گروه اقتصادي
بررسي روابط تجاري اقتصادي كشورهاي اروپايي و آسيايي با ايران بعد از برجام ناشي از گسترش و چرخش‌هاي خاص در برخي روابط است به گونه‌اي كه اگر همچنان بالاترين تراز تجاري ايران در دست‌چيني‌ها باقي مانده اما افزايش سطح رابطه اقتصادي با كشورهاي اروپايي كه تا پيش از اين رابطه كمرنگي با ايران داشتند قابل توجه شده است. شايد اين همان دليلي است كه زماني مسعود كرباسيان، وزير اقتصاد ايران براي شركت در اجلاس بانك جهاني به نيويورك مي‌رود هم مورد استقبال وزراي اقتصادي كشورهايي قرار مي‌گيرد كه به نظر مي‌رسيد بعد از سخنان دونالد ترامپ موضعي متفاوت در مقابل ايران خواهند گرفت و سطح روابط تجاري- اقتصادي خود را كاهش مي‌دهند. اما چيزي كه در عمل نمايان مي‌شود اميدواري به برقراري ارتباط و تداوم نشست‌هاي قبلي است كه مي‌تواند به قراردادهاي بزرگ‌تري منجر شود. قراردادهايي كه اين روزها با نام شركت‌هاي امريكايي هم گره خورده است و بعيد نيست كه اگر كمي روال سختگيري‌هاي امريكايي كمرنگ شود و بازخورد «نه» اروپايي‌ها و آسيايي‌ها به ترامپ ملموس‌تر شود اين شركت‌هاي امريكايي باشند كه براي ورود به بازار ايران تلاش گسترده‌تري خواهند كرد.
در دو روزگذشته از حضور وزير اقتصاد ايران در امريكا ديدارهاي قابل توجهي بين وزراي اقتصادي آلمان، فرانسه، دانمارك، هند و ايتاليا با كرباسيان انجام شده است كه تمركز بر روابط اقتصادي ايران با اين كشورها و تعدد قراردادهاي امضا شده با ايران را به رخ مي‌كشد.
نخستين امضا‌كنندگان
آلمان‌ها كه نخستين امضا‌كنندگان قرارداد پسابرجامي با ايران بودند و سعي دارند رابطه خود با ايران را فراتر از آنچه در طي دو سه سال گذشته بوده است برسانند. آنها كه در نخستين ساعات امضاي برجام در حالي كه هنوز جوهر امضاي برجام خشك نشده بود به جاده مخصوص رفتند و با سرمايه‌گذاري در ايران و خريد كارخانه قطعه‌سازي در تبريز و زدن استارت دوباره ساخت خودروهاي سنگين در ايران نشان دادند اين‌بار به هيچ قيمتي بازار ايران را ترك نمي‌كنند. آلمان‌ها كه قصد دارند در ساير بخش‌هاي اقتصادي ايران حضور فعال‌تري داشته باشند توانسته‌اند در سال‌هاي بعد از برجام سطح روابط تجاري با ايران را افزايش داده و در شش ماه سال جاري ميزان صادرات خود به ايران را به رقم 116 ميليون دلار برسانند.
ايتاليا آماده امضاي قراردادهاي جديد
يكي ديگر از كشورهاي اروپايي كه رابطه خوبي با ايران برقرار كرده و تلاش دارد رابطه صنعتي و معدني خود با ايران را گسترش دهد، ايتالياست. ساكنان كشور چكمه كه جزو اقتصادهاي متزلزل اروپايي است در اين سال‌ها رابطه خود با ايران را گسترش داده و سعي كرده است تا در بخش معدني ايران حضور فعالي از خود نشان دهد. هر چند كه اين كشور سطح تجاري آنچنان گسترده‌اي با ايران ندارد اما تمايل به حضور و جذب بيشتر پروژه‌هاي اقتصادي در ايران موجب شده تا وزير دارايي ايتاليا ضمن اشاره به ۳ برابر شدن حجم مبادلات بين دو كشور در ۶ماهه اول سال ۲۰۱۷ در مقايسه با سال قبل بر ضرورت گسترش بيشتر روابط اقتصادي دو كشور تاكيد كند.
