پكن به ترزا مي روي خوش نشان داد
خروج سبز؛ ورود سرخ
شهاب شهسواري
بريتانيا در حال طلاق بزرگ از اتحاديه سياسي و اقتصادي قاره سبز است، اما كمونيست‌هاي چيني نشان دادند كه آماده كمك به جزيره تنهاي اروپا بعد از جدايي هستند. ترزا مي، نخست وزير بريتانيا كه تلاش مي‌كند كشورش را از بهت برگزيت خارج كند، با دست پر از شانگهاي به كشورش بازگشت و قراردادهايي معادل 9 ميليارد و 300 ميليون پوند با چين امضا كرد. نخست‌وزير بريتانيا، كشوري كه قرار است 14 ماه ديگر اتحاديه اروپا را براي هميشه ترك كند، در حال تلاش براي پيدا كردن شركاي جديد جهاني بعد از خروج از اتحاديه است. به گزارش آسوشيتدپرس، ترزا مي، روز جمعه پيش از ترك شانگهاي به خبرنگاران گفت كه در گفت‌وگوهايش با شي جين‌پينگ، رييس‌جمهور چين، در مورد اهميت برداشتن موانع تجاري براي واردات محصولات بريتانيايي صحبت كرده است و از او خواسته است كالاهايي مانند نوشيدني‌ها، غذاهاي بريتانيايي و خدمات مالي با موانع كمتري ميان دو كشور مبادله شود. دو كشور تلاش مي‌كنند تا پيش از خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا به يك توافق جامع تجاري برسند. پيش از سفر به چين، ترزا مي در داووس سوييس با رييس‌جمهور امريكا، دونالد ترامپ هم ديدار كرده‌بود و با وجود همه جنجال‌هايي كه در مورد سفر به تاخير افتاده او به لندن رخ داده است، او را براي دو سفر كاري و رسمي به لندن در طول سال 2018 دعوت كرد. بريتانيا در حالي دنبال روابط تجاري با دو رقيب بزرگ جهاني است كه امريكا اخيرا چين را به عنوان بزرگ‌ترين تهديد جهاني عليه خود مطرح كرده است. اما لندن به دليل آينده مبهمي كه بعد از خروج از اتحاديه اروپا با آن مواجه خواهد شد، مجبور است بر خلاف ميل متحد قديمي خود، امريكا، به پكن به عنوان يك متحد نگاه كند.
ترزا مي در جمع خبرنگاران گفت: «روز پنجشنبه با شي جين‌پينگ در مورد بازنگري شرايط تجارت و سرمايه‌گذاري دو كشور گفت‌وگو كردم كه مي‌تواند گام اول در جهت رسيدن به توافق جامع دوجانبه باشد.» مي‌تاكيد كرد: «ديروز در گفت‌وگوهاي‌مان شي جين‌پينگ از شكسپير نقل قولي داشت با اين مضمون كه گذشته، پيش درآمد اكنون است. من هم كاملا با او موافقم. بريتانيا و چين فصل جديدي در دوران طلايي خود باز مي‌كنند.»
ترزا مي‌از چهارشنبه تا جمعه، سه روز در چين بود تا با مقامات اين كشور ديدار و گفت‌وگو كند و در اين ديدارها بيش از 9 ميليارد پوند (13 ميليارد دلار) قرارداد همكاري با پكن امضا كرد. طي 7 سال گذشته، از سال 2010 صادرات بريتانيا به چين
60 درصد افزايش يافته و پيش‌بيني مي‌شود چين تا سال 2020 به جمع بزرگ‌ترين كشورهاي سرمايه‌گذار در خاك بريتانيا تبديل شود.
