تغيير جبهه پوتين در سوريه و اوكراين
جيسون ديهل/ در طول تابستان، نيروهاي روسيه در شرق اوكراين كاملا در حال آماده‌باش روزانه بودند، در حالي كه حكومت غربگراي اوكراين از پاسخ متقابل اجتناب مي‌كرد. يكم سپتامبر به ناگهان به دنبال يك آتش‌بس جديد آنها اسلحه‌ها را زمين گذاشتند. سپس گزارش‌ها از سوريه آمد كه هواپيماهاي جنگي روسيه بر فراز استان ادلب تحت كنترل مخالفان به پرواز درآمده، نظاميان روسي در حال ساخت پايگاه جديد هستند و كشتي‌ها خودروهاي زرهپوش جديد را تخليه كرده‌اند. معلوم است كه پوتين عقب‌نشيني نمي‌كند و جبهه‌ها تغيير كرده است. اين يك مانور چهره به چهره ديگر است كه دولت اوباما بارها با آن گرفتار شده است.
هنوز مشخص نيست كه روسيه در سوريه دنبال چه هدفي است يا براي آن چه چيز مهم‌تر است. اوكراين جايي است كه بر اساس تخمين‌ها به طور منظم حدود 9 هزار نظامي روسي با 240 تانك حضور دارند كه گاهي تا 30 هزار نفر افزايش مي‌يابد. برخي تحليلگران مدعي‌اند كه پوتين براي خاورميانه دست و پا مي‌زند چون در اوكراين شكست خورده است. اما از سوي ديگر مي‌بينيم كه پوتين موفق شده خواسته‌هاي خود در اوكراين را به غرب القا كند و او در يك نمايش ديگر براي تكرار پيروزي تلاش مي‌كند.
در ماه مه، جان كري وزير خارجه امريكا به بندر مورد علاقه پوتين سوچي سفر كرد و با او درباره ايران، سوريه و اوكراين رايزني كرد. هنگامي كه جلسه تمام شد، كري به شكل عمومي اعلام كرد كه روسيه و امريكا مي‌توانند در اوكراين و سوريه همكاري كنند و براي شروع، يك كانال ديپلماتيك ويژه ميان مسكو و واشنگتن براي هماهنگي در اوكراين با هدف پايان دادن به درگيري در پايان سال، تشكيل شده است.
در طول تابستان، در حالي كه واشنگتن مشغول توافق هسته‌اي با ايران بود، ديپلمات‌هاي ايالات متحده و اروپا بي‌سر و صدا به دولت منتخب طرفدار غرب اوكراين پترو پروشنكو تكيه داشتند. در سوچي، كري از پشتيباني كامل امريكا براي اجراي توافق مينسك 2 خبر داده بود؛ توافق عجولانه‌اي كه در ماه فوريه با ميانجيگري آلمان و فرانسه به دست آمده بود. معامله‌اي كه براي كييف وحشتناك است: اين توافق تصريح مي‌كند كه اوكراين بايد قانون اساسي را براي اعطاي قدرت فوق‌العاده‌اي به مناطق تحت اشغال روسيه اعطا كند و اين اصلاحات بايد پروكسي مسكو را برآورده سازد تا به پوتين عملا در ساختار حاكميت اوكراين حق وتو بدهد.
هرچند روسيه انتظار اجراي مينسك را ندارد، پروشنكو از سوي دولت اوباما تحت فشار قرار گرفت كه اصلاح قانون اساسي را به پارلمان اوكراين ارايه كند و او براي تضمين تاييد اين اصلاحات به پارلمان هشدار داد كه ممكن است اوكراين حمايت امريكا را از دست بدهد. هزينه آن بالا بود كه تظاهرات خشونت‌آميز در خارج از پارلمان منجر به كشته شدن چند نفر شد.
با اين حال پوتين اين اصلاحات را رد كرد. او به شكل علني گله داشت كه محصول كار تغييري در ماهيت ساختار اوكراين نداده است. با اين وجود رهبران غرب خواستار مماشات بيشتر شدند. آنجلا مركل، صدراعظم آلمان در دفتر خود با پترو پروشنكو ديدار كرد و اكنون كييف تحت فشار است كه اجازه دهد انتخابات ماه آينده در سرزمين‌هاي اشغالي، حتي تحت كنترل نيروهاي روسي برگزار شود. چگونه مي‌توان اين روش را براي سوريه نيز تعبير كرد؟ كاملا روشن است پوتين اين برنامه را براي آنجا نيز در نظر دارد. او مي‌خواهد مانع هرگونه تلاش غرب و متحدان آن براي طراحي حذف بشار اسد شود و خود را به عنوان شريك ائتلاف عليه داعش معرفي كند. ظاهرا اين ايده طي يك تماس تلفني در ماه ژوئن بين پوتين و اوباما مطرح شده است. اوباما نيز مانند كري نتيجه‌گيري كرده است كه پوتين آماده همكاري است.
در حال حاضر، ناگهان، روسيه چكمه‌هاي خود را در مقر قومي اسد در لاذقيه بر زمين گذاشته است. برخي تحليلگران مي‌گويند هواپيماهاي بدون سرنشين روسيه مي‌توانند براي حمايت از اسد پرواز كنند. شايد پوتين واقعا در اوج نااميدي بلوف زده باشد. البته، پوتين هنوز به طور كامل اوكراين را با وجود اعمال نفوذ غرب، رها نكرده است اما نشان داده است كه مي‌تواند امريكا را تحت فشار قرار دهد.
منبع: واشنگتن‌پست