قائم‌مقام وزير راه خيال منتقدان قراردادهاي هوايي را راحت كرد
از امريكا به 1+5 شكايت مي‌كنيم
از روزي كه قراردادهاي پسابرجامي در بخش هوايي منعقد شد و غول‌هاي هواپيماساز دنيا پاي قراردادهاي رسمي با طرف ايراني را امضا كردند تاكنون سر و صداهاي زيادي درخصوص عاقبت اين قراردادها به پا شد و هر بار كه در غرب كسي از قراردادهاي پسابرجامي سخن مي‌گفت يك بار ولوله‌اي در سرانجام قراردادهاي هوايي ايران به پا مي‌شد و خيلي از منتقدان اين قراردادها تحريم‌هاي امريكايي را دليل براي عدم اجرايي شدن قراردادهاي بخش هوايي ايران با سه غول بزرگ هواپيماساز دنيا عنوان مي‌كردند. تاكنون 11 هواپيماي تازه خريداري شده از اين غول‌ها به ايران آمده‌اند و طبق وعده‌اي كه مديران ايراني بخش هوايي داده‌اند مابقي هواپيماها نيز در زمان مقرر وارد ايران خواهند شد. با اين حال بعد از سخنراني دونالد ترامپ باز هم برخي از منتقدان مجددا بر طبل عدم ورود هواپيماهاي پسابرجامي كوبيدند تا اينكه روز گذشته بالاخره اصغر فخريه كاشان قائم‌مقام وزير راه و شهرسازي خيال همه منتقدان را راحت كرد و از شكايت دولت امريكا به كميسيون 1+5 در صورت نقض برجام خبر داد و گفت: دفاتر حقوقي خارجي به دنبال پيدا كردن كانال پرداخت وجوه ايران براي خريد هواپيما هستند.
اصغر فخريه كاشان در جمع خبرنگاران با بيان اينكه در برجام بطور صريح گفته شده امريكا بايد مجوزهاي لازم براي فروش هواپيماي مسافري تجاري را به ايران بدهد اظهار كرد: با توجه به اين مساله هر مانعي كه دولت امريكا در اين مسير ايجاد كند نقض صريح برجام است. كمپاني بويينگ يك شركت تابع دولت امريكاست و ناچار است مقررات و قوانيني را كه در امريكا تصويب مي‌شود، رعايت كند. منتها در برجام طرف ما بويينگ نيست و طرف ما امريكاست. چنانچه دولت امريكا تصميمي بگيرد كه برجام را نقض كند طبق مفاد برجام ما به كميسيون 1+5 كه براي اين منظور در نظر گرفته شده شكايت مي‌كنيم.
هر پولي پرداخت كرديم باز‌مي‌گردد
قائم‌مقام وزير راه و شهرسازي با يادآوري اينكه در قراردادهاي تجاري امضا‌شده (براي خريد هواپيما) مطلقا جريمه‌اي به ايران تعلق نمي‌گيرد، گفت: چنانچه به هر دليلي قراردادها لغو شود اگر پولي پرداخت كرده‌ايم عينا بازپرداخت مي‌شود. به گفته فخريه كاشان در صورت نقض برجام از سوي دولت امريكا اين مساله به دليل آنكه سياسي است بايد در شوراي امنيت به آن رسيدگي شود. قراردادهاي خريد هواپيما با غرب پيچيده است و دفاتر حقوقي در دنيا به دنبال اين هستند تا بدانند وجوه ايران براي پرداخت هواپيما از چه كانالي عبور مي‌كند تا مانع آن شده يا آن را توقيف كنند. دو ماه قبل دفاتر حقوقي به نمايندگي از مدعيان ادعاي پوچي درباره ايران (مانند دخالت ايران در حادثه 11 سپتامبر) مطرح كردند و از كنگره خواستند تا به بويينگ فشار آورده و مفاد قرارداد با ايران را اصلاح كند. قائم‌مقام وزير راه و شهرسازي با بيان اينكه تيم مذاكره‌كننده ايراني تلاش كردند تا سختي‌هاي قرارداد خريد هواپيما را برطرف كنند، افزود: منافع ايران در خريد هواپيماها به صورت حداكثر تامين خواهد شد. وي همچنين با اشاره به اينكه مديريت مديرعامل ايران‌اير (شرفبافي) مردانه است بر ضرورت تغيير نگاه در هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران تاكيد كرد و افزود: هواپيماهاي جديد ايران‌اير قسط دارد كه بايد پرداخت شود از اين رو ايران‌اير بايد به سرعت درآمدهاي خود را افزايش دهد. چرا كه اگر نتوانيم اقساط را پرداخت كنيم يك فاجعه به وجود مي‌آيد. وي خريد هواپيماهاي ATR را در راستاي اقتصاد مقاومتي و خدمات‌رساني به شهرهاي كمتر توسعه يافته عنوان كرد و گفت: اين هواپيماها سرمايه‌گذاري كمي براي تجهيزات فرودگاهي دارند. وي همچنين از تحويل هواپيماي ATR در سال 2018 ميلادي خبر داد و گفت: تا تحويل اين هواپيماها و تعدادي از هواپيماهاي پهن‌پيكر به ايران‌اير ميانگين سني ناوگان هما به 15 سال كاهش مي‌يابد.
