پوتين به دنبال متفقين صميمي در غرب است
ولاديمير فرولوف /
ولاديمير پوتين، رييسجمهور روسيه از نوع رهبران هدردهنده فرصتهاي ژئوپلتيك نيست. اين شيوه سياست خارجي او است. چنانچه مركز مطالعات استراتژيك و بينالمللي اولگا اوليكر اشاره ميكند؛ «روسيه يك استراتژي ندارد. در حالي كه اهداف استراتژيك دارد و اولويت آن جستوجوي فرصت و بعد توسعه برنامههاي روشن است»
پس از ماهها فشار و انزوايي كه غرب عليه مسكو به دنبال شيطنتهايي در اوكراين و مداخله در سوريه ايجاد كرده بود، پوتين، لزوم حمايت نظامي از رژيم اسد را در تابستان 2015 يك فرصت ديد. هدف شطرنج سوري پوتين، رابطه با غرب و به دست آوردن مجدد جايگاه بر حق روسيه به عنوان يك قدرت جهاني است. كرملين متوجه شد كه تصرف اوكراين نميتواند، توازن ژئوپولتيك روسيه با ايالات متحده را بازتوليد كند. واشنگتن مسكو را جدي گرفته و روسيه بايد نقش خود را در جايي نشان دهد كه منافع حياتي واشنگتن در خطر است و مسكو با هزينه محدود ميتواند يك تحرك جهاني ايجاد كند و براي اين هدف سوريه كاملا مناسب بود.
دليل فوري روسيه براي وارد شدن به جنگ خونين داخلي سوريه براي نجات يك رژيم دوست از مشكلي عميق، ممانعت از مداخله نظامي غربي، مقابله با بيثباتي و تهديد تروريسم دور از مرزهاي روسيه بود، در حالي كه روسيه ديگر نميتواند تلاش غرب براي تغيير رژيم در كشورهاي مورد علاقه مسكو را تحمل كند، حتي با توسل به زور در صورت لزوم.
حملات هوايي اجازه داد كه مسكو به مركز ديپلماسي جهاني درباره سوريه بازگردد در حالي كه گفتوگوها درباره اوكراين كاهش يافت. پوتين برنده نشست دو جانبه با باراك اوباما، رييسجمهور ايالات متحده در سازمان ملل متحد در ماه سپتامبر بود و به همه يادآوري كرد كه روسيه بيش از يك قدرت منطقهاي است.
در جلسه دوجانبه در 28 سپتامبر در نيويورك، اوباما حاضر به قبول اسد به عنوان يك متحد عليه داعش نشد، در حالي كه همچنان پوتين را درباره اوكراين و تجارت پرش ژئوپولتيكي شماتت ميكرد. كاخ سفيد فكر ميكرد كرملين به جاي جنگ عليه داعش، عمليات هوايي خود را متمركز بر حمايت از اسد و تهاجم عليه اپوزيسيون ساخته است. پوتين بمباران سوريه را در حالي آغاز كرد كه هيچ شريك تمامعيار، از غرب نپذيرفته بود. تا زماني كه حمله تروريستي به پاريس و سقوط هواپيماي مسافربري روسيه رخ داد.
حملات پاريس، فرانسوا اولاند، رييسجمهور فرانسه را مجبور به تشكيل يك ائتلاف بزرگ عليه داعش كرد. فرانسه به تنهايي ظرفيت محدودي براي حمله به داعش دارد و بهشدت به دنبال جلب كمك از متحدان اروپايي خود است، اما پشتيباني كمي دريافت كرده است.
پوتين اكنون فرصت دارد با همكاري فرانسه يك ائتلاف بزرگ براي مبارزه با تروريسم ايجاد كند. او اميدوار است نظر اولاند و ديگر رهبران غربي را به پذيرش بشار اسد به عنوان يك متحد ضروري در جنگ با داعش جلب كند و از حفظ اسد در قدرت مطمئن شود.، او همچنين به دنبال اهرم جنگ روسيه در سوريه اميدوار است موقعيت چانهزني روسيه با غرب را بهبود ببخشد. مسكو خواستار مذاكره مستقيم درباره تحريم غربي درباره اوكراين نيست، اما اميدوار است كه اتفاق نظر غربيها به دنبال يك اتحاد جنگي ضروري درباره تحريمهاي غيراخلاقي فرو بريزد.
اما چالشهاي قابل توجهي در برابر اتحاد ضد داعشي روسيه با غرب وجود دارد. اعتماد متقابل ميان دو طرف پس از اوكراين و بمباران مخالفان اسد توسط روسيه كم شده است. اتحاد مسكو و تهران، از نظر غربيها خطرناك است. اوباما همكاري نزديكتر با روسيه در حمله به داعش را مشروط كرده است. مشكل ديگر اين است كه روسيه نيز سوريه را به عنوان يك فرصت استراتژيك براي به چالش كشيدن ايالات متحده ميبيند و به طور همزمان به دنبال همكاري و رويارويي با ايالات متحده براي رسيدن به اهداف متفاوت است و با اين شرايط امكان همكاري عليه داعش محدود است و تبديل روسيه و غرب به متفقين صميمي جديد بعيد است. منبع: سرمقاله مسكو تايمز در 24 نوامبر