طرح‌هاي جديد روسي – امريكايي براي حلب
سرگئي لاوروف از آمادگي مسكو براي تشكيل كانال امن جهت عبور شبه‌نظاميان خبر داد
گروه جهان
شبه‌نظاميان سوري در حلب 60 درصد از اراضي تحت اشغال خود را از دست داده‌اند و اين در حالي است كه وزراي امور خارجه روسيه و امريكا در رم با هم ديدار كردند و اصلي‌ترين محور اين ديدار هم پرونده سوريه گزارش شده است. به گزارش بي‌بي‌سي، دوسوم مناطق شرق حلب كه تا پيش از اين در اختيار شبه‌نظاميان بود با پيشروي‌هاي چند روز اخير ارتش سوريه به دست دولت افتاده است. گفته مي‌شود كه با پيشروي‌هاي جديد، پل ارتباطي ميان مناطق در اختيار دولت و فرودگاه حلب ايجاد شده است. با وجود آنكه همزمان با آغاز عمليات حلب، شهروندان غيرنظامي تلاش كردند از شرق به سمت غرب اين شهر بروند كه در اختيار دولت است اما هنوز 250 هزار نفر شهروند غيرنظامي در اين منطقه محصور و گرفتار مانده‌اند و صدها هزار نفر هم بر اساس آمارهاي موجود سازمان ملل مجبور به ترك خانه‌هاي خود شده‌اند كه همين مساله بر حجم آوارگان افزوده است. برخي از مناطقي كه در پيشروي‌هاي جديد به دست ارتش سوريه افتاده‌اند از چهارسال پيش در اختيار شبه‌نظاميان بوده‌اند. گفته مي‌شود كه از زمان بالاگرفتن حملات ارتش سوريه و جنگنده‌هاي روسيه به شرق حلب تاكنون حداقل 300 نفر جان خود را از دست داده‌اند. به گزارش خبرنگار بي‌بي‌سي كه در حال حاضر در غرب حلب است، دولت سوريه تاكنون موفق به بازپس‌گيري 60 درصد از مناطقي از حلب شده كه پيش از اين در اختيار شبه‌نظاميان بوده است. در حالي كه دولت سوريه مي‌گويد تاكنون چندين بار راهروهاي امني را براي خروج شهروندان غيرنظامي باز كرده است اما برخي منابع خبري مي‌گويند كه مردم در مناطق تحت محاصره در خطر مرگ دسته‌جمعي هستند و برخي نيز هشدار مي‌دهند كه اگر مصالحه‌اي ميان شبه‌نظاميان و دولت صورت نگيرد، حلب به قبرستان بزرگي تبديل خواهد شد. اخبار فاجعه انساني در سوريه در حالي پخش مي‌شود كه روسيه از روز پنجشنبه اعلام كرده كه دولت بشار اسد حاضر است تونل‌هاي امني را معين كند تا كمك‌هاي انساني منتقل شوند. ارتش سوريه از يازده ماه پيش تلاش براي بازپس‌گيري حلب را آغاز كرده و اين در حالي است كه به گفته برخي منابع، شبه‌نظاميان بعضي از شهروندان غيرنظامي را هنگام فرار از حلب تيرباران كرده‌اند. در حال حاضر نيز روسيه مي‌گويد كه حاضر است با امريكا بر سر عقب‌نشيني كامل تمام شبه‌نظاميان از شرق حلب توافق كند. سرگئي لاوروف كه اين روزها به تناسب نزديك شدن دولت باراك اوباما به روزهاي پاياني خود بيش از گذشته با وي در خصوص سوريه در تماس است در كنفرانسي در رم اعلام كرد كه همتاي امريكايي وي طرح‌هاي جديدي را براي پايان دادن به جنگ در حلب ارايه كرده است و روسيه نيز مهيا است تا بلافاصله اين طرح‌ها را بررسي كند. لاوروف در اين خصوص گفت: مسكو آماده است كه فورا كارشناسان نظامي و ديپلمات‌هاي سياسي خود را به ژنو بفرستد تا با همتاهاي امريكايي خود در خصوص طرح‌هاي امريكا مذاكرات كارشناسي را پيش ببرند. ما مهيا هستيم تا به عقب‌نشيني كامل شبه‌نظاميان بدون هيچ استثنايي از حلب كمك كنيم. همزمان هم مي‌توانيم كمك‌هاي انساني را به ساكنان غيرنظامي حلب برسانيم. يك رسانه روسي نيز به نقل از لاوروف نوشت: جان كري طرح‌هايي را به ما داد كه شباهت به پيشنهادهايي داشت كه كارشناسان روس براي پايان دادن به بحران در حلب ارايه كرده‌اند. همين جا مي‌گويم كه نبايد دومينوي مذاكره براي مذاكره ادامه پيدا كند. بايد جزييات جدول زماني براي گام‌هاي ديگر مشخص باشد.
