گزارش «اعتماد» از چالش مجوز حرفه‌اي‌سازي باشگاه‌هاي ايراني
سندسازي نكنيم
گروه ورزش
سوم دي ماه 1387 بود كه محسن صفايي‌فراهاني عضو هيات اجرايي آن روزهاي AFC، مديران عامل باشگاه‌هاي فوتبال ايران را در آكادمي فدراسيون فوتبال دور هم جمع كرد و هشدار داد: «گرفتن چهار سهميه در ليگ قهرمانان آسيا به نوعي شانس بود. تعبير گرفتن چهار سهميه از نظر من اين است كه فردي كنكوري درس خوانده يا نخوانده و با استفاده از نوشته‌هاي پشت سري خود از ديوار دانشگاه بالا مي‌رود و وارد دانشگاه مي‌شود. هم‌اكنون اين اتفاق براي فوتبال ما افتاده و ما داخل دانشگاه شده‌ايم، اما واقعيت اين است كه اين چهار سهميه موقتي است و تنها براي دو سال است و مطمئنا در ارزيابي‌هاي آينده تقسيم بندي ديگري انجام خواهد شد. هم اكنون از ديوار دانشگاه وارد دانشگاه شده‌ايم، اما بايد توجه داشته باشيم كه اين دانشگاه با كسي شوخي ندارد و اگر سر كلاس نرويم نبايد اميدي به گرفتن نمره داشته باشيم و اين طور نيست كه بگويند چون ما پسر خوبي هستيم نمره‌هاي بالاتر براي حضور در كلاس به ما مي‌دهند.» او هشدار داد كه فوتبال ايران در آينده با اين نوع سندسازي‌ها با مشكلات بسياري روبه‌رو خواهد شد. طنز ماجرا اينجاست كه از آن جلسه و مديران هيچ‌كدام فعاليتي در فوتبال ندارند اما حرفهاي صفايي‌فراهاني ثابت شد. سهميه‌هاي ايران كم شد و باشگاه‌هاي ايراني نتوانستند به استانداردها برسند. راهي كه امارات، عربستان، قطر، كره، ژاپن و چين رفتند اما ايراني‌ها ماندند و اقدامي نكردند. از سال ٨٥ تا امروز اقدام ويژه و اساسي را انجام نداده‌ايم و هرچه كرده‌ايم براساس كار كاغذي بود و براي همين ديگر نمي‌توان كارشناسان AFC را فريب داد. حتي راه فراري وجود ندارد كه تقصير را به گردن كشورهاي عربي يا عرب‌هاي كنفدراسيون فوتبال آسيا بيندازيم. هرچه هست، عملكرد مديران فوتبال ايران است.
تهديد استقلال
فوتبال باشگاهي ايران در محاصره قوانين مالي نهادهاي بين‌المللي قرار گرفته كه نسبت به بي‌نظمي در پرداخت‌ها هر روز سخت‌تر مي‌گيرند. فيفا از سال گذشته رسيدگي به پرونده بدهي بازيكنان را تسريع كرده و باشگاه‌هاي بدهكار موظفند هرچه زودتر تكليف اين پرونده‌ها را روشن كنند. كنفدراسيون فوتبال آسيا اخيرا اعلام كرد به باشگاه‌هاي بدهكار اجازه شركت در ليگ قهرمانان نمي‌دهد. الگوي AFC از يوفاست تا از طريق سروسامان دادن به وضعيت مالي باشگاه‌ها، آنها را در مسير توسعه قرار دهد. يوفا با طرح «بازي جوانمردانه مالي» باشگاه‌ها را از چند فصل پيش موظف كرده درآمد و هزينه متناسبي داشته باشند، نهاد آسيايي فوتبال با اين برنامه مي‌خواهد به وضعيت مالي باشگاه‌ها نظم بدهد و آنها را به مسير درست سوق دهد. ديروز خبر رسيد دو بازيكن سابق استقلال درحالي از اين تيم شكايت كرده‌اند كه اين مساله مي‌تواند باعث ابطال مجوز حرفهاي آبي‌ها شود. كاوه رضايي، مهاجم فصل گذشته استقلال و آندرانيك تيموريان هافبك سابق استقلال بابت مطالبات‌شان از اين تيم به AFC نامه زده‌اند. مطالبات اين دو از استقلال كمتر از يك ميليارد تومان است و ظاهرا اين دو بازيكن حكم محكوميت باشگاه استقلال را به AFC جهت اطلاع از بدهكار بودن باشگاه استقلال، ارسال كرده‌اند. اقدام اين دو بازيكن مي‌تواند باعث ابطال مجوز حرفهاي باشگاه استقلال و عدم راهيابي به ليگ قهرمانان آسيا شود.
