سخنان تند و تيز نماينده دولت جديد امريكا در سازمان ملل عليه مسكو
در اوكراين مقابل روسيه ايستاده‌ايم
گروه جهان| بهاري كه آغاز نشده خزان شد. حضور دونالد ترامپ در كاخ سفيد 33 روزه شده است اما خبري از تحقق شعار انتخاباتي‌اش مبني بر بهبود رابطه با روسيه نيست. روساي جمهور دو كشور هنوز فرصتي براي ديدار نيافته‌اند و نخستين خوش و بش وزراي امور خارجه روسيه و امريكا نيز از يك آشنايي اوليه فراتر نرفت. دولت تازه نفس ترامپ يك بار با از دست دادن مشاور امنيت ملي خود بهاي نزديكي زودهنگام به روس‌ها يا حداقل نشان دادن سيگنالي براي اين نزديكي را پرداخت كرده است. باراك اوباما، رييس‌جمهور سابق امريكا نيز با پيشنهاد تنش‌زدايي از رابطه‌هاي دوجانبه در سال 2009 ميلادي به ميدان آمد و در آن زمان حتي سرگئي لاوروف، وزير امور خارجه روسيه و هيلاري كلينتون، وزير امور خارجه دولت نخست اوباما دكمه ازسرگيري دوباره رابطه حسنه را به شكل نمادين فشار دادند تا شايد در صحنه عمل مسكو و واشنگتن از روزهاي جنگ سرد فاصله بگيرند. با اينهمه اوباما، كاخ سفيد را با پرونده قطوري از تنش‌هاي نو و زخم‌هاي كهنه سر باز كرده در رابطه با روسيه تحويل به جانشين جمهوريخواه خود داد. اكنون امريكا با روسيه‌اي روبه‌رو است كه مخاطب تحريم‌هاي شديد اروپا و امريكا قرار گرفته و حداقل در سه پرونده عيان توافق هسته‌اي با ايران، اوكراين و الحاق كريمه به روسيه و سوريه در تضاد با واشنگتن قرار دارد. ولاديمير پوتين و اعضاي كابينه‌اش به همراه دونالد ترامپ و تيم جديدش تمام تلاش خود را به كار گرفتند تا تنش‌هاي تحميلي بر عزم آنها براي قرار گرفتن در مسيري نو خدشه وارد نكند اما ترامپ در داخل امريكا به قدرت رسانه‌ها و همچنين تصميم ساختار سياسي كه در اين مقطع عادي‌سازي رابطه با روسيه را به صلاح نمي‌داند، باخته است. مايك پنس، معاون دونالد ترامپ در نخستين تور اروپايي خود در جامه سياسي جديد به دوستان سنتي امريكا در قاره سبز اطمينان‌خاطر داد كه انسجام ناتو حفظ خواهد شد و امريكا در مساله روسيه هرچند كه سياست عادي‌سازي و تنش‌زدايي رابطه را دنبال مي‌كند اما در مورد اوكراين با اروپا همصدا است. روز گذشته نيز نماينده امريكا در سازمان ملل با رديگر اين موضع را تكرار كرد. سي‌ان‌اس در اين خصوص مي‌نويسد: دولت ترامپ حمايت قاطع خود از اوكراين در قبال مساله كريمه و ساير اختلاف‌هايش با روسيه را اعلام كرده است. كاخ سفيد به كرملين اعلام كرده كه تحريم‌هاي روسيه تا زماني كه مسكو به اشغال كريمه ادامه دهد، برقرار خواهد ماند. نيكي هيلي در جلسه شوراي امنيت بيان كرد كه امريكا اعتقاد دارد كه رابطه بهتر با مسكو ممكن است اما اين كار نبايد به هزينه امنيت دوستان و متحدان امريكا در اروپا انجام شود. وي در ادامه گفت: به همين دليل بود كه امريكا از روسيه خواست به استقلال و تماميت ارضي اوكراين احترام بگذارد. به همين دليل است كه ما از روسيه مي‌خواهيم با تعهد به توافقنامه مينسك و پايان دادن به اشغال كريمه، پايبندي خود به صلح را نشان دهد. نماينده امريكا در سازمان ملل در بخش‌هاي ديگري از سخنان خود افزود: امريكا و اتحاديه اروپا در تفاهم كامل با يكديگر در خصوص مساله اوكراين قرار دارند. ما توافق كرده‌ايم كه تحريم‌ها باقي خواهد ماند تا زماني كه توافقنامه مينسك شامل برقراري آتش‌‌بس ميان دولت اوكراين و جدايي‌طلبان مورد حمايت روسيه از سوي مسكو رعايت شود. تحريم‌هاي اضافي ما نيز تا زماني كه روسيه كنترل كريمه را به كي‌يف بازنگرداند، ادامه پيدا خواهد كرد. جلسه روز سه‌شنبه شوراي امنيت با سوژه مناقشه‌ها در اروپا با رياست دوره‌اي اوكراين با اداي احترام به ويتالي چوركين، نماينده دايم روسيه در سازمان ملل كه چند روز پيش درگذشت، آغاز شد. درحال حاضر روسيه هنوز جانشيني براي چوركين انتخاب نكرده است اما يافتن چهره‌اي مانند وي براي دولت پوتين آسان نيست چرا كه حتي مخالفان سياست‌هاي روسيه نيز وي را ديپلماتي كاركشته و البته قسم خورده براي وفاداري به ولاديمير پوتين مي‌دانند. هيلي درباره چوركين گفت: