افشاگري رييس كل بانك مركزي
شهرداري تهران
بدهكار كلان بانكي است
گروه اقتصادي
نامزدهاي انتخابات كلمات را ابزار كرده‌اند. درصدبندي‌هايي كه مشخص نيست بر پايه چه استدلال و معادله‌اي منتج شده است؛ بارها و بارها در شرايطي عنوان مي‌شود كه بيان‌كنندگان آن نيز زير تيغ همين درصد‌بندي هستند. ديروز يك جمله رييس كل بانك مركزي كافي بود كه نشان دهد شهرداري با بدهي شش هزار ميليارد توماني‌اش به بانك‌ها، آن سوي مرز 96 درصدي‌ها ايستاده است. شهرداري تهران كه رييسش اين روزها داعيه رياست بر دولت را دارد در حالي توانسته تسهيلات كلان از بانك‌ها بگيرد كه محمدباقر قاليباف بانك‌ها را در مناظره خود متهم به زد و بند كرده است. دقيق‌تر كه نگاه كنيم بانكي را مي‌بينيم كه متعلق به شهرداري است و آن طور كه ولي‌الله سيف مي‌گويد تخلفات در اين بانك نيز قابل مشاهده است.
قاليباف در شرايطي گفته است كه تنها چهار درصد از مردم خاص از منابع بانكي استفاده مي‌كنند كه نه تنها شهرداري خود صاحب بانك است بلكه تسهيلات كلان سرريز شده به شهرداري آن را در رديف بدهكاران عمده بانكي قرار داده است.
رييس كل بانك مركزي نيز بر همين اساس معتقد است: برخوردهاي نامزدها صرفا سياسي است. او در نشست مطبوعاتي كه در ساختمان ميرداماد برگزار شد، گفت: نمي‌خواهد در چنين جرياني حرمت افراد را ناديده بگيرد. او اضافه كرد: من عمرم را در نظام بانكي گذرانده‌ام و آشنايي كافي با نيروهاي انساني اين مجموعه دارم. بنابراين از اظهارات آقاي قاليباف تعجب كردم. ايشان به هر حال در شهرداري تهران كار مي‌كند و من هيچگاه چنين نگاهي را به شهرداري تهران و زيرمجموعه ايشان ندارم، از اين رو انتظار دارم كه با نگاهي ديگر بانك‌ها را مورد توجه قرار دهند.
رييس كل بانك مركزي با اشاره به اينكه آقاي قاليباف مي‌گويند فقط چهار درصد از منابع بانكي استفاده مي‌كنند، گفت: در حال حاضر شهرداري تهران يكي از بزرگ‌ترين بدهكاران بانكي است و بدهي حدود پنج تا شش هزار ميليارد توماني به بانك‌ها دارد. يعني خود شهرداري هم جزو چهار درصد است؟ سيف همچنين گفت: كليه پروژه‌هايي كه شهردار تهران از آن سخن گفته و مي‌گويد مترو، بزرگراه صدر يا امثال آن را كه در تهران ساخته و به بهره‌برداري رسانده است از منابعي بوده كه از طريق بانك‌ها تامين شد پس چرا اينها را اعلام نمي‌كنند؟
تخلفات در بانك شهر
ولي‌الله سيف به بانك شهر به عنوان مجموعه زيرنظر شهرداري تهران اشاره كرد و گفت: در اين بانك نيز تمامي اصول به درستي رعايت نشده و شاهد آن بوده‌ايم كه شهرداري براي انجام عمليات خود اين بانك را مجبور به انجام اموري مي‌كند كه برخلاف چارچوب نظام بانكي است. با اين حال حوزه نظارت بانك مركزي همواره اين موضوع را مورد بررسي قرار داده و پيگرد قانوني داشته است. وي گفت كه به دنبال مسائل مطرح شده من خواستم تا در بانك مركزي بررسي انجام شود كه در نتيجه آن مشخص شد ۴۰ درصد از تسهيلات بانكي براي ۲۰۰ شخص حقوقي پرداخت شده كه از جمله آنها خود شهرداري تهران است.
