سه اولويت كاري دولت
در يك سال پيش رو
عبدالكريم حسين‌زاده
نايب رييس فراكسيون اميد مجلس
كمتر از يك سال به پايان كار دولت يازدهم باقي مانده است. به نظر مي‌رسد در ماه‌هاي باقيمانده دولت قبل از هر چيز بايد خروجي فعاليت‌هاي سه‌ساله خودش را جمع‌بندي كند. در‌اين‌راستا تيمي از دولت بايد يك چك ليست دقيق از كارها و پروژه‌هايي كه در اين سه سال پيش برده يا فرآيندهايي كه مدنظر داشته است تهيه كرده و بعد بررسي كند كه در شرايط فعلي دولت در كجاي اين فرآيندها قرار دارد و چطور مي‌تواند با برنامه‌ريزي يكساله آتي يا نيم سال آتي بتواند دست كم براي دو موضوع يك خروجي واقعي داشته باشد. اول نگاه انتخاباتي دولت؛ چرا كه اگر بخواهيم واقع‌بينانه نگاه كنيم دولت نمي‌تواند نسبت به انتخابات بي‌تفاوت باشد. دوم نگاه پاسخگويي به مطالبات مردم؛ يعني همان مطالباتي كه رييس‌جمهور در مبارزات انتخاباتي ايجاد كرده بود. دولت بر اساس يك سري شعارها و اولويت‌ها بين مردم راي آورده است و طبيعتا در پايان چهار سال بر اساس همان شعارها و اولويت‌ها مورد سنجش قرار مي‌گيرد. حالا با اين روش دولت براي نخستين بار متفاوت از باقي دولت‌ها عمل كرده و خودش دست به يك خودسنجشي مي‌زند. شعارها و برنامه‌هايي كه ارايه داده بود را مطرح كرده و محدوديت‌هايي كه داشته است و اينكه الان در چه نقطه‌اي از آن برنامه‌ها و پروژه‌ها قرار دارد را تشريح مي‌كند. بنابراين دولت با دو رويكرد انتخاباتي و رويكرد پاسخگويي واقعي به مردم بايد عملكرد سه سال گذشته خودش را جمع‌بندي كند. اما در كنار اين، به گمان من در يك سال آينده چند حوزه است كه در اولويت نسبت به ساير حوزه‌ها قرار دارند. اول حوزه اقتصادي؛ مردم در اين حوزه منتظر پاسخگويي دولت هستند. درست است كه دولت يازدهم توانست به صورت برنامه‌ريزي شده نرخ تورم را كنترل و حتي آن را كاهش دهد اما ركود اقتصادي همچنان باقي است و بنابراين لازم است تيم اقتصادي دولت برنامه اساسي در ماه‌هاي آتي براي خروج از ركود داشته باشد و نتيجه اجراي اين برنامه به صورت شفاف در جامعه نمود داشته باشد. حوزه دوم كه اين روزها در ميان مردم فضاي مطالبه‌گرانه‌اي به‌وجود‌آورده است مسائل فرهنگي و اجتماعي است. فكر مي‌كنم دولت بايد توجه بيشتري به اين موضوع داشته باشد. چرا كه دولت به اين شادابي، سرزندگي، پويايي و احساس مسووليت شهروندان و جامعه درقبال خودش هم در پايان سال نياز دارد. لذا اگر بخواهيم كمي بي‌تفاوت نباشيم دولت بايد در اين حوزه شفاف‌تر و دقيق‌تر با موضوعات برخورد كند. سوم حوزه ديپلماسي است. در اين دوره ديپلماسي ما بسيار فعال‌تر، كارآمد‌تر و عقلاني‌تر بود. دولت دست‌كم روي ميز مذاكره توانست بسياري از حقوق ما را به اثبات برساند منتها اينها هم بايد شفاف‌تر شده و اطلاع‌رساني دقيق‌تري درباره آن انجام بگيرد و جايگاه جهاني ما توسط دولت دقيق‌تر تبيين شود. اين موضوع يكي از محوري‌ترين موضوعاتي بود كه رييس‌جمهور در شعارهايش بر آن تاكيد داشت. به همين دليل عدم اطلاع‌رساني دقيق و شفاف و عدم‌سرمايه‌گذاري دقيق دولت در اين حوزه مي‌تواند براي خودش هم هزينه‌ساز باشد. بنابراين دولت در اين حوزه هم بايد اطلاع‌رساني كند. من عملكردهاي دولت را هم پروسه‌محور و هم فرآيندمحور مي‌دانم. در عملكردهاي پروژه‌محور براي مثال پروژه‌اي براي بازه‌اي شش ماهه تعريف مي‌شود و مردم هم بر اين اساس انتظار برآورده شدن آن را دارند. اما در مقابل آن مواردي وجود دارد كه پروسه‌ها بايد طي شود. ديپلماسي از اين موارد است. متمركز شدن بيشتر دولت روي هردوي اين موارد و اطلاع‌رساني دقيق‌تر مي‌تواند براي دولت كارآمد‌تر باشد. اما يك نكته ديگر اينكه ما انتظار هارموني و انسجام بيشتري از دولت داريم. نسبت به سه سال گذشته‌اي كه عملكرد دولت را ديده‌ايم اين انتظار وجود دارد كه يكدستي بيشتري در دولت ببينيم. هرچند اين انسجام نسبت به دولت‌هاي قبل بيشتر بوده است. منتها فضاي جزيره‌اي و چند عملكردي به دولت اسيب مي‌رساند و در مواقعي اين حس به‌وجود مي‌آيد كه نكند رييس‌جمهور به‌صورت انفرادي پيش مي‌رود و تيم دولت او را همراهي نمي‌كند. اين انتظار وجود دارد اين ذهنيت ترميم شود و وزرا انسجام بيشتري داشته باشند. حتي اگر در اين مسير نيازي به ترميم كابينه وجود داشته باشد دولت نبايد شكي به خود راه دهد. در همه دنيا وقتي اين احساس به وجود بيايد كه بخشي از عملكرد مجموعه دچار ضعف است و به كليت بدنه دولت آسيب مي‌زند بايد در آن بخش تغيير ايجاد شود. اين عقلاني است و هم مردم و هم مجلس اين را مي‌پذيرند. آقاي روحاني اگر اين احساس را نسبت به ترميم كابينه دارد اقدام در اين جهت مي‌تواند خروجي خوبي براي دولت داشته باشد. به هر حال رييس‌جمهور بايد به مردم پاسخگو باشد و برهمين مبنا عقد اخوت با هيچ كسي نبسته و حتما مي‌تواند به‌راحتي درراستاي بالا بردن كيفيت عملكرد دولت تغييرات را اعمال كند. ضمن اينكه در حال حاضر مجلس دهم هم اين ظرفيت و توان را دارد كه در‌اين‌راستا تعامل و همكاري خوبي با رييس‌جمهور و بدنه دولت داشته باشد.