رنج‌هاي گذشته...

«خاطره لحظه‌‌هاي باشكوه و پُرنشاط، هميشه از خود اين لحظه‌‌ها دلپذيرترند. چون وقتي شاد هستيد تقريبا از همه‌چيز بي‌خبريد. آنچه از هوشياري بر مي‌‌انگيزد، اندوه و تيره‌بختي است.»
« خورخه لوييس بورخس»
1- فوتبال ايران بعد از سال‌ها سكون و ركود، تصويري از يك موفقيت نسبي را به نمايش گذاشته است؛ تصويري ماحصل از يك تقارن دلچسب تاريخي در عرصه مسابقات ملي و باشگاهي. صعود بي‌دردسر و مقتدرانه تيم ملي به جام جهاني و راهيابي پرسپوليس به نيمه نهايي جام باشگاه‌هاي آسيا.
2- كارلوس كي‌روش و برانكو ايوانكوويچ در حالي معمارگر و تصويرساز موفقيت‌هاي مزبور لقب گرفته‌اند كه بايد اشاره كرد اين نتايج در فضاي خاص و منحصر به فرد فوتبال ايران به دست آمده است.
 فضايي پرتنش و پر از ابهام و ايراد كه تا چندي قبل همه‌چيز در آن از جديت افتاده بود و كمدي ويرانگر سوءمديريت، ساختار گريزي، عدم نتيجه‌گيري و قهر هواداران با سكوها به يك تراژدي بدل شده بود.
در چنين اتمسفري اين دو مربي استراتژيست، با وجود خاستگاه‌ها و سلايق مختلف توانستند با تحليل مشخصي كه از شرايط مشخص فوتبال ايران داشتند به ميزان قابل توجهي از «اگر»‌هاي وحشتناك حاكم در اين فوتبال بكاهند و مسيري متفاوت را براي نجات آن ترسيم كنند.
3- مطمئنا ورود پديده‏اي مانند فوتبال به هر كشوري با دستاوردها و نتايج متفاوتي همراه بوده است. فوتبال ورزشي است فرامتني كه تاثيرپذيري و تاثيرگذاري آن در تحولات اجتماعي، سياسي و اقتصادي غيرقابل انكار ‏است.
بدون ترديد قواي محركه ورزش فوتبال خيل طرفداران و هواداران دل بسته به آن هستند. جماعتي شيفته و علاقه‌مند كه خود را به متن و حاشيه اين ورزش پيوند زده و با اين دلبستگي، لختي خود را از واقعيت‏هاي تلخ جدا مي‌سازند و براي اندك زماني در رويايي شيرين غرق مي‌كنند.
هواداراني كه ناكامي‏هاي اجتماعي خود را با فوتبال جبران كرده و با هر اتفاق تلخ و شيرين در زندگي، از عشق و علاقه به فوتبال دست نمي‌كشند. پس جماعت هوادار به خود حق مي‌دهد كه براي عينيت بخشيدن به آمال و آرزوهايش، به اتفاقات و حوادث پيراموني اين ورزش حساس باشد.
4- زمانه داوري هوشيار و خردمند است. تاريخ فوتبال ايران سياهه پرشماري از مربيان خارجي را در خود قرار داده است. اما از ستاره‌هاي آسمان، چندتايي كوكب درخشان شده‏اند.
رايكوف، اوفارل، استانكو، ايويچ، بلاژويچ، برانكو و نهايتا كارلوس كي‌روش مربياني هستند كه در مقاطع مختلف توانسته‏اند با جريان‌سازي و كسب موفقيت‌هاي مختلف، نامي ماندگار را در اذهان جامعه ايراني براي خود باقي گذارند.
اما متاسفانه فوتبال ايران هيچ‌گاه نتوانسته از ظرفيت‏هاي ايجاد شده و توانايي‌هاي علمي و تجربي مربيان مزبور در جهت ايجاد فرم و ساختار به هدف استمرار در كسب نتايج مطلوب استفاده كند.
5- براي رفتن به جنگ تاريكي، شمشير نياز نيست بلكه چراغ لازم است. در فوتبال و به خصوص در مباحث فني، براي صعود از سطح شعار به واقعيت به مربياني نوگرا، با تجربه و صاحب سبك نياز است. از همين رو براي تحولات پيش روي فوتبال ايران زياد نمي‌توان روي جريان مربيان سنتي تكيه كرد. اين جريان بيشتر از آنكه به حقيقت‌هاي امروزي فوتبال واكنش نشان دهد، عموما براساس باورهاي خود عمل مي‌كند، شايد به خوبي به تحليل و تفسير و بيان مسائل و مشكلات بپردازد، اما واقعيت آن است كه اين جريان خود بخشي از مساله و مشكلات است. آنها سال‌هاست كه سايه‌نشيني را به ممارست، يادگيري و تحول‌پذيري و آموزه‌هاي نو ترجيح داده‏اند.
6- حقيقت داروي تلخي است كه ثمرات شيريني دارد. در فوتبال هيچ چيز اتفاقي رخ نمي‌دهد. فوتبال ايران براي گريز از خاطرات تلخ گذشته، نياز به شناسايي عوامل موفقيت‌هاي امروزي دارد.
اين موفقيت‌ها تنها به ابعاد برجسته شخصيتي و حرفه‌اي كي‌روش و برانكو در حيطه مسائل فني بازنمي‌گردد، بلكه زواياي پنهان و آشكار بسياري در عملكرد اين افراد وجود دارد كه در نهايت باعث كسب نتايج كنوني و انتفاع فوتبال ايران شده است.
تشخيص و شناسايي اين زوايا، همچنين تعميم و بسط آن به ساير حوزه‌هاي فني و تشكيلاتي، ضروري و انكارناپذير است كه مسووليت عمده آن بردوش متوليان فوتبال ايران است.
 بازگشت به مسير گذشته و تكرار نمايش فرصت‌سوزي‌هاي هميشگي، نه‌تنها ديگر غيرقابل پذيرش، حزن‌انگيز و ملال‌آور است، بلكه آغازي است بر دومينوي سقوط.