همچنين كرباسيان هم با اشاره به مذاكرات بسيار خوب بين دو كشور در حوزه ايجاد خطوط اعتباري و اقدامات جدي انجام شده توسط بانك مركزي و وزارت امور اقتصادي و دارايي كشورمان از يك سو و بانك‌هاي ايتاليايي از سوي ديگر اظهار اميدواري كرد كه حسب توافقات انجام شده طي چند هفته آتي اين موافقتنامه‌ها به امضاي طرفين برسد.
وي همكاري با ايتاليا در حوزه‌هاي مختلف به‌ويژه صنايع فولاد، حمل و نقل و نظاير آن را زمينه‌هاي خوبي براي تقويت اين همكاري‌ها دانست.
وزير دارايي ايتاليا نيز همكاري‌هاي مالي بين دو كشور را زمينه‌ساز همكاري‌هاي فني و تكنيكي بين ايران و ايتاليا دانست و سپس در اين ملاقات طرفين حوزه‌هاي مختلف همكاري‌ها را مورد بررسي قرار دادند.
هند و افغانستان در تلاش براي همكاري
در عين حال آسيايي‌ها هم به دنبال افزايش رابطه با ايران هستند و همسايگان ايران كه در دوران تحريم‌ها مراودات خاصي با ايران برقرار كرده‌اند هم در واشنگتن به سراغ كرباسيان آمدند و بر ادامه رابطه تاكيد كرده‌اند.
كرباسيان در ديدار با همتايان هندي و افغاني خود ضمن تشريح دستاوردهاي اقتصادي ايران و از سوي ديگر ضرورت بيش از پيش گسترش مناسبات اقتصادي بين دو كشور، استفاده از اعتبار ۴۵۰ ميليون دلاري از هندوستان براي توسعه بندر چابهار و همكاري در حوزه حمل نقل را مايه گسترش همكاري‌هاي بين ايران و هند دانسته و از پيشرفت‌هاي به وجود آمده در مناسبات بين دو كشور در حل و فصل برخي مسائل مالي و همچنين واگذاري برخي پروژه‌ها به هندوستان به عنوان يك دوست قديمي و علاقه‌مند را نشانه‌اي از گسترش روابط دو جانبه اعلام كرد. وزير اقتصاد هندوستان نيز ضمن تاييد سخنان همتاي ايراني خود و اظهار خوشبختي از پيشرفت‌هاي به عمل آمده به تشريح زمينه‌هاي متعدد همكاري بين دو كشور پرداخت و از گسترش همكاري‌ها در حوزه‌هاي مختلف استقبال كرد.
مساله همكاري‌هاي بانكي نيز يكي ديگر از مسائلي است كه طرفين بر آن تاكيد داشتند. در جريان ديدار وزير امور اقتصادي و دارايي كشورمان با همتاي افغانستاني طرفين با اشاره به اهميت استراتژيك منطقه و نقش دو كشور همسايه در رفع برخي عوامل مانع توسعه روابط اقتصادي بر لزوم افزايش همكاري در حوزه‌هاي مختلف تاكيد كردند. وي همچنين بر سازماندهي مبادلات تجاري در مرزهاي دو كشور و همكاري‌هاي بين گمركي تاكيد كرد. در اين ملاقات وي بر ادامه همكاري‌هاي دو كشور در حوزه‌هاي حمل ونقل و تكميل خطوط راه آهن و امكان اتصال افغانستان به غرب ايران و از آنجا به اروپا با افغانستان به ايران و سپس به اروپا از غرب ايران تاكيد شد.
تلاش دانمارك بر بقا
دانماركي‌هاي اروپايي هم از غافله عقب نمانده و تلاش خود را براي افزايش اعتبارات خط اعتباري بانك دانماركي در ايران، در ديدار با كرباسيان تاكيد كردند تا نشان دهند اين اروپايي نشينان هم مي‌خواهند به امريكايي‌ها «نه» بگويند.