اتفاقهاي خوبي كه در راه است
بهار در زمستان
مريم محمدخاني
پژوهشگر و نويسنده ادبيات كودك
گاهي در شبكههاي اجتماعي به صفحههايي از كتابهاي كودك و نوجوان برميخورم كه دست به دست ميشوند، كتابهايي كه در آنها خشونت ترويج ميشود و انسان و محيطزيست را در كنار هم نشانه ميگيرد.
در شبكههاي اجتماعي اين كتابها ويترين ادبيات كودك و نوجوان ايرانند، بعضي رسانههاي خارجي هم با استناد به همين ويترين ادبيات كودك ما را مروج خشونت معرفي ميكنند.
اما انعكاس دادن كتابهاي معدودي كه عمدتا فاقد ارزش ادبياند و ناديده گرفتن ويترين متنوع ادبيات كودك و نوجوان چه كمكي به بازاري ميكند كه به گفته بسياري از كتابفروشيها، در سالهاي اخير رونقي دوباره گرفته است؟ شايد رشد طبقه متوسط، وارد شدن ناشرهاي تازهنفس به ادبيات كودك و نوجوان، توجه به ادبيات مخصوص خردسالان و... از جمله دلايل متعدد اين رونق باشد. اما قصد اين يادداشت كوتاه بررسي تمام اين دلايل نيست.
شايد سال 1395 كتاب كودك در شبكههاي اجتماعي تصوير خوبي نداشت، اما در پايان سال اتفاقهاي خجستهاي در حال وقوع است؛ هفته دوم اسفند براي اين حوزه هفته مهمي است. شنبه، هفت اسفند پنجمين دوره كتاب سال لاكپشت پرنده برگزار ميشود. يكشنبه، هشت اسفند مراسم پنجاه و چهارمين سالگرد شوراي كتاب كودك است و سهشنبه 9 اسفند اختتاميه جام باشگاههاي كتابخواني است.
نهاد پنج ساله لاكپشت پرنده و نهاد پنجاه و چهار ساله شوراي كتاب كودك غيردولتياند و اختتاميه نخستين دوره جام باشگاههاي كتابخواني از سوي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي برگزار ميشود؛ ادارهاي دولتي كه سعي كرده با كمك گرفتن از ظرفيت گروههاي مردمنهاد در شهرهاي مختلف ايران تسهيلگر ترويج كتابخواني ميان كودكان و نوجوانان باشد.
اما چه چيزي است كه اين سه را كنار هم قرار ميدهد؟ شايد علاوه بر ترويج كتابخواني به شيوههاي مختلف، توجه به اهميت خواندن كتابهاي خوب از وجوه مشترك اين سه رويداد باشد.
هفته دوم اسفند، ظرفيت بالاي ادبيات كودك و نوجوان ما را نشان ميدهد. گروههاي مختلفي كه دولتي و غيردولتي، داوطلبانه و غيرداوطلبانه، تازهنفس و كهنهكار، هر كدام با نگاه و شيوهاي متفاوت سعي دارند در كنار خانوادهها باشند. كتابهاي خوب را معرفي كنند، روي بازار تاثير بگذارند و در لذت خواندن ادبيات ناب با كودكان و نوجوانان شريك شوند.
هفته دوم اسفند در دل زمستان بهار زودرس است، بهار ادبيات كودك و نوجوان ايران كه ظرفيتهاي اين حوزه را نشان ميدهد. ادبياتي كه مروج خشونت نيست، مروج صلح است، مروج خواندن و كشف سرزمينهاي تازه.