سرنوشت معلوم‌الحال دو «پ»
در حالي كه به تازگي معاون وزير صنعت، معدن و تجارت از قطعي نبودن توقف خط توليد پرايد و پژو ۴۰۵ خبر داده بود، محمدرضا نعمت‌زاده مقام عالي اين وزارتخانه در اظهاراتش از توقف خط توليد اين دو خودرو در پايان سال ۱۳۹۷ خبر داد. افزايش استانداردهاي خودرويي از ۵۲ به ۸۳ مورد توسط سازمان ملي استاندارد زمينه‌ساز اظهارات متفاوتي توسط مسوولان دستگاه‌هاي ذي‌ربط شده است. طبق تصميم اتخاذ شده در صورتي كه تا دي ماه سال ۱۳۹۷ خودروهاي مختلف نتوانند استانداردهاي خود را به سقف مورد نظر برسانند و تغيير پلت‌فرم را در دستور كار خود قرار دهند، خط توليد آنها متوقف خواهد شد. با اين حال اما مسوولان اظهارات ضد و نقيضي در ارتباط با توقف خط توليد دو خودروي پرايد و پژو كه ساليان سال از زمان قانوني براي توقف خط توليد آنها مي‌گذرد، عنوان مي‌كنند. صحبت‌هايي كه كماكان مشخص نمي‌كند كه اين دو خودرو با بيش از ۲۰ سال توليد چه زماني به پايان خود نزديك مي‌شوند؟اواخر سال گذشته تصميم بر اين شد كه خط توليد خودروهايي چون پرايد و پژو ۴۰۵ تا دي ماه سال ۱۳۹۷ ادامه يابد و پس از آن در صورت تغيير پلت‌فرم و رعايت افزايش استانداردها از ۵۲ به ۸۳ مورد ادامه توليد آنها در دستور كار قرار گيرد، حال سوال اينجاست چرا چنين فرصتي به اين دو خودرو كه بيش از ۱۰ سال از طول عمر آنها مي‌گذرد داده شده و سوال ديگر اينكه آيا قرار نيست هيچ‌وقت دو خودروي مذكور از رده خارج شده و خط توليدشان متوقف شود؟ آنچه در پايان سال ۱۳۹۵ به نظر مي‌رسيد، توقف خط توليد دو خودروي پرايد و پژو ۴۰۵ به دليل افزايش بيش از ۱۰ ساله طول عمر آنها بود اما نه‌تنها اين اتفاق عملي نشد بلكه به يكباره تصميم سازمان ملي استاندارد مبني بر افزايش استانداردهاي خودرويي فرصتي حدود دو ساله را براي اين دو خودرو پيش آورد و اگر در نهايت استانداردهاي مورد نظر و نيز تغيير پلت‌فرم رعايت مدنظر قرار نگيرد، خط توليد آنها متوقف شود.
پرايد و طول عمري معادل ربع قرن
پرايد خودرويي است كه از سال ۱۳۷۲ توليد آن در ايران و در شركت سايپا آغاز شده و طبق قانون بايد خط توليد اتومبيل‌هايي كه ۱۰ سال از عمر آنها مي‌گذرد، متوقف شود. حال نه‌تنها با گذشت حدود ۲۴ سال از آغاز توليد اين خودرو خط توليد آن متوقف نشده بلكه تا دي ماه سال آتي نيز فرصت پيدا كرده تا توسط شركت توليدكننده در بازار عرضه شود. طول عمري كه شايد در هيچ كجاي دنيا شاهد آن نباشيم و حتي در صورتي كه استانداردهاي مورد نظر را به همراه تغيير پلت‌فرم رعايت كند، پس از سال ۱۳۹۷ كماكان شاهد توليد اين خودرو باشيم. حال سوالي كه در مورد اين خودرو مطرح مي‌شود اين است كه آيا هرگز قرار نيست كه خط توليد پرايد متوقف شود؟
پژو ۴۰۵، سه سال بزرگ‌تر از پرايد
