دبير جشنواره فيلم فجر در نشست خبري:
اگر ما را نمي‌خواهند، بگويند كه مسووليت را تحويل دهيم
اهالي رسانه از دبير جشنواره فجر خواستند پشت هيات انتخاب پنهان نشود
الهام نداف
محمد حيدري، دبير سي و پنجمين جشنواره فيلم فجر سه روز مانده به آغاز اين جشنواره در برج ميلاد، در يك روز برفي ميزبان اهالي رسانه شد تا به ابهامات و حواشي اين رويداد سينمايي پاسخ دهد. همه موضوعات قابل بحث در اين جلسه، آن چيزهايي بود كه بارها حيدري درباره‌شان توضيح داده بود، اما تكرار برخي سوالات و سماجت اهالي رسانه براي پاسخگويي شفاف‌تر، دبير جشنواره را بر آن داشت تا درباره حذف برخي فيلم‌ها، مشكلات پيش آمده درباره فروش بليت‌ها و اعتراض انجمن منتقدان، توضيحات بيشتري ارايه دهد.
حيدري كه صحبت‌هاي خود را با ياد و خاطره جانفشاني‌هاي آتش‌نشانان حادثه پلاسكو آغاز كرد در ادامه، درباره حضور پر رنگ فيلم‌اولي‌ها در جشنواره امسال گفت. او درخشش سينماگران جوان را در دوره قبل بهانه‌اي براي برداشتن محدوديت‌ها و سهميه‌بندي آنها دانست، اتفاقي كه سبب شد در جشنواره سي و‌پنجم 17 فيلمساز تجربه اول و دوم خود در معرض نمايش قرار دهند: «سينماي ايران در مرحله پوست‌اندازي قرار گرفته و حضور فيلم‌اولي‌ها كنار بزرگان سينما اتفاق مثبتي است.»
بابت بليت‌ها معذرت مي‌خواهم
اما بخش عمده جلسه دبير جشنواره با اهالي رسانه، به نحوه پيش‌فروش اينترنتي بليت‌ها اختصاص پيدا كرد، اختلالي كه از همان ساعات اوليه در سايت سينوگرام پيش آمد و عده‌اي از خريد بليت‌ها بي‌نصيب ماندند. حيدري بار ديگر از اين اتفاق عذرخواهي كرد و پذيرفت كه مديريت جشنواره فجر در اين مورد موفق نبوده است. به گفته دبير جشنواره سامانه سينوگرام تفاهمنامه‌اي با جشنواره منعقد كرده بود و براي صرفه‌جويي هزينه‌اي به آنها پرداخت نشد: «اين سامانه بايد خسارت‌هاي به وجود آمده براي اختلال در سايت را به دبيرخانه جشنواره پرداخت كند.» اين در حالي است كه طبق آمار ارايه شده تاكنون 15 هزار بليت فروخته شده و بحث بازار سياه بليت‌ها در چند روز اخير قوت گرفته است. اما دبير جشنواره مسووليت پيشامد بازار سياه فيلم‌ها را برعهده گرفت: «به هر نفر دو سري بليت با ارايه كارت ملي فروخته مي‌شود و بيشتر از آن نه. ۱۵ هزار نفر ثبت‌نام كردند. اگر سري بليت بيشتري فروخته شده است من مسووليت آن را مي‌پذيرم و هيچ بازار سياهي وجود ندارد و مسووليت اين مشكل هم برعهده من است.»
مشكل مميزي فيلم‌ها
در بخش ديگري از اين نشست حيدري از هيات انتخاب جشنواره سي و پنجم دفاع كرد. او عنوان كرد هفت عضو هيات انتخاب و خودش در چارچوب قانون و با توجه به محتوا و موضوع و كيفيت، فيلم‌ها را انتخاب كرده‌اند و هيچ كسي در مورد انتخاب هيچ فيلمي ورود پيدا نكرده است.» اما صحبت‌هاي عماد افروغ يكي از اعضاي هيات انتخاب مبني بر انتخاب دو فيلم «يه وا» آناهيد آباد و «كارت پرواز» مهدي رحماني توسط هيات انتخاب و قرار نگرفتن آنها در ليست فيلم‌هاي بخش مسابقه، از جمله سوالات خبرنگاران بود. حيدري در پاسخ به اين پرسش بار ديگر تاكيد كرد: افروغ هيچ اشاره‌اي به حضور اين دو فيلم در بخش مسابقه نداشته و دو فيلم نامبرده هر هفت راي را داشته‌اند و از ابتدا قرار بود در بخش چشم‌انداز سينماي ايران حضور داشته باشند، نه بخش مسابقه! «امپراتور جهنم» پرويز شيخ‌طادي هم به گفته دبير جشنواره جزو ليست هيات انتخاب براي حضور در بخش مسابقه نبوده است: «من به عنوان دبير جشنواره به دليل اهميت موضوع فيلم، خواستم در بخش چشم‌انداز ديده شود تا توسط مردم و رسانه‌ها داوري شود اما تهيه‌كننده قبول نكرد. در حالي كه اگر من جاي صاحبان فيلم بودم اجازه مي‌دادم اين فيلم در جشنواره ديده شود.»
