ظريف‌در كميسيون ويژه:
بورس سقوط كرده، نه به خاطر توافق به خاطر پول مفت!
گروه سياسي|جلسه ظريف با كميسيون برجام هيچ شباهتي با گزارش رسمي سخنگوي كميسيون از همين جلسه نداشت. جلسه‌اي كه با 24 ساعت تاخير پخش شد تنها فضاي آرام و بدون تنشي را كه در گزارش روز قبل نقوي حسيني ترسيم شده بود نقض كرد. حضور دو ساعته وزير خارجه در بين مجلسي‌ها پر بود از حاشيه، حاشيه‌اي كه هيچگاه از جلسات كميسيون برجام در اين دو هفته دور نشده‌اند. در همان حضور كوتاه ظريف در بهارستان باز هم كار به جدال لفظي نمايندگان و وزير خارجه كشيد. جدالي كه تنها به دليل ترك جلسه توسط ظريف براي شركت در جلسه هيات دولت بالا نگرفت.
كنايه ظريف؛ اگر حوصله داريد توضيحات مرا بشنويد
محمد جواد ظريف در ابتداي سخنانش دو نكته را به نمايندگان گوشزد كرد كه به نظر معنا‌دار بود. نخست آنكه شرط كرده حضورش در جلسه كميسيون ويژه بررسي برجام تا زماني است كه بايد در جلسه دولت شركت كند و ترك جلسه به منزله بي‌احترامي به نمايندگان نيست. دوم آنكه هنگامي كه او درباره خروج ايران از ذيل ماده 41 گزارش مي‌داد، خطاب به نمايندگان حاضر در كميسيون گفت «اگر حوصله داشته باشيد كه توضيحات مرا بشنويد....». و اين اشاره ظريف به تكرار مكرر اين موضوع از سوي ظريف پيش از اين داشت. در ميان سخنان ظريف وقتي كه او درباره قطعنامه‌هاي پيشين عليه ايران سخن مي‌گفت، مهرداد بذرپاش با وجود تذكر زاكاني سخنان ظريف را قطع كرد و گفت البته اولين قطعنامه در سال 72 عليه ايران تصويب شد. در اين لحظه ظريف لبخند زد و گفت من خودم سفير ايران در سازمان ملل بودم. اولين قطعنامه عليه ايران در سال 85 صادر شد، دومين قطعنامه هم در همان سال بود و سومين قطعنامه در سال 86 عليه ايران صادر شد. در اثناي برگزاري جلسه ظريف با اعضاي كميسيون چندين شوخي داشت. از جمله ظريف از اينكه برخي بي‌نوبت در جلسه كميسيون ويژه برجام سخن مي‌گفتند، تعجب كرده بود و با دهان باز به سخنان آنها مي‌نگريست. اين موضوع سبب شد كه زاكاني به طنز به او بگويد: گويا آقاي ظريف دچار تحير شده‌اند! ظريف هم گفت: ديگر كار از تحير من گذشته است!
ذيل بند هفت نيستيم
نخستين چيزي كه وزير خارجه در سخنانش سراغ آن رفت موضوع تحريم‌ها بود. موضوعي كه به محور اختلاف بين تيم‌هاي سابق و فعلي مذاكره‌كننده تبديل شده است. در حالي كه سعيد جليلي پيش‌تر از اين تاكيد جدي بر عدم رفع تحريم‌ها طبق برجام داشته، ظريف در جلسه كميسيون برجام توضيح داد كه چنين تصوري اشتباه است. همان‌طور كه تاكيد كرد ايران با قطعنامه 2231 از ذيل فصل 7 سازمان ملل خارج شده است. او مستثني شدن ايران از ذيل قطعنامه سازمان ملل را كه مورد تاكيد موكد سعيد جليلي قرار گرفته بود موضوعي مربوط به هفت، هشت سال پيش خواند و گفت: در مذاكرات طولاني‌اي كه داشتيم، توانستيم طرف مقابل را قانع كنيم كه در مقدمه قطعنامه جديد، تاكيد بر اينكه ايران ذيل ماده 41 است را حذف كنيم. در حالي كه اين موضوع در تمامي قطعنامه‌هايي كه عليه ايران پيش از اين صادر شده بود، آمده بود. مذاكره كننده ارشد هسته‌اي كشورمان درباره اصل تحريم‌ها و نحوه لغو آنها كه مورد انتقاد جليلي بود گفت: تحريم‌هاي شوراي امنيت يك رشته تحريم‌هاي مرتبط با اشاعه بوده و يك رشته محدوديت‌هاي بانكي و اقتصادي و پولي بود. قرار ما لغو فوري تحريم‌هاي پولي و مالي بود كه انجام شد. دوستاني كه ايراد مي‌گيرند از اين قطعنامه اخير فراموش كرده‌اند كه در قطعنامه‌هاي قبلي حتي آموزش دانشجويان ايراني ممنوع بوده است. نه اينكه استثنا باشد بلكه ممنوع بوده است. وي تاكيد كرد: دستورالعمل ما و تاكيد مقام معظم رهبري لغو كامل تحريم‌هاي مالي، پولي و اقتصادي است. بر اساس برجام در مورد اتحاديه اروپا تمام تحريم‌هاي پولي، مالي و اقتصادي لغو مي‌شود. اما در مورد تحريم‌هاي امريكا، تحريم‌هاي ايالات متحده نياز به راي مثبت كنگره دارد. ظريف همچنين گفت: من خدمت آقا رسيدم و با مشورت ايشان و مشورت با حقوقدان‌ها بحث كرديم. قرار شد ما به نحوي پيش نرويم كه خود را نيازمند به راي كنگره بدانيم. ببينيد در حقوق بين‌الملل دولت‌ها به عنوان يك موجوديت شناخته مي‌شوند و مسووليت اين مجموعه با شخص رييس‌جمهور است. لذا براي ما مهم است كه رييس‌جمهور امريكا به طور مستمر از تصويب تحريم‌ها جلوگيري كند. تصريح كرديم لحظه‌اي كه رييس‌جمهور امريكا تحريم جديدي را عليه ايران اجرا كند نقض برجام است و ما هم به برنامه‌هاي خود مي‌توانيم برگرديم.