مونتاژ و توليد پژو ۴۰۵ نيز از سال ۱۳۶۹ در ايران كليد خورد و تاكنون حدود ۲۷ سال است كه از آغاز توليد اين خودرو در كشور مي‌گذرد و اين در حالي است كه بر اساس قانون بايد خودروهايي كه ۱۰ سال از طول عمرشان سپري مي‌شود، با توقف خط توليد روبه‌رو شوند. مشخص نيست كه به‌طور دقيق ملاك و معيار براي تصميم‌گيري در خصوص ادامه توليد خودرو در ايران چيست؟ اينكه بايد طبق قانون بازده زماني ۱۰ ساله براي توقف خط توليد خودروها لحاظ شود يا اينكه حتي اگر يك نفر متقاضي براي اين خودروها وجود داشته باشد كماكان به توليد آنها ادامه مي‌دهند؟
وزير صنعت، معدن و تجارت روز گذشته در پاسخ به سوالي مبني بر زمان توقف خط توليد پرايد، اعلام كرد: «در زماني كه دولت به روي كار آمد بيش از ۷۰ درصد توليدات شركت سايپا مربوط به پرايد بود، اما در سال ۱۳۹۵ اين رقم به ۳۴ درصد كاهش يافت و در سال جاري نيز به ۲۸ درصد كاهش خواهد يافت و اين يعني توليد انواع ديگر خودرو افزايش يافته و ما بايد بدانيم توقف يكباره خودرو موجب به هم ريختن بازار مي‌شود بنده به شخصه فكر مي‌كنم كه اواخر سال ۱۳۹۷ پايان عمر پرايد را خواهيم داشت.» با اين حال محسن صالحي‌نيا، معاون امور صنايع وزارت صنعت، معدن و تجارت، به اخيرا در مورد زمان نهايي توقف خط توليد پرايد و پژو ۴۰۵ با موضعي نامعلوم در اين رابطه، اعلام كرد: «اينكه به طور قطع بگوييم در دي‌ماه سال ۱۳۹۵ خط توليد پرايد يا پژو ۴۰۵ متوقف خواهد شد، اين گونه نيست.»حال سوالي كه در اين رابطه به صورت جدي مطرح و اذهان را به خود مشغول ساخته اين است كه تا چه زماني قرار بر ادامه توليد پرايد و پژو ۴۰۵ است؟ آيا قرار نيست هرگز خط توليد اين دو خودرو متوقف شده و تا ابد قرار بر ادامه توليد آنها و عرضه در بازار است؟ آن هم در شرايطي كه بازار جهاني خودرو هر روز مدل‌هاي جديدي از خودروهاي مختلف را توليد كرده و به مشتريان خود در سراسر دنيا عرضه مي‌كنند. خودروهايي كه كيفيت و استاندارد آنها قابل مقايسه با خودروهايي نظير پرايد و پژو ۴۰۵ نيست. مواضع اخير وزير صنعت، معدن و تجارت و معاونش در حالي مطرح شده كه رييس سازمان ملي استاندارد پيش‌بيني كرد كه تا پايان دي ماه سال ۱۳۹۷ خط توليد چهار خودرو كه نمي‌توانند استانداردهاي خودرويي را از ۵۲ به ۸۳ مورد ارتقا و پلت‌فرم جديد را مدنظر قرار دهند، متوقف شود. به نظر مي‌رسد با توجه به اظهارات پيروزبخت دو خودرو از چهار خودروي پيش‌بيني شده پرايد و پژو ۴۰۵ باشند كه طي مدت اخير و به ويژه در يك ساله گذشته صحبت‌هاي بسياري مبني بر توقف خط توليد آنها عنوان شد اما در نهايت و در كمال تعجب با فراهم كردن فرصتي دو ساله به آنها مانع از توقف خط توليدشان شدند تا شايد با در نظر گرفتن استانداردهاي خودروي تعريف شده جديد باز هم براي توليد آنها پس از سال ۱۳۹۷ زمان بخرند. هرچند افزايش استانداردهاي خودرويي به ۸۳ مورد و تغيير پلت‌فرم به نوعي يك خط و نشان براي توقف خط توليد خودروهايي نظير پرايد و پژو ۴۰۵ است، اما دو سوالي كه بيش از هر مساله ديگري قابل تامل بوده اين است كه به چه دليل با وجود اينكه قانون توقف خط توليد خودروهايي با بيش از ۱۰ سال طول عمر را پيش‌بيني كرده دو خودروي مذكور با بيش از ۲۰ سال سن كماكان در چرخه توليد قرار دارند و به چه دليل صحبت‌هاي مسوولان در ارتباط با ادامه يا توقف خط توليد اين دو خودرو با يكديگر متفاوت است؟