بحث درباره گزينش محتوايي فيلم‌ها به جايي رسيد كه پاي «هجوم» شهرام مكري، «لرد» محمد رسول‌اف و «كاناپه» كيانوش عياري نيز به ميان آمد. حيدري ابتدا به صورت كلي از مساله عبور كرد و گفت برخي فيلم‌ها خوب و موفق بودند اما به نظر هيات انتخاب احترام مي‌گذارد و قضاوت را به مردم واگذار مي‌كند. اما در ادامه در برابر درخواست خبرنگاران مبني بر ارايه پاسخ دقيق‌تر و شفاف‌تر و پنهان نشدن به پست هيات انتخاب، به صحبت‌هاي خود در برنامه «هفت» اشاره كرد و توضيحات بيشتري داد: «زماني كه به «هفت» آمدم هنوز «هجوم» ساخته شهرام مكري را نديده بودم. برخي فيلم‌ها به لحاظ موضوعي با پروانه‌اي كه گرفته‌اند متفاوت بودند. من مسووليت همه فيلم‌هايي را كه پذيرفته شده يا نشده‌اند را مي‌پذيرم، اما نمي‌توانم مشكلات همه فيلم‌ها را برطرف كنم و فيلم‌هايي بوده‌اند كه من پسنديده‌ام و اگر جزو هيات انتخاب بودم آنها را انتخاب مي‌كردم اما به هر حال آنچه در جشنواره است برگزيده هيات انتخاب است.»او بار ديگر تاكيد كرد تصميم‌گيري براي فيلم «كاناپه» در توان هيات انتخاب و دبير جشنواره نيست و شوراي عالي نظارت و شوراي پروانه نمايش در مورد اين فيلم تصميم مي‌گيرند. اما احتمال مي‌رود، انتخابات رياست‌جمهوري سال 96، هيات انتخاب را در معرفي و گزينش فيلم‌ها محتاط‌تر از هميشه كرده باشد. مساله‌اي كه حيدري به‌طور كامل آن را رد كرد اما تذكر داد امسال با توجه به دو انتخابات پيش‌رو، سال حساسي است: «بايد مراقب باشيم از سينما در فضاي سياسي سوءاستفاده نشود. اين را توجه كنيم كه سينماي ما متعلق به مردم است و بهتر است فيلم‌ها را ببينيم و بعد درباره آنها قضاوت كنيم.»
حرف و حديث‌هاي ناتمام هيات داوران
در ادامه اين جلسه، حرف‌ها به بيانيه انجمن منتقدان و انصراف آنها از برپايي نشست‌هاي پرسش و پاسخ فيلم‌ها كشيده شد. بعد از انتظار اين بيانيه محمود گبرلو به عنوان مجري اين جلسات معرفي شد اما نحوه اداره نشست‌هاي پرسش و پاسخ مشخص نشد. حيدري در پاسخ به اين سوال به جلسه‌اي كه با شوراي مركزي انجمن منتقدان داشت، اشاره كرد: «در آن جلسه آنها پنج نفر را معرفي كردند تا يكي از آنها در داوري حضور داشته باشند.» اتفاقي كه نيفتاد و در نهايت نام اكبر نبوي، به‌عنوان منتقد در ميان داوران جشنواره سي و پنجم قرار گرفت، نامي كه در ليست منتخب منتقدان به عنوان داور نبود: «بايد توجه داشته باشيم كه جشنواره سياست‌هاي خودش را دارد و در انتخاب داوران تنها دبير جشنواره تصميم نمي‌گيرد. قضاوت و داوري كار سختي است و به همين دليل تشكر مي‌كنم. از داوراني كه پذيرفتند تا فيلم‌هاي امسال را قضاوت كنند. ما قصد داشتيم در تركيب هيات داوران جشنواره امسال، دو تهيه‌كننده، دو كارگردان، يك طراح و يك منتقد كه سينماي ايران را خوب مي‌شناسند، حضور داشته باشند اما اين اتفاق رخ نداد. با سينماگران زيادي براي حضور در تركيب هيات داوران صحبت كرديم كه برخي‌ها نپذيرفتند و در نهايت به اين تركيب رسيديم و مطمئن باشيد كه اين تركيب عملكردي حرفه‌اي خواهد داشت.» در نهايت راه‌حل حيدري براي جلوگيري حرف و حديث‌هاي پيش آمده درباره جشنواره فيلم فجر اين بود: «اگر مي‌خواهيم حرفي نباشد بايد داور خارجي بياوريم كه اين براي سينماي ايران افت دارد.»
