گزارش اختصاصي« اعتماد»
قيمت نفت در بودجه 94 كاهش مي‌يابد
اميرعباس آذرم‌وند / امروز در حالي نخستين جلسه كميسيون برنامه و بودجه، براي بررسي لايحه بودجه 1394 تشكيل مي‌شود كه تعدادي از نمايندگان مجلس نسبت به اين لايحه انتقاداتي دارند. يكي از مهم‌ترين انتقادات نمايندگان مجلس به اين لايحه، پيش‌بيني قيمت نفت 72 دلاري براي سال آينده است. دولت در حالي روز 16 آذر سال جاري، لايحه بودجه سال آينده را تحويل مجلس داد كه روند كاهش قيمت نفت در بازارهاي جهاني آغاز شده بود. روز جمعه 14 آذر 1393، قيمت هر بشكه نفت اوپك در بازارهاي جهاني به كمتر از 67 دلار رسيد. اين مساله باعث شد كه قيمت نفت اوپك، كه در ابتداي سال جاري ميلادي حدود 110 دلار بود، 40 درصد كاهش را تجربه كند و ركورد پايين‌ترين قيمت طي پنج سال اخير را بشكند. حركت كاهشي قيمت نفت در روزهاي بعد هم ادامه پيدا كرد و قيمت نفت اوپك به زير 60 دلار هم رسيد. روز گذشته، شنبه شش آذرماه، قيمت نفت خام امريكا به زير 55 دلار رسيد و در معاملات 73/54 دلار به‌ازاي هر بشكه به فروش رفت. اين قيمت نشان‌دهنده كاهش 06/1 درصدي قيمت نفت امريكا نسبت به روز پنجم آذرماه است. قيمت نفت خام درياي برنت هم با كاهش 91/0 درصدي نسبت به جمعه 45/59 دلار خريد و فروش شد. محمد باقر نوبخت، سخنگوي دولت در نشست خبري لايحه بودجه پيش‌بيني كرده بود كه تا پايان سال 1393 نهايتا هفت دلار ديگر از قيمت نفت كاسته شود و از پيش‌بيني قيمت 72 دلاري براي نفت در سال آينده دفاع كرد. وي همچنين با اشاره به بودجه كشورهايي مانند مكزيك، عراق و روسيه گفته بود كه اين كشورها نيز قيمت نفت را در لايحه بودجه حدود 70 دلار پيش‌بيني كرده‌اند. اين در حالي است كه چند روز اخير خبر رسيده مبني بر كاهش قيمت نفت در بودجه 2015 كشور عراق بود. اطلاعات واصله حاكي از اين است كه دولت عراق قيمت نفت را براي سال آينده، 60 دلار تصويب كرد. با توجه به روند فعلي كاهش قيمت جهاني نفت، پيش‌بيني قيمت 72 دلاري براي سال آينده واقع‌بينانه به نظر نمي‌رسد. بسياري از كارشناسان اقتصادي بر اين باورند كه قيمت نفت در سال آينده به كمتر از 50 دلار هم برسد و كسري درآمدها را براي دولت محتمل مي‌دانند.
لايحه را بر نمي‌گردانيم
از بهارستان خبر مي‌رسد كه نشست و برخاست‌هاي مجلسي‌ها و دولتي‌ها زير سايه سنگين نفت 72 دلاري قرار گرفته است. زمزمه‌هايي كه در راهروها به گوش مي‌رسد حكايت از قوت گرفتن احتمال تغيير قيمت نفت در لايحه بودجه سال آينده دارد. برخي نمايندگان مجلس به موافقت ضمني دولت با اين تغيير اشاره مي‌كنند اما نوبخت، معاون برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي تاكنون در تمام تريبون‌هاي رسمي تاكيد كرده است قيمت
72 دلاري نفت در بودجه واقع بينانه است و محقق خواهد شد. با اين حال جنگ قيمت‌ها در بازارهاي جهاني ادامه دارد و نمايندگاني كه قرار است تا چند روز ديگر در كميسيون تلفيق بنشينند و براي سال 1394 نقشه راه تصويب كنند خواستار بازنگري در يكي از مهم‌ترين اعداد پيش‌بيني شده در لايحه هستند؛ قيمت نفت. سيد مهدي موسوي‌نژاد، عضو كميسيون انرژي به «اعتماد»گفت: به هيچ‌وجه قيمت 72 دلاري واقع‌بينانه نيست و اگر اين عدد تصويب شود قطعا دولت با كسري رو به رو خواهد شد. عضو كميسيون انرژي ادامه داد: با توجه به روند فعلي بازار، 55 دلار، يعني قيمت امروز نفت، بهترين گزينه پيش روست. او با انتقاد از روند تحويل لايحه بودجه گفت: بهتر بود قبل از تحويل لايحه بودجه جلساتي بين دولت و مجلس برگزار مي‌شد، تا زودتر طرفين با مباحث يكديگر آشنا شوند. او افزود: در هر حال خواست نمايندگان مجلس تنها اصلاح بودجه است و كسي به دنبال بازگرداندن لايحه بودجه به دولت نيست. از طرف ديگر محمد سعيد انصاري، نايب‌رييس اول كميسيون انرژي نيز با اشاره به اينكه بازنگري در قيمت نفت ضروري است، به «اعتماد»گفت: اقتصاد ما هنوز وابسته به نفت است و طبعا پيش‌بيني اشتباه در اين زمينه هزينه‌هاي زيادي را