قصد پاسخ به جليلي را نداشتم
ظريف در پاسخ به سوالي درباره اظهارات جليلي كه گفته است هيچ تحريمي برداشته نمي‌شود، گفت: من قصد پاسخ به دكتر جليلي را ندارم. كما اينكه زماني كه مسووليت پرونده را داشتند هيچ حرفي نزدم. كما اينكه من از منتقدين جدي بودم اما يك‌بار هم مصاحبه نكردم. اما چند نكته مي‌گويم. كل تحريم‌هاي اتحاديه اروپا از روز اجرا لغو مي‌شود. كليه تحريم‌هاي ايالات متحده متوقف مي‌شود. علاوه بر آن برخي تحريم‌هاي مانند تحريم ناوگان هوايي لغو مي‌شود. كوثري در ميان حرف گفت كه مستند بگوييد و ظريف گفت: برويد آن هواپيماهايي كه به خاطر نبودن امكانات نشسته بودند و امروز پرواز مي‌كنند را ببينيد. تحريم‌هاي شركت‌هاي امريكايي خارج از امريكا برداشته مي‌شود و اجازه تعامل دارند.
جدال دوباره بر سر آلماتي
بروجردي از ظريف درباره مشروط بودن تحريم‌ها و قابل بازگشت بودن‌شان سوال كرد. ظريف در پاسخ گفت: دوستان يك موضوع دارند و آن بازگشت‌پذيري است. كليه تحريم‌ها لغو مي‌شود. پيشنهاد غرب در آلماتي دست ما است. اگر جايي گفته بودند كه لغو مي‌كنيم حق با شماست اما اين پيشنهادها دست ما است. در قطعنامه آمده است كه اگر تحريم‌ها برداشته شود ايران هم به تعهدات خود عمل نمي‌كند. اين اصل بازگشت‌پذيري را زير سوال مي‌برد. بعد از اين هم البته پرسش و پاسخ ظريف با بذرپاش به جدالي لفظي تبديل شد. ظريف در پاسخ به سوال بذرباش درباره تحريم‌هاي اوليه و ثانويه و نيز درباره مخالفت قوه مقننه امريكا با برجام و اينكه رييس‌جمهور بعدي امريكا ممكن است زير توافق بزند گفت: آن دو سالي كه من بودم، تحريم‌ها چه ربطي به من دارد. تحريم‌هاي اوليه و ثانويه به من ربطي ندارد. مي‌خواهم بگويم كه حرف‌هاي آقاي بذرپاش عموما به بحث ما ربطي ندارد. مي‌گويند شاخص‌هاي اقتصادي پايين آمده است. توافق ژنو اگر نبود الان چه اتفاقي مي‌افتاد. اگر شما مي‌خواهيد در كشور فضاسازي كنيد به وصل كردن مسائل غيرمرتبط به هم فضاسازي مي‌كنيد. پايين آمدن قيمت نفت چه ربطي به برجام دارد. ما گفتيم كليه تحريم‌هاي پولي و مالي حذف مي‌شود. آن چيزهايي كه شما گفتيد مربوط به مسائل اشاعه‌اي است. آنها هم تا الان ممنوع بود الان نيازمند اجازه است. در كميسيوني كه ما هم عضو آن هستيم اجازه صادر مي‌كند. فرموديد سوييفت رفع نشده است. آن سوييفتي كه شما مي‌گوييد مربوط به دو بانك است. وگرنه همه تحريم‌هاي سوييفت رفع مي‌شود. شما آينده را ببينيد. همه كشورهاي اروپايي كه آمدند مسوولان بيمه سرمايه‌گذاري را با خود آورده بودند. البته بعد از گفت‌وگوي تند بذرپاش با ظريف، اين نماينده مجلس به نشانه دلجويي سمت وزير خارجه رفت و بعد از در آغوش كشيدن او، وي را تا خروج از صحن كميسيون بدرقه كرد.