رييس كل بانك مركزي در پاسخ به سوال ديگر ايسنا مبني بر اينكه طي چهار سالي كه در بانك مركزي حضور داشتيد تا چه اندازه شخص شما احساس استقلال كرده و دولت در آن فشار وارد نكرد؟ يادآور شد: با اينكه معتقديم بانك مركزي مي‌تواند از لحاظ قانوني و مقررات دچار تغييراتي شود تا از استقلال بيشتري برخوردار باشد، اما طي سال‌هايي كه در دولت يازدهم در بانك مركزي بودم هرگاه كه موضوعي پيش مي‌آمد رييس‌جمهوري با ما همراهي مي‌كردند يعني ما در اين بانك توضيحاتي را به ايشان ارايه كرده و ابعاد پيشنهادات مطرح شده را عنوان مي‌كرديم آن گاه حتي اگر زماني بود كه كليه دستگاه‌ها راي ديگري داشتند رييس‌جمهوري با بانك مركزي پيش آمده و از نظر ما دفاع مي‌كردند.
بحران بانكي در حال گذار است
رييس كل بانك مركزي در ادامه به مواردي ديگر كه در جريان انتخابات رياست‌جمهوري از سوي كانديداها مطرح شده پاسخ داد. سيف در رابطه با ادعاهايي كه براي ورشكستگي بانك‌ها مطرح مي‌شود، عنوان كرد: اين روزها مي‌گويند بانك‌ها ورشكسته‌اند در حالي كه بايد گفت بانك‌هاي ما مشكل دارند و اين موضوع كاملا روشن است و آن را رد نمي‌كنيم. اما بايد توجه داشت كه تا دو سال قبل شرايط بانك‌ها چندان مناسب نبود، اما با اقداماتي كه انجام شد بسياري از اين مسائل را تاكنون حل كرده‌ايم و در آينده نيز برنامه‌هايي در دستور كار است كه نظام بانكي را نسبت به گذشته دچار تحولاتي خواهد كرد. رييس كل بانك مركزي در رابطه با برخي مسائل ديگر از جمله ايجاد چند ميليون شغل و راه‌اندازي سايت كارانه و پرداخت آن يا يارانه چند برابري نسبت به زمان حال نيز توضيحاتي داشت. وي از آثار اقتصادي ناشي از افزايش چند برابري يارانه‌ها سخن گفت و تاكيد كرد كه در حال حاضر بودجه دولت مشخص بوده و اگر قرار بر افزايش يارانه است بايد منبع آن تعيين شود، اما چنين منابعي وجود ندارد. از سوي ديگر وقتي مي‌گويند قرار است براي افرادي كه شغل ندارند كارانه پرداخت كنند آيا مي‌دانند تعداد افراد بيكار چقدر است؟ آيا قرار است تمامي آنها در سايت كارانه ثبت نام كنند و آيا در صورت ثبت نام چنين پولي براي پرداخت به آنها وجود دارد. سيف تاكيد كرد: نمي‌دانم شايد افرادي كه چنين ادعاهايي مطرح مي‌كنند برنامه و راهكار خاصي دارند كه ما از آن خبر نداريم. مناسب است آن را مطرح كرده تا همگان در جريان چنين برنامه‌هايي قرار گيرند و مشخص آن است كه چنين اقداماتي مي‌تواند شوك‌هاي اقتصادي قابل توجهي با خود به همراه داشته و يكي از آنها ورود به منابع بانك مركزي براي تامين چنين رشدهايي است.
2500 ميليارد تومان از دارايي فرشتگان ارزيابي شد
هشت تعاوني غيرمجاز در دولت يازدهم تجميع شدند و در قالب موسسه كاسپين در سال ۱۳۹۴ مجوز فعاليت دريافت كردند اما متاسفانه اين روزها همه مشكلات اين تعاوني‌ها را گردن كاسپين مي‌اندازند، در حالي كه كاسپين موسسه داراي مجوز بانك مركزي است كه هيچ مشكلي ندارد. سيف عنوان كرد: چرا مي‌گوييد كاسپين؟ چون مي‌خواهيد آن را به مجوزي كه بانك مركزي اعطا كرده ربط دهيد. در حالي كه اين موسسه هيچ مشكلي ندارد و آنچه اكنون اتفاق افتاده مربوط به سپرده‌گذاران تعاوني‌هاي آن از جمله فرشتگان است. رييس كل بانك مركزي ادامه داد: بايد از كساني كه مسوول اصلي فعاليت اين تعاوني‌ها بوده و در نهايت كار آنها را به اينجا رسانده‌اند سوال بپرسيد وگرنه ما در بانك مركزي تصميم به تجميع آنها گرفته‌ايم تا بتوانيم ساماندهي‌شان كنيم.
