پيشنهاد بخش خصوصي براي آزادسازي قيمت‌ها بعد از صادرات
تقويت گازوييل ايراني در بازارهاي جهاني
عرفانه تاجيكي
پس از خبر خودكفايي در توليد بنزين تا پايان سال، حالا نوبت گازوييل است. اگرچه سال گذشته گزارش‌ها نشان داد كه كشور از واردات گازوييل بي‌نياز شده، اما حالا بيژن زنگنه، وزير نفت مي‌گويد كه قرار است ايران صادركننده اين محصول باشد.
بر اساس آمار شركت پالايش و پخش، در سال 92 متوسط واردات گازوييل 460 هزار ليتر در روز بود، يعني از 104 ميليون ليتر مصرف گازوييل كشور 460 هزار ليتر آن وارداتي بود و مابقي در كشور توليد مي‌شد. در سال 93 ميزان واردات اندكي رشد يافت اما باز هم اين رقم در قياس با توليد داخلي و حجم مصرف گازوييل بسيار كم بود، در اين سال ميزان واردات بنزين به 840 هزار ليتر رسيد كه اين رقم در قياس با گازوييل توليدي كشور بسيار كم بود. با لغو تحريم‌ها توليد گازوييل به حدود 8/78 ميليون ليتر رسيد. آن‌طور كه آمارها حكايت مي‌كند هم‌اكنون كشور با مازاد روزانه حدود 17 ميليون ليتر گازوييل مواجه است.
شيخ الوزرا مي‌گويد: « ايران هم‌اكنون بدون اينكه پالايشگاهي جديد وارد مدار شود، از يك واردكننده گازوييل به صادركننده اين فرآورده نفتي بدل شده است؛ ميانگين كنوني صادرات گازوييل ٢٠ ميليون ليتر است. اين در حالي است كه ايران هم‌اكنون به جز در بخش بنزين، صادركننده ديگر فرآورده‌هاي نفتي است و ان‌شا‌ءالله تا پايان سال، موضوع بنزين هم حل مي‌شود. » زنگنه، ورود ايران به باشگاه صادركنندگان فرآورده‌هاي نفتي را نتيجه تلاش گسترده در عرضه گازرساني مي‌داند، اتفاقي كه مي‌تواند در كنار جهش توليد نفت در ايران، قابل توجه باشد. او مي‌گويد: « برخي از كارهايي كه براي توليد گاز در كشور انجام شد براي شركت ملي گاز ايران نيز قابل باور نيست. »
حالا صنعت نفت روزهاي خوبي را پيش‌رو دارد؛ چنين رخداد بزرگ صنعتي در شرايطي اتفاق مي‌افتد كه وزارت نفت زير عظيم‌ترين هجمه‌هاي منفي داخلي و خارجي قرار دارد؛ هجمه‌هايي كه گاه در حكم زنجيرهايي عمل كرده و قدم برداشتن رو به جلو اين صنعت را كه اين روزها بيشترين جهش را نياز دارد، دشوار مي‌كند. بايد ديد عوامل موثري كه موجب شد تا صنعت نفت ايران با راهبري ژنرال نفتي و ياري كاركنان زحمتكش اين صنعت چنين قله‌اي را فتح كند چيست و اينكه با توجه به شرايط بين‌المللي تمركز كردن بر رونق توليد اين محصول از اساس تصميم صحيحي است يا خير.
ديپلماسي، ابزاري براي رونق صنعت نفت
احمد صرامي، عضو هيات‌مديره اتحاديه صادركنندگان فرآورده‌هاي نفت، گاز و پتروشيمي با بيان اينكه چنين تحولي را مي‌توان به نوعي مديون سياست خارجه دولت تدبير و اميد دانست، به «اعتماد» مي‌گويد: « اقتصاد و سياست در بسياري از حوزه‌ها به يكديگر گره خورده‌اند. به اين ترتيب در شرايطي كه كشور بر پاشنه يك ديپلماسي صحيح و كارا بچرخد، مي‌توان بر رونق و توسعه تمامي بخش‌هاي اقتصادي كشور اميدوار بود. »
اين فعال بخش خصوصي ادامه مي‌دهد: « بسترهاي سياسي و بين‌المللي مناسب مي‌تواند در حكم يك سرازيري براي رشد اقتصادي عمل كرده و طي مسير توسعه را سرعت مي‌بخشد. بنابراين نخستين گام براي رونق صادرات فرآورده‌هاي نفتي را مي‌توان فضاي بين‌المللي مثبت دانست چرا كه يكي از مهم‌ترين عواملي كه مي‌تواند در حكم پشتوانه‌اي براي رونق توليد و صادرات فرآورده‌هاي نفتي به شمار رود، وجود يك بازار مساعد بين‌المللي است. »
به گفته صرامي، گازوييل ايراني با استقبال خوبي در بازارهاي داخلي و بين‌المللي مواجه است كه مي‌توان آن را مديون كيفيت مطلوب آن فرآورده دانست. هما‌ن‌طور كه مي‌دانيد ميزان سولفور موجود در گازوييل تاثير مستقيمي در قيمت‌گذاري آن دارد. اين در حالي است كه ميزان سولفور موجود در گازوييل داخلي ميزاني بين شش تا هشت دهم است.
تاثير بي‌برنامگي‌هاي دولت قبل
عضو هيات‌مديره اتحاديه صادركنندگان فرآورده‌هاي نفت، گاز و پتروشيمي با تاكيد براينكه طي سال‌هاي گذشته در امورپالايشگاهي در‌جا زده‌ايم و آهنگ رشد كندي را تجربه كرده‌ايم، اضافه مي‌كند: «مهم‌ترين علتي كه شاهد چنين ترقي‌اي در بخش توليد فرآورده‌هاي نفتي در دولت گذشته نبوديم، بي‌برنامگي، نبود مديريت دقيق و يكپارچه براي تزريق داده‌ها و كمبود سرمايه براي بخش‌هاي اولويت‌دار و سودده است. »
بر اساس گفته‌هاي او گازوييل توليد داخلي پس از عرضه در بورس به سرعت فروش رفته و بازار بين‌المللي مطلوبي نيز در منطقه و خارج از منطقه دارد. از طرفي مهم‌ترين درخواست فعالان و توليدكنندگان در زمينه حامل‌هاي انرژي، آزادسازي نرخ بوده تا به اين ترتيب هم بازارهاي رقابتي شكل بگيرند تا كيفيت محصول افزايش يابد و هم ميزان قاچاق به حداقل خود كاهش يافته و حتي ريشه‌كن شود.