نگاه مردم به نظارت استصوابي منفي است
اين را حتي سخنگوي سابق شوراي نگهبان هم تاييد مي‌كند و مي‌گويد كه قبول دارد كه نگاه جامعه به شوراي نگهبان پر از ابهام است و حتي به مساله نظارت استصوابي نگاه منفي دارند. عباسعلي كدخدايي كه خود سال‌ها عضوي از شوراي نگهبان بوده است و در انتخابات مختلف در مورد صلاحيت افراد نظر داده است با جديت بر يك مساله پافشاري مي‌كند و معتقد است كاركرد شوراي نگهبان به هيچ‌وجه سياسي نيست بلكه كارشناسانه است و همه ردصلاحيت‌ها هم با همين نگاه كارشناسي صورت مي‌گيرد و حتي پارا فراتر مي‌گذارد و مي‌گويد شوراي نگهبان هرگز از نهادي انتقاد هم نمي‌كند اما وقتي در مقابل اين سوال كه دبير اين شورا بارها از دولت انتقاد كرده است قرار مي‌گيرد، مي‌گويد: آيت‌الله جنتي در قامت امام‌جمعه انتقاد مي‌كند نه دبير شوراي نگهبان. كدخدايي برخي انتقادها به شوراي نگهبان را وارد مي‌داند و آن را ناشي از نبود سيستم جامع انتخاباتي مي‌داند و معتقد است با تدوين يك قانون جامع انتخاباتي و اصلاح برخي موارد مي‌توان نقيصه را رفع كرد. مردي كه در سال‌هاي حضورش به عنوان عضوي از شوراي نگهبان مورد علاقه و توجه دبير اين شورا بوده است، مي‌گويد كه با آيت‌الله جنتي اختلاف نظرهايي داشته اما صراحت لهجه‌اش راز همين علاقه است. شايد اوج گفت‌وگو با كدخدايي آنجايي باشد كه خبرنگار از او مي‌پرسد مي‌توانيم رد صلاحيت سيدحسن، آقاي هاشمي يا تاييد صلاحيت آقاي احمدي‌نژاد را به عنوان مصداق اشتباهات شوراي نگهبان در نظر بگيريم و او در پاسخ تنها به يك جمله اكتفا مي‌كند «قرار شد اگر نتوانم جواب بدهم سكوت كنم.» به گزارش خبرآنلاين سخنگوي سابق شوراي نگهبان در پاسخ به اين سوال كه تصويري از شوراي نگهبان ايجاد شده است كه اين شورا اصرار دارد كه اختلافات دروني‌اش را پنهان كند، شايد به همين خاطر هم هست كه مثلا در موضوع رد صلاحيت آقاي هاشمي اينقدر تعداد راي منفي يا مثبت آرا براي افكار عمومي جذاب مي‌شود. اصرار اعضاي شورا به اين نوع پنهان كاري‌ها چيست، گفت: اصراري براي پنهان كردن نيست، من در ابتدا هم گفتم چون شوراي نگهبان يك كاركرد تخصصي دارد پس نظراتش هم تخصصي است، از ابتدا هم‌چنين رويه‌اي را براي شوراي نگهبان در نظر نگرفتند. وي در ادامه افزود: درباره نكته‌اي كه در مورد بحث اختلافات گفتيد، اختلافات شوراي نگهبان، اختلافات كارشناسي است. اصطلاحا اختلافات طلبگي و علمي است. من يك نظري دارم شما به عنوان يك كارشناس ديگر نظر ديگري داريد و ديگري نظر ديگري. الان در دانشگاه اعضايي كه دور اين ميز مي‌نشينند هر كدام نظري دارند. تعيين‌كننده نهايي رايي است كه قانون گذار راهش را ايجاد كرده است و بعد از مذاكرات راي‌گيري مي‌شود هر رايي كه داده شد آن قبول است. وي در بخش ديگري از اين گفت‌وگو با اشاره به نظارت استصوابي مي‌گويد: نظر جمعي فقها و حقوقدانان اين است كه نظارت شوراي نگهبان بايد موثر باشد. اين نظارت موثر يعني يك نتيجه‌اي بر آن در نظر گرفته باشد را در فقه اصطلاحي برايش دارند كه همان نظارت استصوابي است. وي افزود: در جامعه و فرهنگ سياسي ما اين نظارت استصوابي يك واژه خيلي منفي جلوه داده مي‌شود در حالي كه يك نظارت موثر است و چيز ديگري غير اين نيست. يعني اگر شوراي نگهبان تشخيص داد كه در انتخابات تخلفي صورت گرفته است و اين تخلف موثر در سرنوشت انتخابات است مي‌تواند آن را ابطال كند. به استناد اصل 98 قانون اساسي خود شوراي نگهبان مفسر قانون اساسي است و مي‌گويد كه اين نظارت عام و در تمام مراحل است. يعني از صدر تا ذيل برگزاري انتخابات شوراي نگهبان هر جا تخلفي ديد مي‌تواند ابطال كند. كدخدايي با اشاره به استفساريه‌اي كه مجلس بر سر ماجراي مينو خالقي ارايه خواهد داد، گفت: شخصا راهكار اساسي را اين مي‌بينم كه نظام انتخاباتي ما بايد تغيير كند و انتخابات يك قانون جامع داشته باشد تا اينكه موردي بياييم يك اصلاحيه جزيي بزنيم. از اين اصلاحيه‌هاي جزيي قانون ما زياد داشته است چون اساس و مبنايش دهه شصت بوده و تا الان بيش از سي و چند بار تغيير كرده و اين تغييرات اثرات خوبي نداشته است. وي در ادامه اظهار داشت: اگر يك بار براي هميشه ما بياييم، نظام انتخاباتي‌مان را تعريف كنيم و اختيارات شوراي نگهبان و وزارت كشور، نهادهاي نظارتي و اجرايي ما به خوبي تدوين شود شايد اين مشكلات ديگر به وجود نيايد. ولي اگر بخواهيم موردي وارد شويم شايد نتيجه خوبي نداشته باشد. وي در پاسخ به اين سوال كه براساس جايگاه مختومه كه شوراي نگهبان دارد اين درست است كه شوراي نگهبان بتواند از همه قوا انتقاد كند ولي هر انتقادي از شوراي نگهبان به مخالفت با نظام تلقي شود، گفت: شوراي نگهبان كه انتقادي نمي‌كند و آيت‌الله جنتي هم به عنوان امام جمعه حرف زدند هيچ‌وقت از جايگاه شوراي نگهبان انتقادي نشده است.