تحت فشار براي برگزيت
اما نخست‌وزير بريتانيا، در چين هم از فشار در مورد سرنوشت توافق خروج از اتحاديه اروپا در امان نبود. او در پاسخ به خبرنگاران در مورد شرايط برگزيت توضيح داد كه بريتانيا مجبور نيست بين يك توافق تجارت آزاد با اتحاديه اروپا و با ديگر كشورهاي جهان انتخاب كند و هر دو را همزمان مي‌تواند داشته‌باشد. محافظه‌كاران ضد اتحاديه اروپا در پارلمان بريتانيا مي‌گويند دولت مي‌به سمتي مي‌رود كه «فقط در ظاهر از اتحاديه اروپا خارج شود. » خبرنگار بي‌بي‌سي از ترزا مي از تصورش از آينده در مورد مقام نخست‌وزير پرسيد و نخست‌وزير بريتانيا جواب داد كه «من اهل كناره‌گيري نيستم.» يك سال و نيم بعد از همه پرسي برگزيت، ترزا مي اكنون با انتقادهاي تندي از سوي نمايندگان پارلمان، به خصوص هم‌حزبي‌هايش مواجه شده است. نمايندگان مجلس عوام از ترزا مي خواسته‌اند تا جزييات برنامه‌اش براي توافق خروج از اتحاديه اروپا را دقيقا به اطلاع پارلمان برساند. دولت مي‌هرچند اين وعده را داده است كه هيچ اقدامي را پيش از بررسي كامل و دقيق با فرصت كافي از سوي پارلمان نهايي نكند، اما هنوز نتوانسته نمايندگان را راضي كند. ترزا مي، در چين به خبرنگار بي‌بي‌سي گفته است: «من فكر نمي‌كنم كه توافق تجارت آزاد با اتحاديه اروپا بعد از برگزيت با توافق تجارت با كشورهاي ديگر منافاتي داشته‌باشد. آنچه مردم بريتانيا به آن راي داده‌اند اين است كه دولت كنترل خود را بر پول ملي، مرزهاي ملي و قوانين كشور بيشتر كند و اين كاري است كه ما به خواسته مردم انجام مي‌دهيم. با اين وجود ما بايد تضمين كنيم كه تجارت خارجي كشور هم استمرار پيدا مي‌كند. آنچه من ترجيح مي‌دهم اين است كه ما توافقي با اتحاديه اروپا داشته‌باشيم كه هم براي تجارت ميان بريتانيا و اتحاديه خوب باشد و هم براي بازار كار در كشورم سودمند باشد.»
مي و حقوق بشر در چين
به گزارش گاردين در شرايطي كه رسانه‌هاي بريتانيايي ترزا مي‌را متهم مي‌كنند به دليل نيازش به توافق تجاري با چين حاضر نشده است در سفر سه‌روزه‌اش به اين كشور از وضعيت حقوق بشر انتقاد كند، رسانه‌هاي دولتي چين، ترزا مي را به دليل شجاعتش در توجه نكردن به فشار رسانه‌ها تحسين كرده‌اند. در برابر، دولت بريتانيا تاكيد مي‌كند كه در اين سفر مسائل مربوط به حقوق بشر هم بخشي از مذاكرات ميان دو رهبر بوده است. روزنامه گلوبال تايمز چاپ چين در سرمقاله خود ضمن تحسين ترزا مي نوشته است كه نخست‌وزير بريتانيا به خاطر «همكاري عمل‌گرايانه» با پكن برخي مسائل «حاشيه‌اي را در نظر نگرفته است.» اين روزنامه انگليسي‌زبان حزب كمونيست چين مي‌نويسد: «برخي از رسانه‌هاي غربي تلاش مي‌كردند تا فشار زيادي به خانم مي وارد كنند كه از پكن انتقاد كند.» روزنامه گاردين روز چهارشنبه يادداشتي از يك فعال سياسي هنگ‌كنگي به نام جاشوا ونگ منتشر كرده‌بود كه در آن از نخست‌وزير بريتانيا خواسته شده بود در اين سفر «سركوب بي‌رحمانه» مخالفان سياسي در هنگ‌كنگ، مستعمره پيشين بريتانيا را محكوم كند. در يادداشت روزنامه گلوبال تايمز آمده است: «مي قطعا هيچ اظهارنظري بر خلاف اهداف سفر خودش به چين انجام نداد، اگر چنين كاري انجام مي‌داد قطعا با از بين رفتن جو دوستانه اين سفر، ضررهاي اين سفر از منافعش بيشتر مي‌شد.»
يك كمربند-يك راه
سفر سه روزه ترزا مي به چين با حضور هيات بلندپايه اقتصادي و تجاري، شامل 50 مدير بلندپايه تجاري بريتانيا انجام شد. به نوشته آسوشيتدپرس، بريتانيا توانسته است با خدمات مالي خود، لندن را به مركز تبادل يوان چين با ارزهاي بين‌المللي تبدل كند، در عين حال مشاركت در ابتكار جاه‌طلبانه يك كمربند - يك راه نيز از سوي بريتانيا پذيرفته‌شده است. فيليپ هاموند، وزير خزانه‌داري بريتانيا دو ماه پيش در سفرش به چين تصويب كرد كه يك خط اعتباري 25 ميليارد پوندي براي موسسات تجاري بريتانيايي كه در ابتكار يك كمربند - يك راه مشاركت كنند، تاسيس شود. با اين حال ترزا مي تلاش كرد تا اظهارنظر خيلي روشني در مورد موضع كشورش در مورد ابتكار يك كمربند-يك راه انجام ندهد. او پيش از اين هم با تاخير در پذيرش سرمايه‌گذاري چين براي ساخت يك نيروگاه اتمي در جنوب غربي انگليس، تا حدودي پكن را دلخور كرده‌بود. اما ترزا مي در تمام مراحل سفرش بر عبارت «دوران طلايي» براي اشاره به روابط لندن و پكن استفاده كرده بود. دو سال پيش ديويد كامرون و شي‌جين پينگ اين عبارت را براي توصيف روابط بريتانيا و چين به كار برده بودند.