گزارش «اعتماد» از زندگي و ميراث داريوش مصطفوي
از لقب «اولين ياغي» تا نشستن روي صندلي رياست فدراسيون
روزبه دلاور
درگذشت داريوش مصطفوي، نامي آشنا و پرسابقه در تاريخ فوتبال ايران در 81 سالگي، جامعه ورزش كشور را در غم و اندوه فرو برد.
به گزارش روزنامه اعتماد، جمعه شب و پس از دوره‌اي بيماري، اين چهره برجسته كه هم در كسوت بازيكن و هم در قامت مديري كاردان، سال‌ها به فوتبال ايران خدمت كرده بود، چشم از جهان فروبست و به ديار باقي شتافت.
مصطفوي، نمادي از نسلي بود كه عشق به فوتبال را در جان داشتند و براي اعتلاي آن از هيچ تلاشي فروگذار نكردند.
از مستطيل سبز تا «اولين ياغي» فوتبال ايران
داريوش مصطفوي، متولد ۱۳۲۳ از جمله نسل طلايي بازيكنان فوتبال ايران بود كه در دهه‌هاي ۴۰ و ۵۰ شمسي در اوج بودند. او فوتبال حرفه‌اي خود را از باشگاه تهران جوان آغاز كرد، جايي كه مكتب اخلاق و تكنيك در آن جاري بود. پس از آن او مانند بسياري از هم‌تيمي‌هايش، به باشگاه تاج (استقلال كنوني) پيوست و در تركيب اين تيم خوش درخشيد. مصطفوي كه در پست مهاجم بازي مي‌كرد، با هوش زياد، قدرت تمام‌كنندگي بالا در خط حمله از مهره‌هاي كليدي تيمش به شمار مي‌رفت. اما نقطه عطف دوران بازيگري او، سال ۱۳۴۸ بود؛ زماني كه تصميمي جسورانه گرفت و از تاج به رقيب سنتي، پرسپوليس كوچ كرد. اين انتقال كه در آن زمان بي‌سابقه و بسيار بحث‌برانگيز بود او را به «اولين ياغي» فوتبال ايران مبدل ساخت. در آن سال‌ها، جابه‌جايي بين دو تيم پرطرفدار تاج و پرسپوليس تقريبا غيرممكن به نظر مي‌رسيد و اين حركت مصطفوي، نه تنها شجاعت او را نشان مي‌داد، بلكه سرآغاز پديده‌اي شد كه بعدها بارها در فوتبال ايران تكرار شد. او در پرسپوليس نيز دوران موفقي را
پشت سر گذاشت و به يكي از چهره‌هاي دوست‌داشتني هواداران اين تيم تبديل شد. در عرصه ملي نيز مصطفوي يكي از بهترين‌ها بود و توانست در نخستين صعود تاريخ فوتبال ايران به المپيك نقشي اساسي ايفا كند.
گذار به عرصه مديريت؛ از دبيركلي
تا رياست فدراسيون
پس از آويختن كفش‌ها و پايان دوران بازيگري، مصطفوي مسير خود را در عرصه تحصيل دنبال كرد و راهي امريكا شد.
داريوش مصطفوي در رشته مهندسي نفت فارغ‌التحصيل شد و سپس به ايران برگشت؛ بازگشتي كه مصادف شد با روزهاي انقلاب. مصطفوي كم‌كم وارد عرصه مديريت فوتبال شد. او كه ذاتا فردي بادانش، ديدگاه سيستمي و روحيه برنامه‌ريزي بود، به سرعت پله‌هاي ترقي را در اين حوزه پيمود. حضور او در عرصه مديريتي فوتبال از هيات فوتبال تهران آغاز شد و سپس به دبيركلي فدراسيون رسيد. او در زمان رياست تيمسار نوآموز دبيركل فدراسيون فوتبال شد، سپس بعد از مدتي از فوتبال فاصله گرفت و راهي گمرك اهواز شد.
اوج دوران مديريتي و صعود تاريخي به جام جهاني
سال 1373 اوج دوران مديريتي داريوش مصطفوي فرا رسيد و او به عنوان رييس فدراسيون فوتبال ايران انتخاب شد. دوران رياست او، يكي از پرفراز و نشيب‌ترين و در عين حال به‌يادماندني‌ترين مقاطع فوتبال ملي ايران است.
مصطفوي در شرايطي سكان هدايت فوتبال كشور را بر‌عهده گرفت كه تيم ملي پس از سال‌ها غيبت در جام جهاني، عطش زيادي براي بازگشت به اين رويداد بزرگ داشت.
مهم‌ترين دستاورد اين دوره، بدون شك صعود تيم ملي فوتبال ايران به جام جهاني ۱۹۹۸ فرانسه پس از ۲۰ سال غيبت بود. اين صعود تاريخي كه با بازي حماسي مقابل استراليا در ملبورن رقم خورد، شور و شعف بي‌نظيري را در سراسر كشور پديد آورد. نمي‌توان ناديده گرفت كه زيرساخت‌ها، برنامه‌ريزي‌ها، انتخاب كادر فني و مسير آماده‌سازي تيم ملي و درنهايت صعود به جام جهاني همه در دوران رياست داريوش مصطفوي آغاز و پيگيري شد و به سرانجام رسيد. او بود كه با درايت و آينده‌نگري، تيم را در مسير درست قرار داد و زمينه‌هاي اين موفقيت بزرگ را فراهم آورد. بنابراين، سهم مصطفوي در اين صعود، غيرقابل انكار است.مصطفوي در دوران خود، تلاش‌هاي زيادي براي ساختار‌مند كردن فوتبال ايران، ازجمله توسعه ليگ‌هاي داخلي، توجه به رده‌هاي سني پايه و بهبود وضعيت داوري انجام داد. او باور داشت كه پيشرفت فوتبال ملي، بدون داشتن يك زيرساخت قوي و ليگ‌هاي پويا ممكن نيست.
ميراث و جايگاه ابدي در فوتبال ايران
داريوش مصطفوي پس از دوران رياست فدراسيون نيز همواره به عنوان يك مشاور، كارشناس و صداي دلسوز فوتبال ايران باقي ماند. او بيشتر از يك بازيكن، يك مدير بود؛ مديري كه با درايت و نگاه بلندمدت و تعهد، سعي در اعتلاي فوتبال كشور داشت. او ازجمله معدود افرادي بود كه هم تجربه حضور در ميدان‌هاي بزرگ را داشت و هم با چالش‌هاي پشت پرده مديريت فوتبال آشنا بود. نام او با اولين «ياغي‌گري» در فوتبال ايران گره خورده است اما ميراث واقعي او، تلاش براي توسعه و ساماندهي فوتبال ملي و فراهم آوردن زمينه صعود تاريخي به جام جهاني بود. او نمادي از يك نسل از مديران فوتبال بود كه با عشق و تعهد، بدون چشمداشت‌هاي مادي، براي اين رشته ورزشي تلاش كردند و مسير را براي نسل‌هاي بعدي هموار ساختند. درگذشت داريوش مصطفوي، ضايعه‌اي بزرگ براي جامعه فوتبال ايران است. مردي كه زندگي‌اش را وقف اين رشته كرد و از هيچ تلاشي براي پيشرفت آن دريغ نكرد. ياد و نامش گرامي باد و روحش شاد. نام او همواره به عنوان يكي از پيشگامان و خدمتگزاران واقعي فوتبال ايران در تاريخ اين مرز و بوم باقي خواهد ماند.