محمدجواد ظريف در اسلو:
توافق هسته‌اي برگشت‌ناپذير است
ما همه در يك كشتي نشسته‌ايم. اين ماهيت نظام جهاني است. هر اتفاقي كه در هر نقطه از جهان بيفتد، بلافاصله به كل دنيا سرايت مي‌كند
دومين سفر اروپايي محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان در روزهاي پسابرجام؛ وي و هيات همراه را به اسلو پايتخت نروژ رساند. سفري دوروزه كه آميخته‌اي از ديدارهاي دوجانبه، شركت در اجلاس اسلوفروم 2016 كه با عنوان «بهبود ميانجيگري درگيري مسلحانه» به ميزباني وزارت خارجه نروژ و مركز گفت‌وگوهاي بشردوستانه برگزار مي‌شود و رايزني‌هاي هسته‌اي با وزير امور خارجه امريكا و فدريكا موگريني، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا خواهد بود. محمدجواد ظريف اين‌بار در پاسخ به سفر وزير امور خارجه نروژ به تهران در آبان ماه سال 1393 به اسلو سفر كرده است. ظريف پس از اسلو براي ديدار با همتاي آلماني خود ساعاتي را در برلين مي‌گذراند.
ديدار با بورگه برنده وزير خارجه، اولميك تومسن رييس پارلمان، رييس و اعضاي كميسيون سياست خارجي و دفاعي نروژ نخستين برنامه‌هاي وزير امور خارجه در اسلو بود. در نوبت عصر روز سه‌شنبه نيز ظريف با نخست‌وزيران اسبق نروژ ديدار كرد و همچنين در سمينار برجام و فرصت‌هاي جديد همكاري ايران و نروژ كه به ميزباني سفارت جمهوري اسلامي ايران برگزار شد، شركت كرد. حضور در جمع ايرانيان مقيم اسلو نيز برنامه شب گذشته وزير در پايتخت نروژ بود.
به گزارش آنا، ظريف در بدو ورود به اسلو برنامه روز سه‌شنبه (امروز) خود را اين‌گونه تشريح كرد: روز سه‌شنبه اجلاس اسلوفروم با صحبت بنده، وزير خارجه نروژ و خانم فدريكا موگريني آغاز مي‌شود. من در سخنراني خود، ضرورت ديدگاه در حل و فصل منازعات منطقه‌اي را مطرح كرده و در كنار آن با شركت‌كنندگان گفت‌وگو مي‌كنم. روز چهارشنبه هم در ادامه ملاقات‌ها در حاشيه اجلاس، گفت‌وگويي با آقاي جان كري، وزير امور خارجه امريكا درباره پيگيري تعهدات امريكا در برجام خواهيم داشت. روابط دوجانبه و افزايش همكاري‌هاي سياسي، اقتصادي و بانكي دو كشور در مرحله پسابرجام، بحران سوريه و راه‌هاي پايان آن و وضعيت عراق و افغانستان در زمره سوژه‌هاي موردبحث ظريف با مقام‌هاي نروژي بود.
به درخواست عراق و سوريه به جنگ داعش رفته‌ايم
به گزارش آنا، يورگن برنده، وزير امور خارجه نروژ در ابتداي كنفرانس خبري با مهمان ايراني خود گفت: با ظريف درباره مسائل منطقه‌اي از جمله «بحران عراق و سوريه» و همچنين «برنامه هسته‌اي ايران و موضوع حقوق بشر» گفت‌وگو و مذاكره كرديم. خوشحالم كه آقاي ظريف به نروژ آمد و اميدوارم اين ديدارها به تعميق روابط دوجانبه منجر شود.
پس از اين اظهارات، محمدجواد ظريف گفت: «براي اولين بار بعد از برجام به اينجا آمدم و از نقش سازنده شما در برجام متشكرم. ما هميشه با هم كار مي‌كنيم در سوريه، عراق و افغانستان. ما نياز داريم با هم در خصوص راهكارهاي مثبت كار كنيم و در اجلاس فردا براي دستيابي به نتيجه تلاش مي‌كنيم. ما همه نياز داريم، بفهميم كه بحران سوريه راه‌حل نظامي ندارد و اين موضوع با يك راه‌حل سياسي رفع خواهد شد. ايران به درخواست دولت‌هاي عراق و سوريه براي مبارزه با خطر در اين كشورها حاضر است تا بتواند منابع مالي تروريست‌ها را محدود كند.»
ظريف در ادامه تاكيد كرد كه ايران و نروژ امكانات زيادي براي همكاري از جمله در حوزه شيلات تا نفت و همكاري‌هاي منطقه‌اي دارند. وزير امور خارجه در پايان گفت: از نروژ كه نقش مهمي در به ثمر رسيدن مذاكرات هسته‌اي داشت، تشكر مي‌كنم. بدون نروژ نمي‌توانستيم سر مبادله اورانيوم غني‌شده به قزاقستان به توافق برسيم.
