گزارش «اعتماد» از افشاگري
رييس سابق فدراسيون فوتبال درباره استقلال
اعتراف عجيب داريوش مصطفوي
نويد صراف
آخرين برنامه 90 حاوي گزارشي عجيب و تكان‌دهنده بود كه از آن به عنوان يكي از رويدادهاي «فقط در آسيا ممكن‌هاي تاريخ» نام برده شد؛ اتفاقي نادر از بازگشت تاريخي و البته مشكوك استقلال تهران مقابل نوف‌باخور در مسابقات قهرماني باشگاه‌هاي آسيا. ماجرا از اين قرار بود كه آبي‌هاي تهران در حالي در بازي برگشت در آزادي ميزبان نوف‌باخور بودند كه در بازي رفت در ازبكستان 4 بر يك تن به شكستي سنگين داده بودند و تا يك هفته پيش از مسابقه رفت، اميد چنداني براي جبران نتيجه در تهران نداشتند اما پيروزي پرگل پرسپوليس مقابل آليما قزاقستان در آزادي و صعود به مرحله بعد، اميد را به اردوي استقلال بازگرداند. اما چگونه برد رقيب سنتي در آسيا باعث اميدواري آبي‌ها شد؟ اين دقيقا همان نكته پشت پرده ماجرا بود. دست‌هاي پشت پرده‌اي كه آن روزها همگي با ديپلماسي مسوولان فوتبال ايران به سود ما و نمايندگان كشورمان رقم خورد.
نقش داريوش مصطفوي
چند روز مانده به مسابقه استقلال تهران و نوف‌باخور ازبكستان، كنفدراسيون فوتبال آسيا (AFC)، سعد كميل كويتي را براي قضاوت اين ديدار انتخاب مي‌كند. اين انتخاب براي آبي‌ها چندان اميدوار‌كننده نبود اما تماس تلفني داريوش مصطفوي، رييس وقت فدراسيون فوتبال با كاظم اوليايي مديرعامل وقت استقلال همه‌چيز را تغيير داد. داريوش مصطفوي كه از قضاوت رضا فلاح مفتي عراقي براي پرسپوليس راضي بود بعد از اعلام آمادگي براي كمك به آبي‌هاي تهران، با ولاپان، دبيركل وقت AFC خواستار تعويض سعد كميل با رضا فلاح شد. درخواستي كه با ديپلماسي و قدرت بالاي مصطفوي در AFC، مورد موافقت قرار گرفت و ولاپان با دستور مستقيم به فاروق وضوح، رييس وقت كميته داوران آسيا، خواستار اعمال اين تغيير شد و به اين ترتيب، داور عراقي به فاصله يك هفته، رقابت هر 2 نماينده كشورمان را سوت زد. اما ماجرا به همين جا ختم نشد. مصطفوي در بين دو نيمه در گفت‌وگويي خصوصي با صادق ورمزيار، به او توصيه كرد كه دريبل‌هاي كوتاهش را به جاي پشت محوطه جريمه، در داخل محوطه جريمه انجام دهد و به او تضمين داد در صورت اجراي اين تاكتيك، داور به طور قطع به سود استقلال اعلام ضربه پنالتي خواهد كرد. توصيه‌اي كه در زمين موبه‌مو اجرا شد و حاصلش اعلام 2 ضربه پنالتي به سود استقلال بود. مصطفوي در ارتباط با اين اتفاق ديدگاه جالبي داشت و گفت: «من آدم ضعيفي هستم اما در AFC و فيفا بسيار قدرتمند بودم. معتقدم كه در بهترين حالت 30 درصد اتفاقات فوتبال در زمين رقم مي‌خورد و 70 درصد در بيرون از مستطيل سبز. » جملاتي عجيب از مدير سابق فدراسيون فوتبال ايران.
