كشورهاي اسكانديناوي از حمله اتمي
نگران هستند
ساخت پناهگاههاي هستهاي بيشتر در سوئد
گروه جهان| كشورهاي حوزه اسكانديناوي شايد در هيچ كجاي تهديدهاي بينالمللي قرار نداشته باشند اما در حالي كه تنشها ميان امريكا و كره شمالي بالا ميگيرد و تمرينات نظامي روسيه نيز گستردهتر شده است، برخي از اين كشورها بهشدت نگران وضعيت حاكم در معادلات بينالمللي هستند. در ماه گذشته ميلادي كميته صلح نوبل در نروژ، اين جايزه را به كميتهاي براي خلع سلاح هستهاي اختصاص داد. با اين وجود اكنون طبق اخبار سايتهاي محلي دولت سوئد به دنبال گسترش پناهگاههاي امن براي حملههاي هستهاي است. گفتني است اين پيشنهاد پس از آن ارايه شد كه طي يك سال گذشته پناهگاههاي موجود در سوئد مورد بررسي قرار گرفتند و پيشنهادهاي جديد در دولت سوئد مورد بحث و بررسي قرار گرفت. سوئد داراي 65هزار پناهگاه است كه گنجايش 7 ميليون نفر را دارد ولي 3 ميليون نفر ديگر جمعيت سوئد بدون حفاظت ميمانند. به طور مثال سوييس شهروندان كمتري از سوئد دارد، اما چهار برابر تعداد پناهگاههاي هستهاي اين كشور را در اختيار دارد و به اندازه كل جمعيت اين كشور پناهگاه وجود دارد به گونهاي كه مردم در آسايش بتوانند در آنجا حضور پيدا كنند. در سوئد اكنون پناهگاههاي هستهاي نيز بايد از مردم در برابر خطرات ديگر مانند سلاحهاي زيستي يا جنگهاي معموليتر محافظت كنند. اين پناهگاهها اغلب در ساختمانهاي عمومي قابل دسترس هستند كه از جمله آن ميتوان به مدارس و مراكز خريد اشاره كرد. هزينه ساخت و نگهداري از اين پناهگاهها از پول مالياتدهندگان است. در مقابل، در سوييس تمام خانههايي كه از يك ميزان واحد بالاتر ميرود بايد شامل پناهگاه در زيرزمين شوند و بار مالي ايجاد آن را بر ساير شهروندان قرار ندهد. اين قانون در سال 2011 توسط پارلمان سوييس لغو شد، اما چند ماه پس از حادثه نيروگاه هستهاي فوكوشيما در ژاپن دوباره به جريان افتاد. حوادث و خطراتي همچون چرنوبيل در سال 1986 بحث جديدي را در اروپا در زمينه خطر تشعشعات هستهاي به وجود آورد. در آلمان پناهگاههاي عمومي بسيار كمتر از سوئد و سوييس است. آنگلا مركل صدراعظم آلمان تصميم گرفت تا به طور كامل انرژي هستهاي را به مرور كنار بگذارد و آن را يكي از بزرگترين پيروزيهاي دوره سياسي خود دانست. چنين آمادگيها و اقدامات حفاظتي اما براي مردم امريكا عجيب و غريب به حساب ميآيد. پناهگاههاي هستهاي عمومي در ايالات متحده عملا وجود ندارد، اگرچه گزارشهايي در مورد افزايش تقاضا در اين خصوص وجود دارد. تا همين اواخر نيز شماري از سوئديها محل نزديكترين پناهگاههاي هستهاي را در اطراف خود ميدانستند (اكنون دولت يك نقشه آنلاين به مردم ارايه ميدهد.) سوئد گسترش شبكه پناهگاههاي هستهاي خود را تقريبا دو دهه پيش با اعتراض طرفداران منع سلاحهاي هستهاي متوقف كرد. اما حادثه فوكوشيما، عمليات نظامي روسيه، آزمايشهاي موشكي كره شمالي و آمدن ترامپ باعث شده تا نگرانيها در اين زمينه افزايش يابد. اروپاييها در دوره باراك اوباما اعتماد به نفس بالايي در مورد امور جهان داشتند كه او ميتواند به خوبي امور جهان را اداره كند و امنيت اروپا نيز در اين راستا تامين شود. اما با روي كار آمدن ترامپ اين اعتماد كاهش يافته است. در حال حاضر تنها هفت درصد در اسپانيا و 11 درصد در آلمان ميگويند كه به ترامپ اعتماد دارند. مقامات بلندپايه در آلمان نيز به طور مستقيم با سياستهاي ترامپ در قبال كرملين مخالفت كردهاند و اين نگراني را مطرح كردهاند كه كاخ سفيد در حال افزايش تحركات هستهاي است و ممكن است لفاظيها با كره شمالي نيز گران تمام شود. اروپاييها نگران آن هستند كه تلاشهايي كه براي دههها در راستاي صلح و ثبات در منطقه اروپا صورت گرفته يك شبه از بين برود و يك بار ديگر مسابقهاي تسليحاتي بين شرق و غرب به وجود آيد. در سال 2009دولت اوباما با روسيه مذاكراتي در راستاي كاهش شمار كلاهكهاي هستهاي خود داشت هرچند بخشهايي از اين توافق اجرايي شد اما شرايط كنوني در روابط ميان روسيه و امريكا قطعا اجازه ادامه چنين روندي را نميدهد. افزايش مكانهاي سرپوشيده جديد سوئد نشان ميدهد كه حداقل برخي نگرانيها به روسيه مرتبط است. يكي از مناطقي كه در سالهاي آينده بيشترين پناهگاهها براي آن در نظر گرفته شده است جزيره گوتلاند است كه در آن بيشترين احتمال حمله از سوي روسيه وجود دارد.