اكنون نوبت همكاري با ايران است
عصر روز گذشته، محمد جواد ظريف در همايش «برجام و فرصت‌هاي همكاري ميان ايران و نروژ» شركت كرد. به گزارش خبرگزاري آنا، در ابتداي اين نشست، وزير امور خارجه نروژ از حضور هيات ايراني در اين نشست تشكر كرد و گفت: «توافق هسته‌اي، دستاورد بزرگي براي ايران و ديپلماسي جهاني بود. اكنون در متن بحران‌هاي جهاني كه فقط به خاورميانه محدود نيست، اين توافق به ما يادآوري مي‌كند، آنچه اكنون همه به آن نياز دارند، نوعي از صبر و تعامل است.»به گفته وزير امور خارجه نروژ «امتياز برجام براي شركت‌هاي ايراني و اروپايي، پديداري فرصت‌هاي برابر است. اكنون نوبت همكاري با ايران رسيده است. ايران در برجام نشان داد مي‌خواهد به جايگاهش در جامعه بين‌المللي بازگردد. ايران در پي ايجاد فرصت‌هاي جديدي براي خود است.»
در توافق بين‌المللي هيچ تحميل نظري ممكن نيست
پس از وزير امور خارجه نروژ، ظريف سخنراني خود را آغاز كرد. محمد جواد ظريف در ابتداي سخنانش از نقش نروژ در برجام به ويژه ايجاد زمينه‌هاي لازم براي انتقال اورانيوم تشكر كرده و افزود: من مي‌خواهم به برخي عناصر مهمي بپردازم كه در توافق هسته‌اي وجود داشتند و به كار حل معضلات منطقه‌اي و جهاني مي‌آيند. نخستين موضوع اين است كه شما معناي جهاني شدن را مي‌دانيد. منظور از جهاني شدن اين است كه امنيت و عدم امنيت و پيروزي و عدم پيروزي براي همه است. اين به اين معناست كه ما همه در يك كشتي نشسته‌ايم. اين ماهيت نظام جهاني است. هر اتفاقي كه در هر نقطه از جهان بيفتد، بلافاصله به كل دنيا سرايت مي‌كند. هر اتفاقي در جهان فورا واكنش ديگر نقاط را به همراه دارد. من فكر مي‌كنم نخستين ضرورت براي توفيق توافق هسته‌اي اين بود كه همه طرف‌ها به اين درك رسيده بودند كه نمي‌توانند منافع‌شان را با هزينه طرف‌هاي ديگر به دست آورند. اگر شما بخواهيد با رهيافت حاصل جمع صفر به وقايع جهان بنگريد، جز نتايجي منفي، حاصلي نخواهيد داشت. در دنياي جهاني شده امروز، شما يا بايد رويكرد ديگري داشته باشيد يا اينكه همه خواهيم باخت. وي سپس درباره تبيين رويكرد خود گفت: «من براي شما از توافق هسته‌اي نمونه مي‌آورم. ما مذاكرات هسته‌اي را در شرايطي آغاز كرديم كه آنها مي‌گفتند شما بايد به عقب بازگرديد. يعني به سال 2002. آنها مي‌گفتند كه شما نبايد اصلا غني‌سازي اورانيوم داشته باشيد. وقتي در سال 2012 و 2013 مذاكرات مجددا آغاز شد، ما تقريبا 20 هزار سانتريفيوژ داشتيم. نخستين درسي كه ما از توافق هسته‌اي ايران مي‌گيريم و اين درس را مي‌توان درباره معضلات منطقه نيز به كار برد اين است كه هرگونه توافق مربوط به تسليحات، براي آنكه بتواند موفق باشد و ادامه پيدا كند، بايد از سوي همه طرف‌ها به اجرا درآيد. هرگونه توافقي براي آنكه ادامه پيدا كند، بايد همه طرف‌هاي آن توافق، آن را معتبر بدانند.»وزير امور خارجه كشورمان تاكيد كرد: «در هيچ توافق بين‌المللي، هيچ طرفي نمي‌تواند خود را بر ديگري تحميل كند. البته ممكن است چنين توافقي، نتايج جزيي و موقتي داشته باشد اما در پايان دستاوردي نخواهد داشت.»او در بخش ديگري از سخنان خود گفت: «تصور مي‌كنم كه همه طرف‌هاي توافق هسته‌اي مي‌دانستند كه اگر بخواهند به منافع كوتاه‌مدت بپردازند، زمان را تلف خواهند كرد.»او تصريح كرد: «توافق هسته‌اي برگشت‌ناپذير است چرا كه خيلي‌ها روي اين توافق حساب بازكرده‌اند. من مطمئنم كه دير يا زود، در روابط اقتصادي ما بهبود حاصل خواهد شد. اگر شما بخواهيد در ايران تجارت داشته باشيد ما با قدرت با شما كار خواهيم كرد.»