چهل و هشت درصد مسواك نزن و باقي ماجرا...
خبرهايي بدتر از پوسيدگي
ابراهيم عمران
اينكه از سوي وزارت بهداشت، اعلام شود «چهل و هشت» درصد دانشآموزان طي روز مسواك نميزنند؛ شايد در نگاه نخست براي بسياري كه اين خبر را ميشنوند، آنچنان بار معنايي خاصي نداشته باشد و در كنار خبرهاي روزانه به سادگي همان مسواك نزده، خمير شود.
در بهترين حالت ممكن تلنگري آني به والدين و دانشآموز وارد شود و در همان زمان شنيدن خبر به خود آيد و بهجاي بالا و پايين كردن صفحه تلفن همراه، كمي دندانهايش را جلا بخشد...
جدا از طنز ناراحتكننده ابتداي نوشته بايد كمي بيشتر به اين خبر نگريست. اگر نظم و انضباط كاري و رفتاري را دو مولفه فراموش شده شخصي ايرانيان بدانيم از اين رهگذر ميتوان به دستاوردهاي اخلاقي و خصوصي ديگرمان نيز برسيم.
فارغ از بحث بهداشت شخصي كه بزرگترين خسارت در اينگونه اختلالهاست كه كمحرفي هم نيست زاويه ديگر اين خبر، رويكردي است كه دانشآموزان از قبل اين بيبرنامگي فردي در آينده خسراني بدتر از پوسيدگي دندانها به جامعه و به طريق اولي به كشور
وارد ميكنند.
شايد در نگاه برخي نتوان ارتباط منطقي و تنگاتنگي بين اين دو گزاره يافت يا اصولا استدلالي قوي و متقن براي آن متصور شد.
ولي اگر نيك به كنه چنين موردي نگاه بيندازيم در مييابيم توجه نكردن به مسائل فردي و از جمله نظافت شخصي كه از «ايمان» برميخيزد، لامحاله در كردار جمعيمان هم تاثيرگذار خواهد شد.
طرفه آنكه اگر فرد به خويشتن خويش بها ندهد، چگونه ميتواند در آتيه به مسائل جاري و ساري كشورش كه خواه ناخواه، متصدي آن خواهد شد، قوام و استحكام درخوري بخشد. وقتي لاقيدي شخصي در زندگي «روتين» شود و «موتيف» همه افعال و كردار شخص بر پايه بيقيدي محض باشد حاليه آن ميشود كه افسوسانه حادث شده است و از همين بيتوجهيهاي كوچك كرداري نشات ميپذيرد كه شايد اگر راهنمايي و ارشاد بهتري صورت ميگرفت در نسل گذشته اينچنين در وضع اجتماعي نگرانكننده غوطهور نميشديم.
اگر دانشمندان و كنشگران غربي در بحثهاي آموزشي، تاكيد زيادي بر رعايت بهداشت و نظم فردي دارند حتما ادله موجهي نيز براي آن متصورند كه در بيشتر فيلمها و سريالهاي خارجي، نوجوان و جوانانشان موظف به رعايت موارد مطروحه هستند.
هر چند قبل از اين دنياي متمدن امروزي، امام محمد غزالي در كيمياي سعادت و در شناخت «نفس خويش» آورده بود: در جمله هيچ چيز به تو از تو نزديكتر نيست؛ چون خود را نشناسي ديگري را چونشناسي؟ و اين شناخت از خويش جدا از مباحث خودشناسي ايماني به رفتارهاي شخصي نيز بر ميگردد كه از جمله آنها رعايت نظم و بهداشت خويش و اجتماع است...