به كشور متحمل مي‌كند. لذا با توجه به روند تحولات نفت، هم دولت و هم مجلس مساله كاهش قيمت نفت در بودجه را بررسي مي‌كنند. وي با اشاره به تصميم دولت و مجلس گفت: احتمالا قيمت نفت در بودجه از 72 دلار كنوني كمتر خواهد شد، زيرا به نظر مي‌رسد روند كاهش قيمت نفت ادامه داشته باشد و حتي ممكن است در سال آينده در برهه‌يي قيمت نفت به كمتر از 50 دلار هم سقوط كند. سعيد زمانيان دهكردي، عضو كميسيون برنامه و بودجه نيز با اشاره به شرايط كنوني كشور به «اعتماد» گفت: لايحه بودجه برشي از برنامه پنج‌ساله توسعه است، درنتيجه لايحه بودجه بايد شفاف، عيني و براساس واقعيت‌ها تنظيم شود. دولت نمي‌تواند پيش بيني كند در آينده چه پيش مي‌آيد، بلكه بايد براساس واقعيت‌هاي امروز تصميم بگيرد تا با مشكل روبه‌رو نشود. زمانيان گفت: من معتقدم بايد قيمت نفت در بودجه را با توجه به قيمت روز محاسبه كرد، اگر قيمت افزايش يافت، مازاد را به صندوق توسعه ملي واريز مي‌كنيم و اگر هم كمتر از قيمت امروز شد، با لايحه متمم سعي مي‌كنيم اين كاهش را جبران كنيم. وي در پاسخ به اين سوال كه قيمت مدنظر نمايندگان مجلس چقدر است، گفت: ما هنوز نمي‌توانيم قيمت قطعي بگوييم و بايد در اين زمينه با نمايندگان دولت رايزني‌هاي لازم را داشته باشيم. وي با اشاره به جلساتي كه با حضور نمايندگان معاونت برنامه‌ريزي دولت و برخي نمايندگان مجلس برگزار شده است، گفت: در همه‌جا همين را گفته‌ام كه بودجه را بايد روي نفت 55 دلار بست تا از هدررفت‌هاي احتمالي جلوگيري كنيم. هر چند كه حتي 55 دلار هم خوش‌بينانه است اما به هر روي از نگاه دولت در لايحه بودجه واقع‌بينانه‌تر به نظر مي‌رسد.
قاسم عزيزي، يكي ديگر از اعضاي كميسيون برنامه و بودجه نيز درباره پيش‌بيني قيمت 72 دلاري نفت براي سال آينده به «اعتماد» گفت: بودجه سند مالي يك‌سال دولت است، در نتيجه بهتر است مهم‌ترين منبع درآمدي براساس قيمت روز محاسبه شود تا نوسانات احتمالي كمترين آسيب را به درآمدهاي دولت بزنند، به همين لحاظ فكر مي‌كنم قيمت نفت 72 دلاري به هيچ‌وجه واقع‌بينانه نيست. وي اضافه كرد: به هر حال از روز يكشنبه جلسات كميسيون برنامه و بودجه براي بررسي لايحه بودجه آغاز مي‌شود. دستور كار نخستين روز هم بررسي درآمدهاي دولت در لايحه است و با توجه به شرايط موجود جلسه تحت تاثير نفت قرار خواهد داشت. وي در پاسخ به اين سوال كه آيا تغيير قيمت نفت در بودجه لايحه را دستخوش تغييرات جدي نخواهد كرد، گفت: حدود 31 درصد درآمدهاي دولت را نفت تشكيل مي‌دهد از اين رو تغيير اين رقم زمينه ساز بروز مشكل نيست.
بازيگردانان نفت اشتباه كردند
در همين رابطه، ناصر سوداني، نايب‌رييس دوم كميسيون انرژي مجلس به «اعتماد» گفت: هر چند بحث‌هايي درباره بازنگري قيمت نفت در لايحه بودجه سال آينده مطرح شده اما هنوز نمي‌توان از تصميم قطعي مجلس خبر داد. وي در توضيح اين مطلب افزود: به نظر مي‌رسد بايد چنين مسائلي در كميسيون تلفيق مطرح شود و جلسات اين كميسيون از هفته آينده آغاز مي‌شود. وي در ادامه با اشاره به وضعيت قيمت نفت در بازارهاي جهاني گفت: قيمت نفت به حالت عادي خود بازخواهد گشت، چرا كه بازيگردانان نفت متوجه اشتباه خود شدند. آنها تصميم داشتند ايران و روسيه را زمين بزنند، اما اين مشكل دامن آنها را هم گرفت. علاوه بر اين دولت ايران از همكاري با جامعه جهاني عقب ننشسته است. به هر روي قيمت نفت بيش از اين كاهش پيدا نمي‌كند. نادر فريدوني، عضو كميسيون انرژي مجلس هم به «اعتماد» گفت: با توجه به اينكه در بودجه بايد واقعيت‌ها لحاظ شود، روي نفت
72 دلاري بحث خواهيم داشت اما پيش‌بيني مي‌كنم كه نفت در آينده نزديك گران‌تر شود. وي ادامه داد: با توجه به اينكه تصورم افزايش قيمت نفت در آينده نزديك است و ديگر آنكه تنها 31 درصد بودجه بر مبناي نفت بسته شده، موضوع را خيلي جدي نمي‌دانم. وي تاكيد كرد هر تغييري در كميسيون تلفيق اتفاق خواهد افتاد و نمايندگان بنا ندارند لايحه را به دولت بازگردانند.