مقدمات و چرايي حضور آقاي هاشمي در فرماندهي منطقه نبرد (2)
«سردار محسن رشيد» پژوهشگر تاريخ جنگ ايران و عراق و رييس اسبق «مركز مطالعات و تحقيقات جنگ» سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران است. او در يادداشتي به مناسبت سالمرگ آيت‌الله هاشمي در چند بخش به نقش او در دوران 8 سال دفاع مقدس
اشاره كرده است.
در يادداشت نخست كه در شماره قبلي منتشر شد به صبغه و سابقه آقاي هاشمي در مساله نظامي، پيروزي انقلاب تا فتح خرمشهر و از فتح خرمشهر تا حضور رسمي آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني درميادين نبرد پرداخته شده بود. نوشته ذيل بخش دوم اين يادداشت است و ادامه آن به‌طور منظم در شماره‌هاي آتي
منتشر خواهد شد:
تا زماني كه بني‌صدر از فرماندهي بركنار نشده بود، شالوده فرماندهي صحنه نبرد را ارتش مديريت مي‌كرد و ميدان حضور سپاه در مديريت جنگ ناچيز و به ميزاني بستگي داشت كه به سپاه ميدان داده مي‌شد، بلكه در دوران فرماندهي بني‌صدر، سپاه نقش مكمل را بازي مي‌كرد اما از وقتي كه آقاي بني‌صدر از فرماندهي كل قوا بركنار شد، موضوع تغيير كرد. به اين ترتيب كه فرماندهي جنگ به دست سپاه افتاد و نقش مكمل به ارتش واگذار شد. با بروز وضعيت جديد دوران موفقي هم رقم زده شد كه منجر به فتح خرمشهر شد، اما بعد از فتح خرمشهر همان‌طور كه در پرده سوم گفتم كه نياز به تغيير استراتژي داشتيم كه متاسفانه اين اتفاق نيفتاد و به جهت عدم به‌كارگيري استراتژي متناسب با وضعيت جديد، ناكام مانديم. از سوي ديگر در تحليل اين ناكامي، خوب كالبدشكافي نكرديم و نتيجه اين شد كه ارتش كه نقش مكمل داشت، گمان مي‌كرد كه مشكل بر سر فرماندهي است و با اين استدلال كه «سپاه توانمندي‌اش به جهت در اختيار داشتن نيروي مردمي يعني بسيج است» و نيروهاي بسيج قابل انتقال از سازمان بسيج به سازمان ارتش است، لذا تصورشان اين بود كه اگر نيروهاي مردمي در اختيار ارتش قرار گيرند، ارتش همان موفقيتي را به دست خواهد آورد كه سپاه طي دوران نبردهاي موفق كسب مي‌كرده است. اين تصورات غلط موجب اختلافاتي شد كه منجر به حضور آقاي هاشمي در
قرارگاه خاتم گرديد. بدين‌ترتيب با وجود اينكه بعد از بركناري بني‌صدر يك تقسيم كار نانوشته به وجود آمد كه قواي كشوري، كشورداري كنند و قواي لشكري جنگ را اداره كنند، اما بروز اختلاف جديد باعث شد كه عملا لشكريان احساس كنند نياز به حمايت قواي كشوري دارند، لذا سپاه از امام درخواست كرد كه يكي از سران سه قوه را براي ترميم شكاف بين سپاه و ارتش بر سر فرماندهي جنگ بگذارند.در نتيجه امام، تمشيت امور ارتش را به آقاي خامنه‌اي واگذار كرد و خواسته سپاه را براي واگذاري مسووليت جديد به آقاي هاشمي
اجابت كرد. از اينجاست كه آقاي هاشمي وارد جنگ مي‌شود و عمليات خيبر اولين حضور رسمي و جدي آقاي هاشمي در قرارگاه
عملياتي است.