ورود ۲ فاينانسور به قرارداد هواپيماي ايران
موضوع فاينانسور براي اجرايي‌تر شدن قراردادهاي هوايي با ايران يكي از دغدغه‌هاي اصلي وزارت راه و شهرسازي در ماه‌هاي گذشته بود و حالا اصغر فخريه كاشان قائم‌مقام وزير راه و شهرسازي در امور بين‌الملل اعلام كرده است كه با بررسي شرايط پنج شركت فاينانس‌كننده كه در قراردادهاي هواپيماهاي ايران مشخص شده بودند، در حال حاضر دو شركت اروپايي و چيني باقي مانده‌اند كه قرارداد آنها در مرحله نهايي شدن است. وي در حاشيه ورود دو هواپيماي جديد ATR به ايران اعلام كرد: در قراردادهايي كه ايران‌اير با سه شركت هواپيماساز ايرباس، بويينگ و ATR بسته است، اين شركت‌ها متعهد شده‌اند كه بخشي از هواپيماهاي اين قراردادها را تامين فاينانس كنند كه البته رقم آنها و شرايط‌شان نسبت به فاينانس‌هاي معمول قدري متفاوت است. به گفته وي، آنچه از سوي شركت‌هاي هواپيماساز به عنوان فاينانس مطرح مي‌شود، به بك‌استاپ فاينانس معروف است. اين به معناي اين است كه وقتي خريدار نتواند فاينانس را از محل ديگري تامين كند، اين شركت‌ها خود فرآيند تامين مالي را اجرايي مي‌كنند كه برايشان سود بيشتري دارد و مدت زمان آن نيز كوتاه‌تر است. البته به دنبال اين هستيم كه جداي از تعهداتي كه اين شركت‌ها در قرارداد خود آورده‌اند، فاينانس را از محل ديگري تامين كنيم كه زمان بازپرداخت آن از ۱۰ سال به ۱۲ تا ۱۸ سال افزايش پيدا كند.
فخريه كاشان درباره شرايط ورود هواپيماهاي جديد به ايران نيز توضيح داد: با توجه به مشكلاتي كه تلاش شد در سطح بين‌المللي براي ايران به وجود آيد، كار نهايي كردن اين قراردادها بسيار دشوار بود. بسياري از دفاتر حقوقي جهان وجوهي را كه براي خريد اين هواپيماها مورد استفاده قرار گرفته‌اند را با تلاشي جدي به دنبال توقيفش بودند و حتي در ۱۱ سپتامبر امسال اين حادثه را بهانه كردند تا بويينگ ابعاد مالي قراداد خود با ايران را افشا كند تا از اين طريق پول ما توقيف شود.
وي با بيان اينكه با وجود تمام اين مشكلات قراردادهاي ايران در حال اجرا شدن هستند، تصريح كرد: ما در سال ۲۰۱۸ ميلادي ۱۲ فروند هواپيماي ATR جديد تحويل خواهيم گرفت تا به اين ترتيب تمام قرارداد واردات ۲۰ فروند هواپيماي كوچك ايران نهايي شود. در كنار آن ما تعدادي هواپيماي پهن پيكر نيز وارد خواهيم كرد تا متوسط عمر ناوگان به حدود ۱۵ سال كاهش پيدا كند.
قائم‌مقام وزير راه و شهرسازي با اشاره به اينكه در اين قراردادها دولت ايران هيچ تضمين و ضمانتي را امضا نكرده است، توضيح داد: آنچه كه دولت به اين قرارداد كمك كرد، مصوبه تامين مالي صندوق توسعه ملي بود كه تصويب آن نيز به چند سال قبل باز مي‌گشت. در كنار آن فاينانس كمپاني‌هاي سازنده و ديگر شركت‌هاي ليزينگ فعال در اين بازار نيز منابع مالي ديگر ما هستند. در اين قرارداد بانك صنعت و معدن به عنوان بانك عامل فعاليت مي‌كند و بازگشت اقساط هواپيماهاي خريداري شده نيز از محل پرواز هواپيماها و سودآوري شركت هما اجرايي خواهد شد. زيرا در غير اين صورت هما زيان‌ده مي‌شود و خريد اين هواپيماها توجيه خود را از دست مي‌دهد. ايسنا/ تسنيم