مبارزه تسليحاتي شيوخ منطقه
استراتژي پليس خوب، پليس بد امريكا جواب داد
گروه جهان| بعد از امضاي قرارداد فروش جنگنده‌هاي F-15 ارتش امريكا به قطر، بحران منطقه‌اي و معادلات يارگيري در اين بحران تغيير عمده‌اي پيدا كرده و به نظر مي‌رسد اين پيام را منتقل مي‌كند كه دوحه هم مي‌تواند از قراردادهاي چند ميليارد دلاري براي تغيير نگرش واشنگتن در خصوص منطقه استفاده كند و به نوعي چيزي كمتر از سعودي‌ها در اين زمينه نداشته باشد. قرارداد فروش 36 جنگنده به ارزش 12 ميليارد دلار به گفته خالد العطيه، وزير مشاور دولت قطر در امور دفاعي مي‌تواند براي امريكايي‌ها 60 هزار فرصت شغلي ايجاد كند، همان چيزي كه دونالد ترامپ رييس‌جمهور امريكا دستاورد سفر خود به خاورميانه به ويژه عربستان مي‌داند، اشتغالزايي براي امريكايي‌ها با سرمايه شيوخ خليج فارس.
در حالي كه وزير دارايي قطر نيز روز پنجشنبه به امريكا سفر كرده روزنامه الاخبار لبنان نوشته كه قطر با اين اقدام نشان داد حاضر نيست در برابر عربستان كوتاه بيايد و با جلب نظر امريكايي‌ها و از بين رفته حمايت واشنگتن از اقدامات رياض و ابوظبي عليه قطر، عملا پروژه عربستان و امارات براي اعمال فشار بر دوحه خنثي مي‌شود. در حالي كه برخي گزارش‌هاي پيشين حاكي از اين بود كه قطر از پرداخت وجه‌الحمايه خود به واشنگتن سر باز زده بود حالا بعد از ايجاد شدن بحران منطقه، قطر با برگزاري رزمايش مشترك دريايي با امريكا و ورود دو كشتي جنگي امريكايي به سواحل دوحه تصميم گرفته خود مستقيم با امريكا وارد معامله شود. از سوي ديگر تركيه نيز وارد خط ميانجيگري و تلاش براي حل و فصل بحران قطر شده است و مولود چاووش اوغلو، وزير خارجه اين كشور كه روز چهارشنبه به دوحه و پنجشنبه به كويت سفر كرده بود جمعه راهي مكه شد و با سلمان بن عبدالعزيز پادشاه عربستان ديدار كرد. اوغلو در كويت گفته بود بحران كشورهاي عربي با قطع روابط حل نمي‌شود؛ راه‌حل اين مساله فقط گفت‌وگو است.
الاخبار نوشته قطر هم تلاش مي‌كند از همان ابزار عربستان و امارات براي كنترل جرياني كه در دولت امريكا به جانبداري از رياض و ابوظبي متمايل است استفاده كند، گرچه دونالد ترامپ در مواضع اخير خود تا حدود زيادي نشان داده كه دوست دارد از عربستان و امارات جانبداري كند اما بخش‌هايي در دولت امريكا همچنان بر همكاري راهبردي با قطر اصرار دارند مانند جيمز متيس وزير دفاع امريكا كه بعد از امضاي قرارداد فروش جنگنده به قطر گفته بود نسبت به حل بحران منطقه خوشبين است يا هشدار ركس تيلرسون وزير خارجه امريكا نسبت به پيامدهاي قراردادن اخوان‌المسلمين در فهرست گروه‌هاي تروريستي. به اين ترتيب به نظر مي‌رسد اتفاق نظري در دولت امريكا وجود دارد كه با دادن سيگنال‌هاي ضد و نقيض به كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس ضمن اينكه هيچ كدام از شركاي ثروتمند منطقه‌اي را از دست نخواهند داد بلكه حس ترس در ميان شيخ نشينان عربي را تقويت كرده و به اين ترتيب در مبارزه تسليحاتي شيوخ منطقه سود بيشتري به جيب امريكا سرازير مي‌شود. در چند روز آينده بايد منتظر بود و واكنش رياض و ابوظبي به نزديكي حاصل شده ميان قطر و امريكا را شاهد بود. بعد از ورود الجزاير به دامنه ميانجيگران بحران كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس، بلومبرگ به نقل از يك مسوول ارشد سعودي گزارش داده كه بعد از شكست ميانجيگري كويت؛ عربستان و امارات احتمالا به زودي فهرستي از مطالبات جديد خود از قطر را ارايه خواهند داد. براساس اين خبر فهرست مطالبات عربستان و امارات طي دو روز آينده آماده خواهد بود تا از سوي كويت به قطر ارايه شود، اين منبع به بلومبرگ گفته با وجود اينكه كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس در شرايط فعلي از يكديگر دور شده‌اند اما اميدي براي حل اين بحران مي‌توان متصور شد. وي همچنين تاكيد كرده كه رياض و ابوظبي مي‌خواهند كويت نقش ميانجيگري اصلي را بازي كند و تركيه در اين ميان به كويت كمك كند. در اين ميان تلاش‌هاي بين‌المللي براي دعوت از كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس براي مصالحه و حل اين بحران ادامه دارد در همين راستا، شبكه خبري الجزيره گزارش داد كه تميم بن حمد آل ثاني امير قطر با سران شماري از كشورهاي اروپايي به‌صورت تلفني گفت‌وگو كرده است. براساس اين خبر ترزا مي نخست‌وزير بريتانيا با شيخ تميم گفت‌وگو كرده و بر اهميت رسيدن به راهكاري از طريق گفت‌وگو براي حل اين بحران و حفظ ثبات منطقه و وحدت كشورهاي عربي عضو شوراي همكاري خليج فارس تاكيد كرده است. شيخ تميم نيز ضمن ابراز همدردي با مردم انگلستان در پي آتش‌‌سوزي در برج مسكوني در لندن از مواضع لندن در خصوص بحران ايجاد شده تقدير كرد. پائولو جنتيلوني، نخست‌وزير ايتاليا نيز در تماس تلفني با امير قطر اعلام كرده كشورش آمادگي دارد براي حل بحران منطقه همكاري كند. آنگلا مركل، صدر اعظم آلمان نيز با امير قطر به صورت تلفني گفت‌وگو كرده و به او اطمينان خاطر داده بود كه آلمان تلاش مي‌كند از طريق مذاكره محاصره قطر به وسيله كشورهاي عربي را به پايان برساند.
سفر حيدر العبادي، نخست‌وزير عراق به عربستان نيز در پي ادامه‌دار شدن بحران كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس با قطر به زمان ديگري موكول شده است. در حالي كه قرار بود نخست‌وزير عراق روز چهارشنبه راهي عربستان شود اما مسوولان دولت اين كشور روز پنجشنبه اعلام كردند كه با توجه به بحران قطر اين سفر به زمان ديگري موكول مي‌شود.
جبار العبادي يكي از نمايندگان پارلمان عراق و نزديك به نخست‌وزير اين كشور اعلام كرد كه براي جلوگيري از تفسير اشتباه از اين سفر، نخست‌وزير زمان ديگري به عربستان سفر خواهد كرد. عراق اعلام كرده است نمي‌خواهد از سفر عبادي به عربستان بد برداشت شود و برخي فكر كنند بغداد در اين بحران از يك گروه در مقابل گروه ديگر جانبداري مي‌كند. دفتر العبادي نيز اعلام كرده كه احتمالا اين سفر هفته آتي برگزار خواهد شد.
با وجود اينكه مصر نيز مانند عربستان، بحرين و امارات يكي از 4 كشوري بود كه روابط خود را با دوحه قطع كرد اما با توجه به ماهيت روابط اين كشور با كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس به نظر مي‌رسد مصر نقش تعيين‌كننده‌اي در خصوص سرنوشت اين اقدام نخواهد داشت، با اين حال رسانه‌هاي مصري از ديدار عبدالفتاح سيسي رييس‌جمهور اين كشور با مايك پومپئو، مدير سازمان اطلاعات مركزي امريكا (سيا) در قاهره خبر دادند. دفتر رياست‌جمهوري مصر اعلام كرده دو طرف در اين ديدار تحولات و اوضاع منطقه و بحران قطر را مورد بررسي قرار داده‌اند.