سرپرست محيط زيست طبيعي سازمان حفاظت محيط زيست:
40 تا 90 درصد 28 تالاب كشور به كانون گرد و غبار تبديل شده است
گروه اجتماعي| در حالي كه 28 تالاب كشور آسيب جدي ديدهاند و همچنان شش تالاب در معرض تهديد مونترو قرار دارند؛ هنوز رايزنيهاي بينالمللي در حوزه ديپلماسي آب به نتيجه روشني ختم نشده است. حوضه آبريز مشترك ايران با كشورهاي افغانستان، عراق و تركيه اهميت همكاريهاي مشترك منطقهاي را نشان ميدهد اما آنطور كه حميد ظهرابي، سرپرست محيط زيست طبيعي و تنوع محيط زيستي سازمان حفاظت محيط زيست ميگويد با وجود همكاري ما با افغانستان و عراق، تركيه هنوز به اندازه كافي در اين زمينه مشاركت نكرده است. اين مقام سازمان محيط زيست ديروز در نشست خبري در آستانه روز جهاني تالابها در پاسخ به سوال «اعتماد»، گفت: رايزنيهاي بينالمللي با همكاري وزارت امور خارجه با كشورهاي افغانستان، عراق و تركيه براي تعامل در حوزه مديريت منابع آبي مشترك آغاز شده و در اين رابطه يك كارگروه مشترك هم با كشور افغانستان تشكيل شده است. به گفته ظهرابي هر چند همكاري با كشور افغانستان در اين زمينه پيشرفت مناسبي داشته اما همكاري با عراق مستلزم مشاركت تركيه است كه تاكنون همكاري مناسبي نداشته است. در صورتي كه اين مذاكرهها به نتيجه برسند ميتوان اميدوار بود بخشي از حقابه تالابهاي كشور تامين شود. اين در شرايطي است كه به گفته او 28 تالاب كشور آسيب جدي ديدهاند. ظهرابي، از شناسايي ۲۵۰ تالاب در كشور خبر داد و گفت كه براي ۱۰۵ تالاب مطالعه انجام شده است. به گفته ظهرابي اطلاعات به دست آمده نشان ميدهد ۲۸ تالاب دچار آسيب جدي شدهاند به گونهاي كه ۴۰ درصد تا ۹۰ درصد پهنه اين تالابها به كانونهاي گرد و غبار تبديل شده است.
به گفته ظهرابي براي نمونه فقط در حوضه زايندهرود ۹۰۰ ميليون متر مكعب بيش از توان توليد، آب براي مصارف مختلف برداشت ميشود و در خوزستان و اروميه هم وضعيت حوضهها به همين شكل است. بارگذاري بيش از اندازه روي حوضههاي آبريز، استفاده بيرويه در بخش كشاورزي و صنعت و عواملي از اين دست موجب شده تا تالابها وضعيت بغرنجي پيدا كنند. او گفت: وقوع پديده گرد و غبار ضرورت حفظ تالابها را بيش از گذشته نشان ميدهد. خوشبختانه زيرساختهاي خوبي براي احياي تالابها ايجاد شده كه قانون حفاظت از تالابها از جمله اين زيرساختها است. اما براي حفظ تالابها بايد ساير دستگاههاي اجرايي هم با ما همكاري كنند. به گفته ظهرابي مطابق قانون حقابه محيط زيست بايد بعد از تامين آب شرب اختصاص يابد اما تاكنون وزارت نيرو به اين تصميم قانوني عمل نكرده است. ظهرابي همچنين افزود: «خشكي تالابها و وقوع گرد و غبار نشان ميدهد كه در مديريت منابع آبي راه درستي نرفتهايم و براي جبران تخريب نياز به همكاري همه دستگاههاي اجرايي داريم.» او با اشاره محاسبه نياز زيست محيطي تالابها توسط سازمان محيط زيست افزود: بر اساس قانون حفاظت از تالابها سازمان محيط زيست بايد حقابه تالابها را تعيين كند. در حال حاضر محاسبه نياز زيست محيطي ۸ مجموعه تالاب انجام شده است. به گفته او نياز زيست محيطي حوضههاي درياچه اروميه، گاوخوني، شادگان، هورالعظيم، حوزه چهاردهگانه لرستان، چغاخور، گندمان و هامون مشخص شده است. وي از تشكيل دفتر مديريت اكوسيستمهاي تالابي در معاونت محيط زيست طبيعي خبر داد و گفت: طي چند ماه گذشته با توجه به تمركزي كه روي احياي تالابها وجود دارد دفتري به عنوان دفتر اكوسيستم تالابي تشكيل شده است. افزون بر اين ستاد ملي هماهنگي براي حفاظت از تالابها به رياست معاون اول رييسجمهور ايجاد شده است. او با اشاره به ارايه مدلي براي حفاظت از تالابها تصريح كرد: طي مطالعات انجام شده يك مدل براي حفاظت از تالابها تحت عنوان مديريت زيست بومي يا مديريت اكوسيستمي ارايه شده است. ظهرابي با اشاره به تهيه برنامه مديريت زيست بومي براي ۱۰ تالاب كشور گفت: برنامه مديريت زيست بومي شش تالاب تكميل شده و در مرحله تصويب و برنامه دو تالاب در حال نوشتن است. به گفته ظهرابي براي اصلاح وابستگي مستقيم معيشت مردم به آب اقداماتي در برخي روستاهاي هدف انجام شده كه در بلندمدت نتيجه بخش خواهند بود: «درحال حاضر در ۱۱۰ روستا از طريق حفاظت از تالابها و ۵۰ روستا از طريق ستاد احياي درياچه اروميه در زمينه كشاورزي پايدار فعاليتهايي انجام شده است. دراين پروژه ضمن حفظ توليد و اشتغال و حتي ارتقاي آن كاهش مصرف آب دنبال ميشود.» ظهرابي در بخش ديگري از سخنانش از برنامهريزي براي برگزاري مراسم روز جهاني تالابها در رامسر با حضور مقامات داخلي و مهمانان بينالمللي خبر داد. به گفته او موضوع اصلي مراسم امسال روز جهاني تالابها « تالابها براي آينده شهرها» است. بنا به گفته ظهرابي چهار شهر رشت با تالاب عينك، ورزنه با تالاب گاوخوني، مريوان با تالاب زريوار و شهر گندمان با تالاب گندمان به عنوان چهار شهر تالابي به كنوانسيون معرفي شدهاند و در صورت تصويب به عنوان شهرهاي تالابي
معرفي ميشوند.