دو كمپاني ايتاليايي و هنرمنداني از لهستان در راه ايران
گروه تئاتر «موج»
در تالار قشقايي جشنواره برپا ميكند
بابك احمدي
نمايش «پدران، مادران، فرزندان» به كارگرداني آرش عباسي كه تجربه اجرا در جنوب كشور ايتاليا را پشت سر گذاشته به زودي در تالار قشقايي مجموعه تئاتر شهر روي صحنه ميرود. اين نمايش كه آرش عباسي نگارش متن آن را نيز برعهده داشته به تازگي دور دوم اجراهايش در شهر لچه ايتاليا و «catntieri teatrali koreja» را به پايان رسانده و براساس برنامهريزيهاي انجام شده از ۱۱ آذرماه در قالب پروژه مركز مطالعات قشقايي روي صحنه ميرود. همچنين برگزاري كارگاه آموزشي «ساختن از هيچ» در كنار چند اجراي خارجي نيز از ديگر برنامههاي گروه به حساب ميآيد. نمايش «پدران، مادران، فرزندان» توليد سال ۲۰۱۵ گروه تئاتر «موج» در ايتاليا است و پيش از اين در «teatri di vita» شهر بلونيا به صحنه رفته است. زبان نمايش ايتاليايي است اما در ايران با بالانويس فارسي اجرا ميشود. عباسي در اجراهاي پيشين از سه زبان ايتاليايي، فرانسوي و روسي استفاده كرده بود و بازيگراني از كشورهاي مختلف در اين اجرا حضور داشتند اما در اجراي جديد، دنيلا اسكارپاري از برزيل و صنم نادري از ايران با گروه همراهي ميكنند. عباسي در گفتوگو با خبرنگار «اعتماد» از برنامهاش براي اجراي نمايش «خانم» از ديگر توليدهاي گروه تئاتر «موج» به زبان ايتاليايي در تالار قشقايي خبر داد. علاوه بر اين اجراها براي برپايي پروژه «ساختن از هيچ»، سه كارگاه آموزشي با همراهي هنرمنداني از كشورهاي لهستان و ايتاليا نيز برنامهريزي شده كه حاصل اين كارگاهها به اجراي عموم ميرسد. طبق اظهارات عباسي «برنامهريزي براي انجام اين پروژه از يك سال قبل آغاز شده» و او براي اجرايي شدن اهداف مورد نظرش با تعدادي از كمپانيهاي تئاتري اروپا صحبت كرده است. «در نهايت به چند گزينه رسيديم كه با همكاري آنها بخشهاي مختلف اين پروژه را اجرا ميكنيم.» سرپرست گروه تئاتر «موج» ميافزايد: «نخستين كمپاني كه با آنها به توافق رسيديم كمپاني تئاتر متيچي ايتاليا بود كه مدير اين كمپاني پيترو فلوريديا كه از نويسندگان و كارگردانان تجربهگراي تئاتر ايتاليا است به ايران خواهد آمد و كارگاه يك هفتهاي با دانشجويان و علاقهمندان تئاتر برگزار ميكند. او در اين يك هفته، نمايشي با عنوان «ويولون تايتانيك» را براي اجرا آماده ميكند كه اجراي آن از هفته دوم پروژه آغاز ميشود. ثبتنام براي اين كارگاه انجام شده و فلوريديا به زودي به ايران ميآيد تا تمرينها را آغاز كند.»اين كارگردان از كمپاني «استرفا ونكوور را» به سرپرستي آليتزيا بوركووسكا از كشور لهستان به عنوان دومين كمپاني كه براي برپايي پروژه با آنها به توافق رسيده است ياد كرده و ميگويد: «اين كمپاني متشكل از پنج هنرمند تئاتر ايتاليا است كه طرحي بر اساس نامههاي لهستانيهايي كه زمان جنگ جهاني دوم در ايران بودهاند آماده كردهاند كه با ايفاي نقش بازيگران ايراني اجرا ميشود. اين گروه از 20 آذر به ايران ميآيند و نمايش تا پايان آذرماه آماده ميشود.» عباسي در مسير برنامهريزيهاي خود با يك مشكل اساسي نيز مواجه شد؛ بودجه و امكانات مالي كه سدي در راه او به حساب ميآيد. اين نمايشنامهنويس و كارگردان در اين باره ميگويد: «طبق برنامهريزي اوليه قرار بود چند نمايش خارجي و چند كارگاه ديگر هم برگزار شود و در واقع اين پروژه تبديل به يك جشنواره كوچك تئاتر بينالمللي شود اما مشكلات شديد مالي و هزينههاي بسيار بالاي سفر و اقامت مهمانان خارجي اجازه برگزاري چنين رويدادي را بدون دريافت كمكهاي دولتي به ما نميدهد. در صورتي كه اگر قرار بود جشنوارهاي مثل تئاتر فجر چنين برنامههايي را اجرا كند تنها براي رايزنيهاي معمول بايد هزينههاي بالايي را صرف ميكرد.»
به اين ترتيب گروه تئاتر «موج» برنامهاي در سر دارد كه خريد حدود 13 بليت رفت و برگشت هواپيما براي سفر مهمانان خارجي، هزينه اسكان آنها و گذران نيازهاي ابتدايي گروه در ايران را شامل ميشود. ولي در مقابل حمايتهاي مالي چنداني در اختيارشان نيست. چنانكه او ميگويد: «ما تمام اين راهها –برقراري ارتباط با كمپانيها- را رفته بوديم اما در نهايت عدم توانايي مالي اجازه به سرانجام رساندن بيش از 50 درصد برنامهها را نداد.» از گفتههاي عباسي چنين برميآيد كه حمايتهاي دولتي به سختي نيمي از هزينهها را پوشش داده و حدود 60 درصد نياز مالي برپايي اين پروژه قرار است از طريق دريافت شهريه ثبتنام هنرجويان و همچنين از راه فروش بليت نمايشها تامين شود.