سيف تصريح كرد: ما تعهدات كاسپين را برعهده گرفتيم و من آدم بي‌مسووليتي نيستم كه بخواهم از بار آن شانه خالي كنم، اين در حالي است كه دراين مدت اقدامات لازم را انجام داده‌ايم تا منابع سپرده‌گذاران حيف نشود. وي يادآور شد: با پيگيري‌هايي كه از سوي حوزه نظارت بانك مركزي و مراجع قضايي در جريان است به زودي تكليف تمامي تعاوني‌هاي زيرمجموعه كاسپين مشخص شده و تعيين تكليف مي‌شوند. رييس كل بانك مركزي همچنين به اين موضوع كه تاكنون ۲۵۰۰ ميليارد تومان از دارايي‌هاي فرشتگان ارزيابي شده و در حال انتقال است، تاكيد كرد كه از زماني كه اين انتقال كامل شده و شروع به تعيين و تكليف سپرده‌گذاران مي‌شود آنگاه جزيي از موسسه كاسپين كه بانك مركزي مجوز آن را اعطا كرده محسوب خواهند شد. سيف اين را هم گفت كه بانك مركزي در كنار منابعي كه از تعاوني‌هاي زيرمجموعه كاسپين به آن منتقل مي‌شود، خط اعتباري در نظر خواهد گرفت تا بتواند منابع سپرده‌گذاران را پرداخت كنند.
«خزانه خالي» يعني عدم تعادل درآمد و هزينه
در اين نشست در رابطه با يكي از اظهارات رييس‌جمهوري در مورد خزانه خالي نيز سوال پرسيده شد كه رييس كل بانك مركزي در اين باره عنوان كرد: وقتي مي‌گوييم خزانه خالي است اين بيان ساده عدم تعادل در دخل و خرج منابع خواهد بود. زماني كه هزينه‌ها ۱۰۰ است اما درآمد كمتر از اين و حتي كمتر. سيف ادامه داد: زماني كه دولت يازدهم به امور كشور وارد شد درآمد و بدهي‌ها در شرايط بسيار نامساعدي قرار داشت به طوري كه مانور عمليات مالي محدود شده و درآمدها در حداقل قرار داشت و نمي‌توانست دخل و خرج را يكسان كند و به عبارتي با بحران مواجه بوديم در اين شرايط عنوان «خزانه خالي» يعني عدم تعادل درآمد و هزينه.
بازار ارز در كمترين نوسان است
وي در ادامه به ايجاد تعادل در بازار ارز با وجود شوك‌هاي نفتي و شرايطي كه بر بازار در انتهاي دولت گذشته حاكم بود به عنوان يكي از دستاوردهاي بانك مركزي فعلي اشاره كرد و گفت: فراموش نكرده‌ايم كه بازار با چه نوساني همراه بود، اما به هر حال با گذر زمان و ايجاد كنترلي كه شد بازار به تعادل برگشته و اكنون در حداقل نوسان قرار دارد. رييس كل بانك مركزي به يكسان‌سازي نرخ ارز به عنوان يكي از برنامه‌هاي دولت كه پيگير آن بوده است، اشاره كرد و گفت: ما اعلام كرديم با مهيا شدن شرايط و زماني بعد از برجام در اين رابطه اقدام مي‌كنيم. اكنون نيز بر آن مصمم هستيم و هنگامي كه به اين نتيجه برسيم كه سياست تك‌نرخي كردن در زماني قرار دارد كه پايدار خواهد بود حتما به آن ورود مي‌كنيم با اين حال اكنون نيز جوانب و زمينه‌هاي لازم براي آن عمدتا مهياست.
سيف اشاره‌اي هم به اقدام براي پيمان‌هاي پولي داشت و گفت: تعجب مي‌كنم كه مي‌گويند بانك مركزي مي‌گويد براي پيمان‌هاي پولي اقدام كند اما واقعيت اين است كه ما از ابتدا چنين برنامه‌اي را در دستور كار داشتيم و در هر مذاكره‌اي به ويژه در پسابرجام آن را مطرح كرديم. وي ادامه داد: ما مدلي را براي انعقاد پيمان‌هاي پولي طراحي كرديم كه مورد استقبال طرف‌هاي مذاكرات نيز قرار مي‌گرفت. جالب اينجاست كه حتي طرف‌هاي مقابل گاهي متوجه مدل ما نمي‌شدند و وقتي كه براي آنها موضوع را باز مي‌كرديم براي انعقاد قرارداد تمايل پيدا كرده و در اين رابطه قراردادهايي با كشورهايي مانند چين، تركيه، پاكستان، آذربايجان امضا كرده و روسيه نيز در حال انعقاد قرارداد است.