«لاتاري» مهدويان اجازه ساخت گرفت
روايت فيلم هاي مسالهدار
الهام نداف
بالاخره پس از كش و قوسهاي فراوان «لاتاري» سومين فيلمنامه بلند محمدحسين مهدويان توانست نظر شوراي پروانه ساخت را به خود جلب كند و مجوز بگيرد. كارگردان «ماجراي نيمروز» بعد از موفقيت در حوزه موضوعات سياسي و تاريخي، تصميم گرفت ژانر اجتماعي را هم تجربه كند و براي ساخت «لاتاري» نه سراغ سازمان اوج رفت و نه سيدمحمود رضوي!
اين تصميم اما عواقب زيادي براي مهدويان داشت. شوراي پروانه ساخت با وجود موافقت كارگردان با اصلاحات، باز هم به صدور مجوز تن نداد. با اين همه مهدويان قيد ساخت «لاتاري» را نزد: «ميخواستم فيلم اجتماعي درباره زمان حال بسازم كه موضوع جنجالي داشت. يكي از آن فيلمهايي ميشد كه ميتوانست با يك قهرمان كلاسيك، تاثيرگذار باشد. اما موفق نشدم مجوز لازم براي ساخت فيلم را بگيرم. البته از ساخته شدن اين فيلم نااميد نيستم زيرا بالاخره شرايط تغيير ميكند. بيشتر اتفاقات براساس تشخيص و اجتهاد آن آدمها است كه ممنوع يا غيرممنوع ميشوند.»
موضوع حساسيتبرانگيز فيلم جديد مهدويان، مهمترين دليل مخالفت اعضاي شوراي پروانه ساخت با فيلمنامه «لاتاري» بود. پرداختن به مساله قاچاق زنان ايراني به كشورهاي عربي، آن هم به واسطه خالق «ايستاده در غبار» آنقدرها عجيب بود كه برخي اعضاي شوراي پروانه ساخت از جمله جمال شورجه را به واكنش واداشت: «اعضاي شوراي پروانه ساخت صلاح نديدند جوان خوشآتيهاي مثل آقاي مهدويان ورود به موضوعي كند كه ممكن است حاشيههايي را به دنبال داشته باشد. او نشان داده از فيلمسازان خوش سابقه و خوشآتيه سينماي ايران است و به همين خاطر خواستيم فيلمنامه «لاتاري» را كنار بگذارد و فيلمنامه ديگري ارايه كند. به گفته شورجه عنوان فيلم در ابتدا «نوشين» و نسبت به دو فيلم قبلي مهدويان كاملا متفاوت و در ژانر اجتماعي بود: «ما معتقديم با سبك و سياق فيلمسازي آقاي مهدويان او ميتواند به مسائل و موضوعات اجتماعي ورود كند و ساختار كاري و اجرايياش در سينما براي كارهاي اجتماعي هم بسيار مناسب است.» در ادامه اما، مهدويان تصميم گرفت فيلمنامه «لاتاري» را به تهيهكنندگي سيدمحمود رضوي راهي شوراي پروانه ساخت كند. اگرچه رضوي هم راه سختي براي تعامل با اعضاي اين شورا داشت اما در نهايت اعلام خبر صدور مجوز براي فيلمنامه «لاتاري» نشان داد همچنان دود از كنده بلند ميشود!
علاوه بر مهدويان، سعيد روستايي هم در ماههاي اخير نتوانست دومين فيلمنامه بلند سينمايي خود را با عنوان «متري شش و نيم» به تهيهكنندگي پيمان معادي به نتيجه برساند. در اين مورد، نه كارگردان، نه تهيهكننده و نه اعضاي شوراي پروانه ساخت هيچ كدام اظهارنظري نكردند اما در ادامه روستايي تصميم گرفت شانس خود را براي دريافت مجوز با جمال ساداتيان امتحان كند. هرچند هنوز مجوز ساخت «متري شش و نيم» صادر نشده اما روزنههاي اميدي براي روستايي و ساداتيان همچنان وجود دارد.
به نظر ميرسد صدور مجوز براي فيلمسازان جوان، از جمله سياستهاي جديد وزارت ارشاد براي جلوگيري از حواشي اكران و پروانه نمايش باشد. اين در حالي است كه محمدمهدي حيدريان، رييس سازمان سينمايي پيش از اين به حركت كردن در مسير تعامل در شوراي پروانه ساخت و نمايش تاكيد كرده بود: «حوزه فرهنگ؛ حوزه اين نوع حركت و عمل نيست بلكه همه در اين حوزه بايد با گفتوگو به يك نتيجهاي برسيم. ممكن است كه اغنايي صورت نگيرد، اما تاكيد ميكنم كه يك شورا به عنوان يك مرجع قانوني بايد توضيح بدهد و پاسخگوي فعاليتهاي خود باشد. شورا توضيحات خود را ميدهد، تلاش در اغنا ميكند و حتما نتيجه اين گفتوگوها 80 درصد حل مساله است.»
دست گذاشتن روي موضوعات خاص، از جمله نكاتي است كه ممكن است دليل رد شدن فيلمنامهها باشد؛ اما خبر صدور مجوز ساخت «لاتاري» ثابت كرد، ميشود موضوعات مسالهدار را با تهيهكنندگان و فيلمسازان مورد وثوق، به نتيجه رساند.