكشي جام جهاني را ديد و نه در جام جهاني حاضر شد، چرا كه بعد از صعود ايران با برتري مقابل استراليا از كار بركنار و جاي خود را به محسن صفايي فراهاني داد. خودش ميگفت اين دستور سيد محمد خاتمي به مصطفي هاشميطبا رييس وقت سازمان تربيتبدني بود و البته هاشميطبا ميگويد مصطفوي خودش گفته من قلب درد دارم و ميخواهم استعفا بدهم. وارد اين ماجرا نميشويم كه حق با كدام بوده اما احتمالا به خاطر همين اتفاق بود كه وقتي ديد همين بلا را سر كس ديگري آوردند يك تنه وارد ميدان شد و با دو مصاحبه فوق جنجالي دوباره نقطه عطفي در تاريخ فوتبال ايران گذاشت. مصطفوي بعد از عزل شهابالدين عزيزي خادم كه آن هم پس از صعود ايران به جام جهاني رقم خورد در يك مصاحبه تلويزيوني در پخش زنده از نقش نهادهاي غير فوتبالي سياسي و امنيتي در اين تغيير و تحول پرده برداشت و گفت: «ويدیويي وجود دارد از اعضاي هيات رييسه كه نشان ميدهد اين افراد اذعان ميكنند با زور از ما امضا گرفتند [براي عزل رييس فدراسيون]». اظهاراتي كه دردسرهاي زيادي هم برايش ايجاد كرد كه بعدها در فرصتي مناسب به آن خواهيم پرداخت (مصطفوي اين دردسرها را در يك گفتوگوي خصوصي با خبرنگار روزنامه اعتماد روايت كرده است). افشاي دليل اصلي بركناري رييس قانوني فدراسيون در آن مقطع كه هيچ كس حرفي نميزند، چه به خاطر منافع شخصي چه به خاطر نگراني از عواقب اظهارنظر، سندي شد براي تفسير پشت پرده همه آنچه در اين سالها در فوتبال جريان داشته است. در واقع مصطفوي تبديل به اولين فردي شد كه در آنتن زنده تلويزيون چنين مسالهاي را عنوان كرد.
مصاحبه دوم هم برميگردد به مجادله سخت او با احمد راستينه نماينده پايداريچي مجلس در آنتن زنده تلويزيون. جايي كه مصطفوي خطاب به راستينه ميگويد: «چرا در فوتبال دخالت ميكنيد؟ برويد آب و نان مردم را درست كنيد! و تاكيد ميكند تا شما نماينده مجلس هستيد هيچ چيزي درست نميشود!» اين ويدیو در آن مقطع به معناي واقعي كلمه مگاوايرال شد و جالب اينكه درست پس از انتشار خبر درگذشت او بلافاصله در شبكههاي اجتماعي در كنار آن ويدیوي اول بازنشر شد و دوباره بازديد ميليوني گرفت.
مصطفوي يك بار با رساندن ايران به جام جهاني و يك بار به خاطر دفاع از فوتبال مقابل دخالت نهادهاي غير فوتبالي جان دوبارهاي به اين رشته ورزشي در كشور داد. اتفاقا مقابله با دخالت نهادهاي غير فوتبالي تا آخرين روزهاي زندگي دغدغه او به عنوان يكي از قربانيان اين مساله بود. كما اينكه در آخرين مصاحبه زندگياش كه با روزنامه اعتماد در تاريخ 20 خرداد انجام شد، تاكيد داشت كه افرادي غير فوتبالي از برخي نهادها قصد بركناري امير قلعهنويي سرمربي تيم ملي را دارند و اين كاري است اشتباه!
داريوش مصطفوي به عنوان ستاره سابق تيم ملي و باشگاههاي استقلال و پرسپوليس خدمات زيادي به فوتبال اين كشور كرد. اما اين دو خدمت او در تاريخ ثبت خواهد شد.