گفتوگوي مجله آبزرور با «بنكينگزلي»
فيلمسازان زن
آسيبپذيري مردان را
بهتر درك ميكنند
بهار سرلك
بن كينگزلي، بازيگر انگليسي براي بازي در برخي فيلمهاي كارگردانان مرد به اوج شهرت رسيده است. حالا كينگزلي، ستاره فيلمهاي «گاندي» و «فهرست شيندلر» ميگويد كه مصمم است تهيهكنندگي و ايفاي نقش فيلمهاي فيلمسازان زن را بر عهده بگيرد چون زنان آسيبپذيري مردان را بهتر درك ميكنند.
اين بازيگر كهنهكار در صنعت سينما اعلام كرده است كه ميخواهد پشت دوربين به زنان نقش پررنگي بدهد و در حال طرحريزي پروژههاي مختلف با نويسندگان و كارگردان زن است. او به مجله آبزرور گفته است: «احساس ميكنم از طريق منشور، لنز دوربين، نگاهِ چشم يك زن (چشم دوستداشتني زنها) است كه به يك مرد اجازه داده ميشود خود را آسيبپذير نشان دهد. متاسفم كه بايد بگويم كه فقط با چهار كارگردان زن كار كردهام. اگر به رزومهام نگاه كنيد، ميبينيد كه فيلمهاي زيادي بازي كردهام در نتيجه بازي نكردن در فيلمهاي كارگردانان زن يك بيتعادلي وحشتناك در رزومه كاري من است.»
او درباره همكاري با كارگردانان زن گفت: «خانمهايي كه با آنها كار كردهام، توانايي خارقالعادهاي در نشان دادن آسيبپذيري مردان روي پرده سينما دارند. تنها يك كارگردان مرد، شايد هم دو كارگردان، توانستند به چنين ويژگياي دست يابند و ارزش آن را به عنوان يك رفتار رايج، ويژگي شخصيتي، يا به عنوان چيزي كه در ماهيت انساني ما جايي دارد و هميشه بايد داشته باشد، درك كردهاند.»
كينگزلي براي ايفاي شخصيت مهاتما گاندي، رهبر سياسي و معنوي هنديها در فيلم ريچارد اتنبرا كه سال 1982 ساخت، جايزه اسكار بهترين بازيگري را به دست آورد. او با مارتين اسكورسيزي، استيون اسپيلبرگ و رومن پولانسكي همكاري كرده است. مصاحبه كينگزلي با آبزرور پيش از اكران تازهترين فيلمش در انگلستان صورت گرفت؛ درام «آموزش رانندگي» را كه دهم ژوئن روي پرده ميرود، سه زن تهيه و توليد كردهاند كه ايزابل كواييِت كارگرداني، دانا فريدمن، تهيهكنندگي و سارا كرنوچان، نويسندگي آن را برعهده داشتهاند.
كينگزلي، شخصيت راننده تاكسي تنها و معتقد به دين سيكي و مربي آموزش رانندگي را در نيويورك بازي ميكند كه در انتظار عروسي است كه خانوادهاش براي او در نظر گرفتهاند. شاگرد او منتقد ادبي اهل منهتن است كه سعي دارد پس از اينكه شوهرش او را ترك كرده، زندگي جديدي براي خود بسازد. پاتريشيا كلاركسن اين شخصيت را بازي ميكند؛ او پيش از اين براي بازي در فيلم كمدي «تكههايي از آوريل» (2003) نامزد جايزه اسكار شد.
فيلم «آموزش رانندگي» دومين همكاري كينگزلي با كواييت به شمار ميرود.
كينگزلي سال 2008 در فيلم «مرثيه» كه اقتباسي از رمان «حيوان در حال مرگ» اثر فيليپ راث است، همبازي كلاركسن شد و جلوي دوربين كواييت به ايفاي نقش پرداختند. او، كواييت را مستعدترين كارگرداني كه تا به حال ديده، ناميد و گفت: «آن لنزي را كه ايزابل از درون آن نگاه ميكند، بيشتر كارگردانان مرد آن را انكار ميكنند.»
كينگزلي كه معتقد است معدود كارگردانان مرد چنين هوش و ذكاوتي را به خرج ميدهند، درباره اسكورسيزي گفت: «فيلمهاي او مانند «گاو خشمگين» و «جزيره شاتر» درباره آسيبپذيري مردان است.» از نظر او مردها و زنها رويكردهاي متفاوتي دارند و در دياناِي افراد چنين ويژگيهايي را مشخص ميكند.
كينگزلي دورهاي را به خاطر ميآورد كه در كمپاني سلطنتي شكسپير مشغول به كار بود و كارگرداناني كه پاشنه آشيل و عيب شخصيتهاي شكسپير را پيش ميكشيدند تا مخاطب بتواند با اين افراد همدردي كند. ميگويد: «فكر كنم بهترين دورهام با تئاتر سلطنتي شكسپير بازيام در «هملت» بود كه يك زن، كارگردان آن بود... هملت مرد ترديدها و پرسش است. او ديگر مادرش را باور نميكند و در نتيجه به يارش هم اعتماد نميكند. از نظر هملت، زنها خائن هستند و داشتن كارگردان زني به نام «باز گودبادي» به ما اين اجازه را داد كه بتوانيم ويژگيهاي شخصيتي و پاشنه آشيل هملت را كشف كنيم.»
اين نمايش «هملت» به كارگرداني گودبادي مورد استقبال منتقدان قرار گرفت و آن را يكي از بهترين نمايشهاي هملت ناميدند. استفن فالوز، نويسنده و كارگردان بريتانيايي سال 2014 گزارشي ارايه كرد كه در آن مشخص شد زنها در 2000 فيلم پرفروش 20 سال اخير، 23 درصد عوامل سازنده فيلم را تشكيل ميدهند. طبق اين گزارش تنها 5 درصد كارگردانان اين فيلمها زن هستند.
اما چه چيزي زنها را عقب ميراند؟ كينگزلي در اين باره ميگويد: «نميتوانم پاسخ حسابشدهاي بدهم... اما ديگر نميخواهم چيزي آنها را به عقب براند. ما بايد انتخابهاي وسيعتري داشته باشيم.»
او به كاترين بيگلو و فيلم «مهلكه» كه درباره جنگ امريكا با عراق است و سبب شد بيگلو نخستين فيلمساز زني كه بهترين جايزه كارگرداني اسكار را به خانه ميبرد نام بگيرد ،گفت: «محشر بود... فيلمي كه درباره مبارزه يك مرد در ميدان جنگ است. . . خيلي زيبا بود.»