امريكا هنوز جزييات طرح‌هايي را كه لاوروف از مطرح شدن آنها از سوي واشنگتن سخن مي‌گويد، منتشر نكرده است. گفته مي‌شود كه ديپلمات‌هاي روسي و امريكايي گفت‌وگوهاي خود در ژنو از هفته آتي از سرمي‌گيرند. جان كري روز جمعه اعلام كرده بود كه با وجود نااميدي‌ها از پيدا شدن راهكاري براي سوريه اما ديپلماسي هنوز زنده است و در اين خصوص هم هيچ كس منتظر مراسم تحليف دونالد ترامپ در ماه ژانويه نيست تا كار را پيش ببرد. استفان دي ميستورا، نماينده دبيركل سازمان ملل در امور سوريه، نيز ابراز اميدواري كرده است كه فرمول‌هايي يافت شود تا از به دامن فاجعه بيشتر افتادن حلب جلوگيري شود. دي ميستورا در اين خصوص گفت: من فكر مي‌كنم كه تا سال نو ميلادي، جنگ جدي در حلب شكل خواهد گرفت اما همزمان هم اميدوار هستيم كه بتوانيم به فرمولي در اين خصوص برسيم. فدريكا موگريني، رييس سياست خارجه اتحاديه اروپا در جريان كنفرانس خبري مشترك با استفان دي‌ميستورا، فرستاده ويژه سازمان ملل به سوريه در شهر رُم ايتاليا گفت: من مطمئن هستم بازپس‌گيري مناطق (تحت اشغال شورشيان) در حلب توسط نيروهاي دولت سوريه به جنگ در اين كشور پايان نخواهد داد.
پيشنهاد حمايت مالي اروپا
از دولت اسد
همزمان با ديد و بازديدها در رم ميان مقام‌هاي بلندپايه، روزنامه «تايمز» انگليس فاش كرد كه اتحاديه اروپا پيشنهاد حمايت مالي از نظام سوريه را براي حل بحران اين كشور داده است. به گزارش ايسنا، به نقل از روزنامه «تايمز» انگليس، مسوولان اتحاديه اروپا مي‌گويند خواسته‌هاي قبلي غرب براي بركناري بشار اسد، رييس‌جمهور سوريه واقعي نبوده و اين احساس وجود دارد كه امريكا به عنوان شريكي در مذاكرات غرب به حاشيه رانده شده است. فدريكا موگريني، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا دو هفته پيش پيشنهادات جديدي را به رهبران مخالفان سوريه براي حل بحران سوريه ارايه كرد كه از جمله آن كمك‌هاي مالي و سرمايه‌گذاري بود. اين پيشنهادات براساس قطعنامه‌هاي سازمان ملل كه به انتقال سياسي قدرت در سوريه دعوت مي‌كند، ارايه شده است. بر اساس اين گزارش، پيشنهادات اتحاديه اروپا شامل انتقال قدرت به استان‌هاي سوريه و اجازه اختلاط نيروهاي مخالف «ميانه‌رو» با نيروهاي امنيتي محلي و بقاي موسسات دولت مركزي بدون اشاره به آينده اسد است و موگريني با اين طرح قصد دارد راهي براي حل بحران سوريه بيابد. يكي از منابع نزديك به مخالفان سوريه اعلام كرد: در اين پيشنهادات مرحله انتقالي نيز وجود دارد اما جزييات مبهم است. اگر تمامي طرف‌ها با اين پيشنهادات موافقت كنند اتحاديه اروپا پول زيادي را خواهد پرداخت. به گفته منابع آگاه، ديپلمات‌هاي اروپايي بر دقيق‌بودن بندهاي اين طرح اشاره و اعلام كردند به نظر مي‌رسد در حالي كه درگيري‌ها در حلب رو به پايان است مقامات اروپايي قانع شده‌اند كه درخواست‌هاي سابق‌شان براي بركناري اسد واقع‌بينانه نبوده است. موگريني در 18 نوامبر با مسوولاني از مخالفان سوريه از جمله يحي القضماني، معاون هماهنگ‌كننده هيات عالي مخالفان در مذاكرات سوريه و انس العبده رييس ائتلاف مخالفان ديدار كرد. به نظر مي‌رسد تمايل رهبران اروپايي براي حل بحران سوريه به دليل هراس و نگراني آنها از بازگشت تندروها از سوريه به اروپا و پيامدهاي اين بحران شش ساله براي قاره اروپا باشد.
افزايش تلاش‌هاي سازمان ملل
براي حل بحران سوريه
مجمع عمومي سازمان ملل مذاكرات درباره پيش‌نويس قطعنامه‌اي با هدف پايان دادن به خشونت‌ها در سوريه را آغاز كرده است. به گزارش ايسنا، به نقل از شبكه خبري اسكاي نيوز، اين اقدام سازمان ملل درحالي صورت گرفته كه به دليل بن بست به وجود آمده در مسير حل سياسي بحران شش ساله سوريه، برخي از كشورها و گروه‌هاي مدافع حقوق بشر نسبت به پايان اين درگيري‌ها نااميد شده‌اند. بيش از يك سوم از اعضاي مجمع عمومي سازمان ملل كه متشكل از 193 كشور است، اين هفته نشست رسمي را درباره سوريه برگزار مي‌كنند. به گفته ديپلمات‌هاي حاضر در نيويورك، به احتمال زياد اين نشست زماني برگزار شود كه پيش‌نويس قطعنامه پيشنهادي كانادا آماده راي‌گيري باشد. قطعنامه‌هاي صادره از سوي مجمع عمومي غيرالزام‌آور هستند اما از لحاظ سياسي مهم هستند. نمايندگان كانادا، كاستاريكا و هلند در نامه‌اي به مجمع عمومي به نيابت از 74 كشور اعلام كردند كه مجمع عمومي بايد اراده جمعي براي اتخاذ اقدامي درباره سوريه را متحد كند. در پيش‌نويس قطعنامه مذكور نسبت به خشونت‌ها در سوريه به ويژه حلب ابراز نگراني و درخواست شده كه اجازه ورود كمك‌هاي انساني به اين شهر داده شود. سازمان ملل اعلام كرده بيش از 250 هزار تن در بخش شرقي حلب چند ماه است كه در محاصره هستند. مجمع عمومي سازمان ملل پايان اكتبر نيز نشستي را به درخواست كشورهاي مذكور درباره سوريه برگزار كرد.