تعديلات مثبت نمادهاي بزرگ
اقبال به سوي تكنمادهاي كوچك
ميترا فرخپور لنگرودي
كارشناس ارشد مديريت و فعال بازار سرمايه
هفته گذشته، بازار پيشبيني سود شركتها براي سال آينده داغ بود. بر اساس قوانين بازار سرمايه، شركتها ملزم هستند يك ماه قبل از پايان يافتن سال مالي، سود سال بعد را پيش بيني و در سامانهاي به نام كدال منتشر كنند. اين فرصت براي بسياري از شركتها 30 بهمن ماه به اتمام ميرسيد به همين دليل در دو سه روز پاياني بهمن، كدال با ترافيكي سنگين مواجه شد؛ ترافيكي كه بيش از هر چيز ديگري توجه فعالان بازار سرمايه را به خود جلب كرده بود. هرچند شايد نتوان به اين پيشبينيها اتكاي چنداني كرد و تضميني براي تحقق اين سودها وجود ندارد اما، اين گزارشها به هرحال نشاندهنده برآورد مديران از قدرت سودسازي شركت است. در واقع پيشبيني عملكرد شركت براي سال مالي آينده وابستگي شديدي به شرايط دارد و بنابراين براي تهيه اين گزارشها، توجه به شرايط فعلي شركت و نگاه به آينده و در نظر گرفتن احتمال وقوع پيشامدهاي مختلف ضروري است. از اين رو مديران تلاش ميكنند نخستين پيشبينيها را به گونهاي تنظيم كنند كه با در نظر گرفتن جوانب احتياط، برنامه خود را تا پايان سال مالي ارايه دهند و فضاي كافي جهت تعديلها را داشته باشند. براي مثال در سالهايي كه بازارهاي جهاني رونق داشتهاند، شركتهاي صادراتمحور و وابسته به اين قيمتها، در پيشبينيهاي خود تعديلات مثبت اعلام كردهاند. هرچند بسياري از كارشناسان اعتقاد دارند با ارايه اين گزارشها، چشمانداز بخش عمدهاي از شركتهاي بورسي و فرابورسي مشخصتر خواهد شد و گرايش كلي بازار سهام را نيز ميتوان پيش بيني كرد ولي چيزي كه اين روزها در روند بازار سرمايه ديده ميشود، بيتفاوتي و حالت انفعالي سهامداران و فعالان به اين گزارشات بوده است. به هر حال آنچه مسلم است، اكثر شركتها در گروههاي مختلف چشمانداز سال آينده را مثبت ارزيابي كردهاند و اين پيشبينيهاي سودآوري، نسبت قيمت به عايدي (P برE) را كه يكي از ابزارهاي قديمي و عموما پر استفاده براي ارزشگذاري سهام است، دچار تغيير ميكند. در واقع با افزايش پيشبيني سود هر سهم، نسبت قيمت به عايدي دچار كاهش ميشود و با اين افت، قيمتهاي كنوني در بازار ارزندهتر از قبل به نظر ميرسند.
همچنين زماني كه پيشبيني سودآوري در گروههاي بزرگ افزايشي باشد متوسط نسبت قيمت به عايدي بازار نيز دچار تغيير خواهد شد و انتظاري كه در بازار به وجود ميآيد در جهت بالارفتن قيمتهاي سهام است كه اين ميتواند خوشبينيهايي را نسبت به آينده بازار به وجود آورد. به هر حال هرچند نميتوان به اين پيشبينيها اتكا كرد اما فعالان بازار P بر Eهاي جديد را براساس پيشبيني شركتها محاسبه ميكنند. در هفته گذشته و در ادامه ارايه پيشبينيهاي سود سال آينده شركتها، تعداد قابل توجهي از نمادهاي بورسي به دليل تغييرات با اهميت در پيشبيني، متوقف شدند. اين موضوع رفتار فعالان، به خصوص اشخاص حقيقي كه عامل اصلي نوسان قيمتها در بورس هستند را تحت تاثير قرار داد. بسياري از آنان به سمت تك نمادهاي كوچك هجوم بردند به طوري كه گروههاي بزرگ، اكثرا معاملاتي متعادل داشتند و تك نمادهاي مذكور با توجه به افزايش تقاضا و شناوري پايين، اكثرا صف خريد را تجربه كردند. نمادهاي «زنگان» و «فمراد» درگروههاي فلزي و معدني، «اپرداز» در گروه آيتي، «ساينا» در گروه محصولات شيميايي، «فلامي» در گروه ساخت محصولات فلزي، «ونيرو» در گروه سرمايهگذاريها، «حفارس» در گروه حمل و نقل و «مداران» در گروه رايانهاي در هفته گذشته بسيار پراقبال و در اكثر روزها با صف خريد همراه بودند.