وضعيت مبهم نفت تهران
شرايط باشگاه نفت تهران، بغرنج‌ترين حالت ممكن در ايران است. آنها شرايط نامناسبي دارند و حتي اين شرايط نامناسب باعث شد علي كريمي پس از بلاتكليفي زياد يك روز پيش از برگزاري ديدار سوپرجام مقابل پرسپوليس از قبول هدايت اين تيم انصراف دهد. حميد درخشان جايگزين شد اما اين اتفاق در شرايطي رقم خورد كه تكليف خيلي چيزها در اين باشگاه مشخص نيست. نفت كه با قهرماني در رقابت‌هاي جام حذفي فصل گذشته موفق شد سهميه ليگ قهرمانان آسيا را كسب كند، در شرايطي بايد براي اين رقابت‌ها آماده شود كه حتي شرايطش براي دريافت مجوز حرفهاي باشگاه بسيار سخت است. در صورتي كه نفتي‌ها نتوانند مجوز حرفهاي خود را از كنفدراسيون فوتبال آسيا (AFC) دريافت كنند، اين تيم از ليگ قهرمانان آسيا كنار گذاشته خواهد شد و فدراسيون فوتبال نيز مجبور به معرفي نماينده ديگري براي شركت در اين مسابقات است. خبرگزاري تسنيم در گزارشي نوشت: «اين اتفاقات در شرايطي رقم مي‌خورد كه در ساليان گذشته AFC باشگاه‌هاي ديگري را در فدراسيون‌هاي زير نظر خود به دليل عدم دريافت مجوز حرفهاي با محروميت‌هايي مواجه كرده است كه شايد اين محروميت نصيب نفتي‌ها نيز شود. در صورتي كه نفت از سوي AFC محروم شود، حتي احتمال محروميت اين تيم از حضور در ليگ برتر نيز وجود دارد كه البته در اين صورت هم اين اتفاق براي فصل آينده اعمال خواهد شد.»
فرصت كم و تهديدها بسيار
كنفدراسيون فوتبال آسيا از چند سال قبل برنامه اعطاي مجوز حرفهاي به باشگاه‌ها را شروع كرد. هدف از اين تصميم، ايجاد زيرساخت‌هاي مناسب براي استقلال و تقويت بنيه اقتصادي باشگاه‌ها در درازمدت بود، ولي فوتبال ايران به جاي استفاده از اين فرصت ترجيح داد سراغ سندسازي برود تا با حداكثر سهميه در ليگ قهرمانان حاضر باشد. تصور مديران فوتبال اين بود كه با چشم‌پوشي از مشكلات باشگاه‌ها به آنها فرصت مي‌دهند به مرور زمان به شرايط مطلوب برسند، ولي وضعيت روز به روز بدتر شد. اين ديوار از روز اول كج بنا شد تا امروز كه كي‌روش هشدار مي‌دهد اين ساختمان در حال فرو ريختن است. سهيل مهدي، رييس كميته صدور مجوز حرفهاي سازمان ليگ گفته: «آنچه همه ما از بيرون مي‌بينيم، شرايط باشگاه نفت براي دريافت مجوز حرفهاي سخت است، اما در اين خصوص پيش داوري و قضاوتي نمي‌كنيم. به عنوان يك ايراني هم اميدواريم نماينده كشورمان در آسيا بتواند اين مجوز را دريافت كند. شايد اين باشگاه با حميت و تلاش بتواند شرايط دريافت مجوز حرفهاي را فراهم كند و ممكن است توانايي حل اين مشكل را داشته باشند. تا زماني كه مدارك براي ما ارسال نشود، نمي‌توانيم قضاوت كنيم، اما مدارك بايد تا زمان تعيين شده ارسال شود كه اين فرصت كم و تهديدهاي باشگاه نفت هم زياد است.» مهدي در واكنش به اين مساله كه شرايط نفت براي ادامه حضور در ليگ برتر به چه شكل خواهد بود و اگر اين باشگاه نتواند مجوز حرفهاي دريافت كند چه اتفاقي رقم مي‌خورد، به خبرگزاري تسنيم گفت: «ادامه حضور باشگاه‌ها در ليگ در ارتباط با مجوز حرفهاي يك بحث انضباطي است. ما هميشه سعي كرديم در اين زمينه به باشگاه‌ها كمك كنيم تا مجوز حرفهاي بگيرند. با اين حال اگر باشگاهي مجوز حرفهاي نگيرد، همانطور كه خيلي از تيم‌ها تاكنون از سوي AFC با محروميت مواجه شده‌اند، ممكن است محروميتي هم شامل تيم‌هاي ما شود.»
شليك نهايي
نامه‌اي كه كنفدراسيون فوتبال آسيا در اختيار فدراسيون‌هاي تابعه قرار داده است، تاريخ‌هاي متفاوتي دارد اما مهلت نهايي براي اثبات عدم بدهكاري نهم شهريور (40 روز ديگر) اعلام شده است. با نامه‌اي كه اي‌اف‌سي به همه فدراسيون‌هاي فوتبال سراسر آسيا ارسال كرده به نظر مي‌رسد كار 4 تيم ايراني حاضر در رقابت‌هاي فصل آينده بسيار دشوار باشد. اين 4 تيم (پرسپوليس، استقلال، تراكتورسازي و نفت) مشكلات مالي و بدهي‌هاي كلان حل نشده‌اي دارند و تازه پاي بازيكنان ايراني هم به پرونده‌هاي سابقا مورد رسيدگي قرار نگرفته، باز شده است و آنها مي‌توانند از طريق اي‌اف‌سي به دادخواهي بپردازند. با اين وضعيت تنها يك اقدام گسترده و هماهنگ با حمايت هواداران مي‌تواند مانع از لغو امتياز حضور تيم‌هاي صعودكننده به ليگ قهرمانان در فصل آينده بشود.