من افتخار كار كردن با وي به مدت طولاني را نداشتم اما تلاش‌هاي ديپلماتيك وي براي هميشه در يادها مي‌ماند. او يك وطن دوست تمام عيار بود و ديپلماتي بود كه خودش را وقف وطنش كرده بود. او باهوش، عاقل و بانمك بود. او مي‌توانست حتي از كمترين فضاها براي مذاكره و مصالحه استفاده كند. ويتالي با توجه به اينكه سال‌هاي بسياري در امريكا بود اهميت رابطه حسنه واشنگتن و مسكو را درك مي‌كرد. هيلي در بخش‌هاي ديگري از سخنانش گفت: تلاش‌هاي روسيه براي بي‌ثبات كردن اوكراين جدي‌ترين چالش امنيتي است كه اروپا با آن دست و پنجه نرم مي‌كند. امريكا در تداوم حمايت از ناتو در اين مساله لحظه‌اي دريغ نمي‌كند و شك و ترديدي هم در اين خصوص ندارد. وي روسيه را متهم كرد كه با تجهيز، تامين مالي و سازماندهي كردن جدايي‌طلب‌ها در اوكراين، مانع از اين شد كه خواست عمومي كه مردم سه سال پيش مطرح كرده بودند، جامه عمل بپوشد و ناآرامي‌هايي را آغاز كرد كه تاكنون چندهزار كشته به جا گذاشته است. هيلي با انتقاد از روند پذيرش پاسپورت‌هايي كه جدايي طلب‌ها در مينسك و ساير مناطق مورد مناقشه منتشر مي‌كنند توسط روسيه اعلام كرد كه اين حركت يك چالش ديگر و كاملا مستقيم است كه روسيه با اوكراين آغاز كرده است. هيلي پيش از آنكه انتقادهاي خود از روسيه در اوكراين را پايان دهد به تحركات روسيه در كوزوو و گرجستان هم اشاره كرد. وي در اين خصوص گفت: استقلال و تماميت ارضي گرجستان بايد به رسميت شناخته شود و همه بايد به مرزهاي تعيين شده احترام بگذارند. كوزوو نيز حق دارد كرسي مسلم خود را در نهادهاي بين‌المللي داشته باشد و يكي از آنها كرسي دايم در شوراي امنيت است.
خبري از برنامه ديدار پوتين و ترامپ نيست
مساله ديدار ولاديمير پوتين با دونالد ترامپ همچنان سوژه گمانه زني‌هاي رسانه‌اي است. «يوري اوشاكوف» دستيار رييس‌جمهوري روسيه در كاخ كرملين روز گذشته با اشاره به ديدار احتمالي روساي جمهور دو كشور روسيه و امريكا، گفت: مسكو و واشنگتن در حال حاضر هيچ مذاكره‌اي درباره تاريخ احتمالي نخستين ديدار ميان ترامپ و پوتين نداشته‌اند. هيچ تاريخ خاصي براي چنين نشستي اصلا قرار نيست در نظر گرفته شود. رييس‌جمهوري اسلووني براي ميزباني ديدار دوجانبه ميان روساي جمهور روسيه و امريكا اعلام آمادگي كرده است اما روسيه و امريكا تاكنون درباره احتمال برگزاري چنين نشستي اصلا صحبت نكرده‌اند. ولاديمير پوتين در نظر دارد در نشست سران كشورهاي گروه بيست كه در ماه جولاي در آلمان برگزار مي‌شود، شركت كند اما به اينكه آيا ممكن است چنين ديداري در حاشيه اين اجلاس برگزار شود، اشاره‌اي نكرد.
پيشنهاد ميانجيگري رييس‌جمهور سابق
درحالي كه كشورهاي اروپايي تلاش مي‌كنند روسيه را به سر ميز مذاكره در خصوص مساله اوكراين بازگردانند، ديميتري پسكوف، سخنگوي كاخ كرملين روز گذشته در پاسخ به اين سوال كه آيا ممكن است «ويكتور يانوكوويچ» رييس‌جمهور سابق اوكراين نيز به عنوان ميانجيگر در روند حل بحران اوكراين نقشي بر عهده داشته باشد، گفت: «برعهده گرفتن چنين نقشي نيازمند رضايت مقامات كي‌يف و دونباس [به عنوان طرفين درگيري‌ها] است». به گزارش فارس به نقل از خبرگزاري فرانسه، «ويكتور يانوكوويچ»، رييس‌جمهور سابق اوكراين در نامه‌اي به ترامپ و برخي مقامات غربي از رييس‌جمهوري امريكا خواست تا براي توقف هرچه سريع‌تر درگيري‌ها در شرق اوكراين كه مسبب اصلي آن نيز غرب است، اقدامي فوري صورت گيرد. وي در اين نامه طرح پيشنهادي خود براي رفع درگيري‌ها در منطقه شرقي اوكراين را ارايه كرده است. يانوكوويچ در كنفرانس مطبوعاتي سه‌شنبه شب گذشته خود كه تحت تدابير شديد امنيتي برگزار شده بود، گفت: «من نمي‌خواهم از هيچ كس انتقام بگيرم. من صرفا روياي اوكرايني را در سر دارم كه غرق در صلح است و زندگي عادي در آن آغاز شده است.» وي همچنين پيشنهاد كرده تا در خصوص وضعيت و سرنوشت منطقه دونباس در شرق اوكراين همه‌پرسي برگزار شود. يانوكوويچ گفته كه معتقد است اكثريت مردم اوكراين از هر طرح پيشنهادي براي برقراري صلح در اين كشور حمايت مي‌كنند.