انتقاد ضمني محسن هاشمي از شهردار تهران

حميدرضا خالدي

ديروز اولين بودجه شهردارجديد تهران به صحن شورا آمد تا اعضاي شورا براي بودجه سال آينده پايتخت تصميم‌گيري كنند. بودجه‌اي كه گرچه در نهايت كلياتش به تصويب رسيد ولي برخلاف پيش‌بيني‌هاي انجام شده، اين بودجه با واكنش‌هاي بعضا تندي از سوي برخي از اعضا مواجه شد.
محمدعلي نجفي، شهردار تهران در جريان بررسي لايحه بودجه سال ۹۷ شهر تهران در صحن علني شورا مدعي شد اين بودجه مملو از تحول است و براي اولين‌بار در تاريخ شهرداري‌هاي كشور شفاف‌سازي مهمي انجام شده است به طوري كه فايل بودجه به صورت اكسل در سايت عمومي شهرداري بارگذاري شده و كارشناسان و مقامات مي‌توانند نظر خود را نسبت به بودجه اعلام كنند.
شهردار تهران در ادامه با اشاره به محدوديت‌هايي كه در تدوين بودجه با آن مواجه بود، گفت: منابع ما در اين بودجه روشن است. ما روند كسب درآمد از آينده فروشي شهر را متوقف كرديم و اين حركت محدوديت‌هايي بر ما تحميل مي‌كند. همچنين هزار ميليارد تومان از تغيير كاربري‌ها در اين بودجه نسبت به بودجه سال گذشته كاسته شده كه نشان مي‌دهد بودجه به سمت تحول و سلامت است.
نجفي با اشاره به محدوديت‌هاي هزينه در لايحه بودجه گفت: افزايش هزينه‌هاي جاري مانند حقوق و دستمزد پيمانكاران براي نگهداري غيرقابل اجتناب است. همچنين هنوز نمي‌دانم بخشي كه مربوط به اعتبارات دولتي است چه ميزان تغيير مي‌كند و مجلس از روز شنبه به لايحه بودجه ورود پيدا مي‌كند و روشن‌ترين بخش بودجه كشور در خصوص شهرداري‌ها، سهم آنان از ماليات ارزش افزوده است كه در برنامه ششم كشور غيرعادلانه در خصوص كلانشهرها تصميم‌گيري شد و ناگهان سهم شهرداري‌ها از ماليات ارزش افزوده به شكل قابل توجهي كاسته و تقريبا نصف شد.
وي در بخش ديگري از سخنان خود به بودجه محقق شده سال ۹۵ شهرداري تهران اشاره كرد و گفت: از بودجه ۲۱ هزار ميلياردي حدود ۱۷ هزار ميليارد محقق شده كه ۵ هزار ميليارد آن وام بوده كه بخشي از اين وام هم خرج مخارج جاري شده است. اگر در نظر بگيريم هزار ميليارد از اين ۵ هزار وام به درستي هزينه شده و عملكرد بودجه ۹۵ را نيز ۱۷ هزار و ۲۰۰ ميليارد بگيريم، ما بايد در سال ۹۷ با توجه به ۱۰ درصد تورم سالانه ۲۱ درصد به لايحه بودجه اضافه مي‌كرديم و پيشنهاد لايحه ۲۱ هزار ميلياردي را به صحن شورا مي‌آورديم و لايحه پيشنهادي ما نشان مي‌دهد بودجه در سال ۹۷ به‌شدت انقباضي و بدون در نظر گرفتن تورم پيش‌بيني شده است. نجفي با اشاره به پيشنهاد كميسيون برنامه و بودجه گفت: افزايش ۱۷ ميلياردي بودجه كه از سوي كميسيون منابع بودجه پيشنهاد شده مشكلي براي شهرداري ايجاد نمي‌كند و معتقديم همين سقف   محقق خواهد شد.
شهردار تهران در خصوص اينكه چرا به تحقق درآمدهاي نقد لايحه بودجه اميدوار است، گفت: در چند ماه اخير ساخت و ساز از حالت سكون به رونق رفته است و در سال ۹۷ نيز ۵۰۰ هزار وام خانه اولي وارد سيستم مي‌شود كه ۳۰۰ هزار وام آن متعلق به تهران است؛ بنابراين حتما موضوع ساخت و ساز رونق خواهد گرفت. شهردار تهران با اشاره به پيش بيني سهم درآمدهاي پايدار در لايحه بودجه سال ۹۷ گفت: پيشنهاد ما سهم 5/28 درصدي بود كه در كميسيون به ۳۱ درصد افزايش پيدا كرد كه اميدواريم محقق شود.

