دومين بخشنامه بانك مركزي درباره«چك»

گروه اقتصادي| بانك مركزي در بخشنامه‌اي جديد پذيرش چك‌هاي بالاي 10 ميليون تومان يك بانك را ممنوع اعلام كرد. اين دومين بخشنامه بانك مركزي در‌خصوص محدوديت پذيرش چك صادر‌شده چند بانك به فاصله چند روز است. در بخشنامه اول كه نهم بهمن‌ماه صادر شده بود عدم پذيرش چك‌هاي بيش از 100 ميليون تومان سه بانك مورد تاكيد قرار گرفت و روز گذشته ممنوعيت پذيرش چك‌هاي بالاي 10 ميليون تومان صادر‌شده يكي از اين سه بانك نيز اعلام شد.
در اين بخشنامه‌ها نام هيچ يك از بانك‌هاي مورد نظر ذكر نشده است و پيگيري‌ خبرنگاران از مسوولان نيز براي دانستن نام اين بانك‌ها نتيجه‌اي در پي نداشت. به نظر مي‌رسد اين اقدام بانك مركزي مي‌تواند در سلب اعتماد مشتريان به نظام بانكي كشور نقش ايفا كند. اين عدم شفافيت موجب مي‌شود مشتريان تك‌تك بانك‌ها به عملكرد بانك خود مظنون شوند و لذا از سپرده‌گذاري و نقل و انتقال وجوه خود از طريق اين سيستم انصراف دهند. اين اقدام بانك مركزي در پي تشديد سختگيري‌هاي نظارتي بانك مركزي و در راستاي به نظم كشيدن بانك‌ها و انطباق فعاليت آنها با چارچوب و مقررات انجام شده است. در يكي از اقدامات اخير نظارتي اين بانك وصول چك‌هاي چند بانك از سوي بانك‌هاي ديگر با محدوديت مواجه شد. براين اساس، طبق دستورالعمل بانك مركزي بانك‌ها موظف شدند كه از 9 بهمن‌ماه سال جاري تا اطلاع ثانوي از پذيرفتن چك‌هاي با‌ارزش بيش از 100 ميليون تومان اعم از چك عادي، رمزدار و بين بانكي دو بانك تحت نظارت و يك بانك بدون مجوز بانك مركزي جهت واگذاري در سامانه چكاوك يا تحويل به اتاق پاياپاي اسناد بانكي خودداري كنند. در عين حال تاكيد شده بود كه در صورت تخطي بانك‌ها از اين دستور ضمن اينكه بانك مركزي هيچ ضمانتي درمقابل عواقب آن ندارد، در صورت مشاهده از طريق سامانه چكاوك و پايش گزارش‌هاي دريافتي از اتاق پاياپاي اسناد بانكي نسبت به برخورد انضباطي نيز اقدام مي‌كند. اما حدود 12 روز بعد از محدوديت اعمال‌شده براي مبادلات چكي اين سه بانك، روز 21 بهمن‌ماه (سه‌شنبه هفته گذشته) بانك‌ها با دستور براي محدود‌تر شدن دريافت چك‌هاي بانك بدون مجوزي كه در بخشنامه قبلي نيز مورد توجه قرار گرفته بود مواجه شدند و اين‌بار 90 ميليون تومان ديگر از قدرت مانور اين بانك در چك كمتر شد. اين دستور كه از سوي اداره نظام‌هاي پرداخت بانك مركزي در سامانه چكاوك (سامانه مبادلات الكترونيكي چك) خطاب به بانك‌ها صادر شده حاوي اين موضوع است كه بايد شعب بانك‌ها از دريافت و واگذاري چك‌هاي عادي و رمزدار با مبلغ بالاي 100 ميليون ريال (10ميليون تومان) براي بانك... در سامانه چكاوك و مبادلات اتاق پاياپاي اسناد بانكي خودداري كنند. نكته قابل توجه در اين بخشنامه آن است كه مشخص نيست آيا عدم پذيرش چك‌هاي بالاي 100ميليون تومان دو بانك ديگر همچنان به قوت خود باقي است يا خير.