اوليايي همه‌چيز را تاييد كرد
كاظم اوليايي، مديرعامل وقت استقلال در مورد اين پشت پرده مي‌گويد: «خودمان هم باور نمي‌كرديم مصطفوي تا اين حد قدرتمند باشد. حتي زماني كه داريوش از ما خواست به نمايندگان و مسوولان AFC، پسته و قاليچه هديه دهيم ما تامين اعتبار نكرده بوديم كه البته به لطف كامران منزوي مشكل حل شد.» اوليايي در مورد اينكه آيا به بازيكنان استقلال در مورد مهرباني داور در بازي اطلاع‌رساني شده بود نيز گفت: «داريوش‌خان بين دو نيمه به ورمزيار توصيه كرده بود كه در محوطه جريمه با خيال راحت به زمين بيفتد.» مديرعامل سابق استقلال با دفاع از لابي قدرتمند مصطفوي نيز تصريح كرد: «روايت است كه مال يتيم را نبايد خورد اما هيچ روايت و حديثي وجود ندارد كه بگويد اجازه دهيد يتيم حق و مالِ شما را بخورد. داريوش اجازه نمي‌داد كسي حق ما را پايمال كند. اگر نمايندگان ايران يك جايي مورد ظلم كشور مقابل قرار مي‌گرفتند، به همان شكل قضيه را سر نماينده آن كشور در ايران تلافي مي‌كرد. »
تكذيب ورمزيار
صادق ورمزيار، بازيكن تيم استقلال در دهه 70 با وجود اعترافات و صحبت‌هاي صريح داريوش مصطفوي و كاظم اوليايي در مورد آن ديدار، توافق با داور را تكذيب كرد و به خبرنگار تسنيم گفت: «در آن بازي، داريوش خان بين دو نيمه پيش من آمد و گفت كه فقط تو مي‌تواني استقلال را نجات بدهي، چون وقتي وارد محوطه جريمه مي‌شوي، راحت مي‌تواني پنالتي بگيري. پنالتي گرفتن من فقط به اين بازي محدود نمي‌شود و من در همه بازي‌هاي استقلال هم پنالتي مي‌گرفتم. 80 درصد پنالتي‌هاي ايران را من مي‌گرفتم چون قدرت دريبلينگ بالايي داشتم. در بازي رفت كه ما با نتيجه چهار بر يك بازنده شديم، تك گل ما از روي نقطه پنالتي به ثمر رسيد كه آن را هم من گرفتم. آن پنالتي‌هايي كه در كشور خودمان از داوران ايراني مي‌گرفتم را چه مي‌گوييد؟ يعني آنها را هم با داور صحبت كرده بودند؟ يعني باشگاه ما آنها را هم خريده بود؟!» ورمزيار در ادامه افزود: «به نظرم اين صحبت‌ها بيشتر جوسازي است. قطعا هر دو پنالتي استقلال در آن مسابقه درست بود. به هر حال اكثر پنالتي‌هاي ايران را در آن مقطع من مي‌گرفتم. حتما ما داوران ايراني را هم خريده بوديم كه اين كار را براي‌مان مي‌كردند! صحبت در اين مورد بيشتر زحمات يك تيم يا افرادي كه در آن زمان زحمت كشيدند را زير سوال مي‌برد. نوع بازي من اين طور بود كه پنالتي بگيرم. حتي داوران هم مي‌گفتند كه به ما هشدار مي‌دهند كه مراقب اين ورمزيار باشيد. البته پنالتي‌هايي كه من مي‌گرفتم واقعا پنالتي بودند. »
لابي يا تباني؟
براي بررسي دست‌هاي پشت پرده، نمونه‌هاي داخلي و خارجي زياد است. از اشتباهات فاحش داوري در بازي رئال مادريد و بايرن‌مونيخ گرفته تا معجزه نيوكمپ و داوري مشكوك آن ديدار جنجالي. اما فراموش نكنيد كه تفاوت زيادي بين واقعيت و باور وجود دارد. تفاوت فاحش است بين واقعيت و تصورات. همه ما اميدواريم كه تمام اتفاقات فوتبال در مستطيل سبز رقم بخورد اما متاسفانه هنوز هم هيچ‌كسي نمي‌تواند به طور قاطع از آن اطمينان داشته باشد. هيچ‌وقت نمي‌توان به چشم به طور 100 درصد اعتماد كرد چون چشم‌ها چيزهايي را مي‌بينند كه به تصوير كشيده شده و توانايي آناليز پشت پرده و عوامل پنهان را ندارند. همانند تماشاي باد از پشت پنجره، حال آنكه توفان است، آنچه گمان مي‌برديد باد است. زميني لغزنده و ناپايدار است، آنچه گمان مي‌برديد تمام حقيقت و واقعيت است. واقعيت هميشه مي‌تواند تفاوت‌هاي زيادي با باور ما داشته باشد. با اين وجود ما دوست داريم اينگونه فكر كنيم كه همه‌چيز و همه‌چيز، در داخل زمين اتفاق مي‌افتد.