منتقدان چه گفتند؟
اما همان طور كه گفته شد اين بودجه با واكنش‌هاي تند برخي از اعضاي شورا همراه شد. رييس كميسيون فرهنگي و اجتماعي شوراي شهر تهران يكي از همين منتقدين بود كه به‌شدت از كاهش اعتبارات ماموريت‌هاي فرهنگي- اجتماعي در لايحه بودجه ۹۷ انتقاد كرد.
«محمدجواد حق‌شناس» درهمين خصوص گفت: بررسي وضعيت بودجه فرهنگي و اجتماعي شهرداري تهران در لايحه پيشنهادي سال ۹۷ و مقايسه آن با بودجه مصوب سال ۹۶، حاكي از تضعيف حوزه ماموريتي فرهنگي و اجتماعي و برخلاف اهداف و رويكردهايي است كه مديريت شهري در دوره كنوني آن را دنبال مي‌كند. نقد رويكردهاي كالبدمحور در گذشته، بايد با اصلاحِ روندهاي نادرست جامه عمل به خود بگيرد كه متاسفانه بايد گفت اين امر در عمل رخ نداده است.
وي ادامه داد: در بودجه مصوب سال ۹۶ شهرداري تهران، سهم حوزه ماموريتي فرهنگي و اجتماعي، ۸ درصد از بودجه كل و به ميزان يك هزار و  467 ميليارد تومان از ۱۷ هزار و ۹۰۰ ميليارد تومان كل بودجه است. از اين ميزان، ۵۸۴ ميليارد تومان از منابع براي مصرف در بخش هزينه‌اي مصوب شده و ۸۸۲ ميليارد تومان، اعتبارات مصوب براي تملك دارايي‌هاي سرمايه‌اي و به تعبير دقيق‌تر، سرمايه‌گذاري براي توسعه فرهنگي و اجتماعي شهر تهران مصوب شده است.
حق‌شناس همچنين اظهار داشت: با اين حال و با ابراز تاسف در لايحه بودجه سال ۹۷ شهرداري تهران، سهم حوزه ماموريتي، فرهنگي و اجتماعي به ۶ درصد كاهش يافته و از ۱۷ هزار و ۵۰۰ ميليارد تومان كل بودجه، هزار و ۱۱۵ ميليارد تومان به اين حوزه اختصاص پيدا كرده كه از اين ميزان ۵۵۸ ميليارد تومان به اعتبارات هزينه‌اي و ۵۵۷ ميليارد تومان به تملك دارايي‌هاي سرمايه‌اي اختصاص دارد كه در قياس با بودجه مصوب سال ۹۶، ۳۷ درصد كاهش را نشان مي‌دهد و اين مقايسه نسبت به بودجه سال ۹۵، كاهش چشمگير سهم فرهنگي و اجتماعي از كل بودجه شهرداري تهران را نشان مي‌دهد.
يكي ديگراز منتقدين نجفي؛ رييس كميسيون برنامه و بودجه شوراي اسلامي شهر تهران بود كه نسبت به اندك بودن بودجه جوانان به شهردار تهران انتقاد كرد و به «اعتماد» گفت: در رديف بودجه سال آينده، به حوزه جوانان به طور مجزا بودجه‌اي تخصيص نيافته است.
«محمود ميرلوحي» با بيان اينكه بخش قابل توجه جمعيت شهر را جوانان تشكيل مي‌دهند، اظهار كرد: لزوم توجه به جوانان جزو اولويت‌هاي مديريت شهري است و اميدواريم در بودجه سال آينده بهتر ديده بشود.
وي همچنين از تصويب طرحي در كميسيون اقتصادي شورا مبني بر قرار دادن پيوست‌هاي موضوعي از جمله پيوست‌هاي فرهنگي براي جوانان در رديف بودجه سال آينده خبر داد و گفت: بحث جوانان مي‌تواند از جمله پيوست‌ها در جهت اختصاص يافتن رديف بودجه در سال آينده باشد؛ بايد ديد مديريت شهري در چه بخشي مشاركت جوانان را تعريف و برنامه‌ريزي كرده است (بخش ورزش، بخش اشتغال جوانان، بخش‌هاي فرهنگي، فرهنگسراها  و امثال اينها.)
«احمد مسجدجامعي» نيز به عنوان يكي ديگر از منتقدين بودجه شهرداري در صحن علني گفت: در بودجه سال ۹۷ شهرداري براي مشاركت بخش خصوصي و ديگر روش‌هاي مشاركت، سقف گذاشته شده كه هم مشاركت و هم شفافيت را به همراه دارد.
اين عضو شوراي اسلامي شهر تهران در خصوص تحقق بودجه بيان كرد: نكته اين است كه در ۹ ماه گذشته فقط ۵۱ درصد كل اعتبارات محقق شده كه اين رقم تا پايان سال، شصت و چند درصد خواهد شد. در حالي كه بودجه سال آينده روي همان رقم تقريبا مشابه امسال بسته شده است. بر اين اساس توقعات از شورا را نه تنها كاهش نمي‌دهد بلكه روي همان سقف نگاه مي‌دارد.
وي در ادامه به توضيح اين موضوع پرداخت و گفت: ما چه توجيهي مي‌توانيم داشته باشيم وقتي ۵۱ درصد بودجه امسال در ۹ ماهه تحقق پيدا كرده سال ديگر بتوانيم اين بودجه و درآمدهايش را محقق كنيم؟
اين عضو قديمي شوراي شهر همچنين با انتقاد از «گران» اداره شدن شهر گفت: شهر گران اداره مي‌شود و اين يعني فشار بر شهروندان و بايد هزينه اداره شهر را كاهش دهيم.