خيلي‌ها از تئاتر به سينما آمده‌اند
محمد حيدري كه پيش از حضور در سينما، سابقه فعاليت در عرصه تئاتر را دارد، تفكيكي براي اين دو حوزه قايل نيست. او در ادامه نشست خبري جشنواره فجر عنوان كرد بسياري از سينماگران از تئاتر آمده‌اند و اين دو هنر به يكديگر نزديكند: «من تمام تلاش و توانم را به كار بردم تا بتوانم موفق عمل كنم، هر چند كار بسيار سختي است، اما با تمام وجود اين كار را انجام دادم. هر كسي علاقه‌مند است بيايد اين مسووليت را قبول كند. ما تا الان اين‌بار سنگين را به دوش كشيديم، اگر ما را نمي‌خواهند، بگويند اين مسووليت را تحويل دهيم.»
اما ارايه گزارش مالي و شفافيت، يكي از خواسته‌هاي اهالي رسانه بود. مساله‌اي كه حجت‌الله ايوبي رييس سازمان سينمايي بارها به آن تاكيد كرده است. حيدري نيز شفاف‌سازي در اين زمينه را منوط به دستور رسمي ايوبي دانست: «اگر رييس سازمان سينمايي چنين دستوري را اعلام كند اين گزارش قابل انتشار است و ما نيز از اين مساله استقبال مي‌كنيم و گزارش‌ها را در جهت شفاف‌سازي منتشر مي‌كنيم زيرا وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي نيز بر شفاف‌سازي گزارش مالي تاكيد دارد.» با اين همه او به سه ميليارد تومان هزينه براي نمايش فيلم‌ها در شهرستان‌ها اشاره كرد، مبلغي كه جزيي از هزينه‌هاي برگزاري جشنواره فيلم فجر در كشور است.
لباس رسمي بپوشيد
در پايان حيدري از حاضران در جشنواره فيلم فجر اعم از اهالي رسانه و سينماگران درخواست كرد با لباس رسمي در اين رويداد سينمايي حاضر شوند. به عقيده او اين اتفاق عجيبي نيست و در همه آيين‌هايي كه در دنيا برگزار مي‌شود، روال مرسومي است.
نشست خبري جشنواره فيلم فجر در حالي پايان گرفت كه همچنان جدول نمايش فيلم‌ها در سينماهاي مردمي و كاخ جشنواره منتشر نشده است. از طرفي ديگر همزمان با برگزاري اين نشست كساني كه موفق به خريد بليت‌هاي جشنواره شده بودند، در پرديس ملت حاضر شدند تا سري بليت‌هاي‌شان را تحويل بگيرند اما برخي از آنها از بي‌نظمي و شيوه سرويس‌دهي گلايه داشتند و به همين خاطر پرديس ملت سه‌شنبه پنجم بهمن ماه روز پر التهابي را از سر گذراند.
سي‌و‌پنجمين جشنواره فيلم فجر از نهم بهمن ماه در «كاخ رسانه» و از دهم بهمن ماه در سينماهاي مردمي آغاز مي‌شود. امسال هم طبق روال دوره گذشته بهروز غريب‌پور به عنوان مدير سينماي رسانه‌هاي گروهي، مجيد مظفري مدير كاخ مردمي (سينما ملت) و مهتاب كرامتي به عنوان مشاور هنري جشنواره حيدري را همراهي مي‌كنند.