اكنون بايد 75‌سالگي آيدين و البته خودم را جشن بگيريم

اگر آيدين آغداشلو فقط يك نقاش بود و قرار بود درباره نقاشي او صحبتي به ميان آيد، مطمئنا من تنها شنونده بودم تا هنرمندان نقاش درباره آثارش صحبت كنند، اما همانطور كه اشاره شد آغداشلو داراي چندين وجه مختلف در حوزه‌هاي گوناگون است و من هم لازم دانستم در ستايش اين انسان پويا و خستگي‌ناپذير چندكلامي به زبان آورم تا اذعان كرده باشم كه قدرشناس آدمياني هستم و خواهم بود كه در كارزار اين سرزمين ارزش‎هايي ساخته‌اند كه بخشي از روانشناسي ملي ما را تشكيل مي‎دهد. اهميت يك ملت به اعتبار ارزش‎هايي است كه مي‌آفريند. اين ارزش‎ها در تكاپوي كساني پديد مي‌آيد كه غالبا نه درگذشته و نه در امروز از دولت حقوق نمي‎گيرند. نمايشگاه او كه سال گذشته من دو بار براي ديدن آن به گالري اثر رفتم «انهدام» نام داشت. نخستين‌بار براي تماشاي همه آثار به اين نمايشگاه رفتم، اما از آنجا كه شخصا آدم سمجي هستم و فقط نمي‌دانم در برابر مرگ، چه خواهم كرد؛ بار دوم براي ديدن انهدام نرفتم، بلكه براي ديدن گلداني رفتم كه وجه هنري استادي مثل آيدين خلق كرده و در هيچ كتاب نقاشي وجود ندارد. اينجا همان وجه شخصيت آيدين آغداشلو در مقام هنرمند و خردمند است، در جايي كه او به عنوان خردمند نقاشي مي‌كند، استاد فن است اما در جايي كه به هنر مي‏پردازد، آن تابلو است كه در ذهن من مانده است و اگر قدرت خريد داشتم يك لحظه نمي‎گذاشتم روي ديوار گالري بماند. معتقدم هركس كه آن تابلو را به دست آورده است الماسي را در اختيار دارد كه هيچ بهايي برابر آن نيست. به علاوه اين، مي‏خواهم به نظرگاه ويل دورانت درباره هنرمندان اشاره كنم. او مي‎گويد؛ «عاطفه و نفسانيات بر انسان غالب شده و هنر خلق مي‏شود، اينجا درخشش رخ مي‌دهد ولي اين درخشش زود خاموش مي‏شود. نقطه ديگري هست كه هنرمند اين افروزش را با خرد پيوند زده و شخصيت‎ها شعله خود را ادامه مي‌دهند. اين افراد در هنر مي‌توانند به پيري برسند.» كساني كه هنر را با خرد مي‎آميزند قانون حركت را مي‌شناسد، نه مي‌سوزند و نه تباه مي‌شوند. حكمتي كه من در آيدين آغداشلو شناخته‏‎ام از ابتدا به اعتبار كار و زحمت و روند منطقي بودن پديد آمده است. او شعله وجود هنرمندي خود را با حكمت خردمندي در هم آميخته و ما اكنون بايد هفتاد و پنج سالگي او و البته خودم را جشن بگيريم.