كنايه ظريف آقاي رييس
ديروز اما محسن هاشمي، رييس شوراي شهر هم تلويحا به جمع منتقدين پيوست. وي در بين سخناني كه به بهانه دهه فجر و لزوم توجه مسوولان به خواسته‌هاي شهروندان بيان مي‌كرد با شكلي ظريف به شهردار تهران نيز كه در صحن شورا حضور داشت انتقاد كرد و گفت: امروز همه حوزه‌هاي عمومي با نارضايتي مردم مواجه است، از شرايط اقتصادي وبي ثباتي قيمت ارز تا وضعيت قضايي، عملكرد قوه مقننه و نهادهاي فرهنگي و اجتماعي. در اين زمينه حوزه مديريت شهري نيز خالي از اشكال و ضعف نيست و بايد معترف بود در ۶ ماه سپري شده از دوره مسووليت شوراي پنجم وشهردار منتخب آن، انتظار عمومي از تحول در مديريت شهري برآورده نشده و آنگونه كه بايد، مديريت شهري در انجام وظايف خود فعال عمل نكرده است.

هشدار در مورد «ري»
ديروز اما علاوه بربحث بودجه، موضوعات ديگري هم در صحن شورا مطرح شد كه از آن جمله مي‌توان به سخنان احمد مسجد جامعي درخصوص وضعيت ناهنجار شهر ري اشاره كرد. وي در تذكر پيش از دستور خود با بيان اينكه ري آلوده‌ترين نقطه پايتخت است، گفت: مهم‌ترين چالش و اولويت مديريت شهري بر اساس نظرسنجي‌ها، آلودگي هواست كه اين آلودگي در همه نقاط يكسان نيست.
وي با بيان اينكه بر اساس اعلام سازمان سنجش هوا، منطقه 20 بيشترين آلودگي را دارد، گفت: از ابتداي سال 96 تاكنون 250 روز ناسالم در ري ثبت شده است در حالي كه در بقيه مناطق 120 روز ناسالم گزارش شده است و اين روال در اغلب سال‌ها بوده است.  مسجد جامعي با بيان اينكه يكي از منابع آلاينده در منطقه 20، ‌كارخانه سيمان است كه ذرات زيادي را وارد هوا مي‌كند، ادامه داد: شاخص آلايندگي گرد و غبار منطقه به دليل فعاليت اين كارخانه است. وي افزود: لازم است سازمان محيط زيست در خصوص وضعيت آلايندگي كارخانه سيمان در 5 سال اخير گزارشي بدهد و بگويد چه اقداماتي براي كنترل آلايندگي انجام داده است.