قطار حاشيههاي كودتا ترمز بريده است
ايست اردوغان به روزنامهنگاران
دهها هزار نفر از حاميان حزب حاكم و تركيه و همچنين احزاب مخالف كه به عنوان دشمنان سياسي رجب طيب اردوغان شناخته ميشوند در حمايت از دموكراسي به خيابانهاي استانبول آمدند تا مخالفت خود با كودتا را رسما اعلام كنند و به نوعي از دولت حاكم بر تركيه نيز دفاع كنند. گزارشها حاكي از آن است كه اين تظاهرات تحت تدابير شديد امنيتي برگزار شد تا هيچ مشكلي در مسير راهپيمايي رخ ندهد. اين تظاهرات در مركز ميدان تقسيم استانبول برگزار شد تا روحيه وحدت در تركيه را ميان احزاب نشان دهد. اين تظاهرات در حالي برگزار شد كه در كودتاي تركيه 246 نفر جان خود را از دست دادند و بيش از دوهزار نفر مجروح نيز برجاي گذاشت.
همچنين در اتفاقي نادر كانالهاي طرفدار دولت نيز سخنراني كمال قليچدار اوغلو، رهبر حزب دموكراتيك خلق كه حزب اول اپوزيسيون تركيه محسوب ميشود را به صورت زنده و مستقيم پخش كرد. او در سخنراني خود عنوان كرد اين روزي براي اتحاد است، روزي در برابر كودتا و رژيمهاي ديكتاتوري، روزي كه اجازه ميدهد صداي مردم شنيده شود. او گفت اين تجمع اگرچه از سوي جمهوريخواه خلق برنامهريزي شده بود اما اين راهپيمايي با حزب عدالت و توسعه و ساير گروهها و احزاب مخالف نيز هماهنگ شده بود. او در بخشي از سخنان خود عنوان كرد كه ما همه با هم امروز در تقسيم جمع شديم. امروز روزي است كه ما با يكديگر تاريخ را ميسازيم.
اردوغان احتمالا سعي ميكند تا از حضور اين جمعيت بزرگ كه با همه گرايشهاي سياسي در ميدان تقسيم برگزار شد بهرهبرداري كامل را ببرد و كنترل كامل كشور را مجدد در اختيار بگيرد.
همچنين در يكي ديگر از تظاهراتهاي وحدت كه پس از كودتا توسط جناح دروني نيروهاي مسلح برگزار شد فرمانده نيروي هوايي تركيه در بيانيهاي نادر بر اطاعت مطلق از رييس ستاد كل ارتش تاكيد كرد. اين بيانيه در حالي صادر شد كه تعدادي از اعضاي نيروي هوايي تركيه در اين كودتا مشاركت داشتند.
گفتني است در بخشي از تظاهرات، عروسك رييس ستاد كل ارتش هولوسي آكار كه در شب كودتا به گروگان گرفته شده بود در لباس ترسوها به نمايش گذاشته شد زيرا بسياري معتقدند كه گروگان گرفته شدن او باعث شد تا حد زيادي به مردم و ارتش آسيب وارد شود.
گفتني است محوطه ميدان تقسيم در روز راهپيمايي غرق در پرچم تركيه بود و همچنين عكس قهرمان ملي خود يعني كمال آتاتورك را به همراه داشتند كه در سال 1923 توانست امپراتوري عثماني را از بين ببرد و جمهوري سكولار را در تركيه حاكم كند. در صورتي كه حاميان حزب عدالت و توسعه بيش از اينكه تمايل به حمل اين علايم ملي داشته باشند تمايل به حمل علايم مذهبي و نماد حزب را دارند. همچنين در طول اين تظاهرات شهردار منتصب به حزب عدالت و توسعه حمل و نقل رايگان را براي تجمعكنندگان فراهم كرده بود. موضوعي كه در تظاهرات مردمي ميدان تقسيم در سال 2013 و 2014خبري از آن نبود و دولت تلاش كرد تا اجازه هرگونه تظاهرات را عليه خود بگيرد. قليچدار اوغلو در بيانيهاي كه در ميدان تقسيم قرائت كردعنوان كرد، تركيه بايد بهطور كامل از حاكميت كودتا خلاص شود و مجرمان بايد به صورت قانوني محاكمه شوند و در راستاي حاكميت قانون تلاش كرد.
اكنون در تركيه اردوغان داراي مجوزي است كه حالت اضطراري در كشور ايجاد شده و دولت و نيروهاي امنيتي كشور در حال درو كردن تمامي مخالفان داخلي خود هستند تا هركسي كه احتمال همكاري با كودتا را داشته دستگير و زنداني كنند. منتقدان اما اكنون از اردوغان بيش از هر زمان ديگري ميترسند. زيرا او مجوز پيدا كرده بدون هيچ توجيهي تمام منتقدان خود را سركوب كند. در آخرين خبرها، تلويزيون دولتي تركيه گزارش داد كه 42 روزنامهنگار برجسته كه نزديك به جنبش خدمت و شخص فتحالله گولن بودند را دستگير كرده و گفته ميشود كه آنها در برنامهريزي كودتا نقش داشتهاند. تاكنون مقامات تركيه بيش از 60هزار نفر را به جرم نقش داشتن در كودتا از كار معلق يا دستگير كرده است. بنعلي ييلدريم، نخستوزير تركيه ميگويد: سيزده هزار نفر پس از كودتا بازداشت شدهاند كه 8831نفر سرباز هستند. او وعده داده تا يك دادرسي عادلانه براي آنها برگزار شود.
سازمان عفو بينالملل اعلام كرد كه اكنون شواهد معتبري از بازداشتشدگاني دارد كه مورد ضرب و شتم، شكنجه و حتي مورد تجاوز قرار گرفتهاند. جان دالهويسن، مدير اروپايي سازمان عفو بينالمللي نيز در بيانيهاي عنوان كرد: اين كاملا ضروري است كه مقامات تركيهاي اين شيوه نفرتانگيز را در مورد بازداشتشدگان كنار بگذارند.
اردوغان اكنون با توجه به وضعيت اضطراري حاكم توانسته مدت بازداشت مظنونان را از چهار روز به 30 روز افزايش دهد و همين موضوع موجب شده تا شكنجهها و بدرفتاريها نسبت به بازداشتشدگان افزايش يابد.
با اين وجود به نظر ميرسد كه اكنون تا حدودي اين سركوب در داخل تركيه از حمايت كافي برخوردار است. يكي از حاميان حزب عدالت و توسعه به رويترز ميگويد: وضعيت اضطراري چيز خوبي است كه بسياري از مردم دستگير شدند و بازداشتها تمديد شده است.
گفتني است آخرين كودتاي تمام عيار تركيه به سال 1980 باز ميگردند كه تعداد زيادي از سياستمداران دستگير شدند و بسياري از آنها شكنجه و اعدام شدند. اردوغان قصد دارد به گفته خود خون تازهاي به رگهاي ارتش تزريق كند و نيروهاي مسلح را مجدد بازسازي كند تا كشور از گزند هرگونه كودتا به دور باشد. اما كشورهاي غربي بهشدت نگران اين موضوع هستند كه تسويههاي اردوغان به اقدامات شخصي و نابودي دموكراسي در تركيه ختم شود. حالا اين روزها اردوغان باقي مانده و سرنوشتي كه پيش روي تركيه قرار گرفته است.